41
anlayışı. Müasir dünyada və Azərbaycanda
narkomaniya ilə
bağlı vəziyyət. Narkomaniyanın yayılmasının miqyas və
tempinin yüksək olmasının bəşəriyyətin mənəvi və fiziki
sağlamlığını, insanların böyük bir hissəsinin gələcəyini,
qlobal sosial sabitliyi və bir sıra ölkələrin milli
təhlükəsizliyini sual altında qoyması.
Narkomaniyaya qarşı qlobal mübarizə aparılmasının
vacibliyi. Narkomaniyanın cəmiyyətdə cinayət kimi deyil,
xəstəlik və sosial təzahür kimi qəbul edilməsinin zəruriliyi.
Narkomanların hüquqi, tibbi, sosial
və digər reabilitasiya
təminatı sistemlərinin, eyni zamanda paralel olaraq
narkomaniyaya qarşı güclü təbliğat kampaniyaları
sistemlərinin yaradılması.
Narkomaniyaya qarşı güclü təbliğat kampaniyaları
sistemlərinin yaradılmasında və aparılmasında KİV-in böyük
rol oynaması. Bu sahədə dünya mətbuatının təcrübəsi. Qəzet
və televiziya çıxışlarının səciyyəvi xüsusiyyətləri.
Qlobal “İnternet” informasiya şəbəkəsinin narko-
maniya sahəsində
istifadəsinin ikili xarakteri: “İnternet”
narkomaniya və narkobiznes mənbəyi kimi; “İnternet”
narkomaniyaya qarşı təbliğat kampaniyalarında ən imkanlı
vəsitə
kimi. Narkomaniya mövzusunda materialların eyni
zamanda həm antinarkotik, həm də narkogen xarakter
daşıması.
Narkomaniya mövzusunun işıqlandırılması sahəsində
Azərbaycan KİV-nin təcrübəsi. Narkomaniyaya qarşı
mübarizə sahəsində qəbul olunmuş hökumət direktivlərinə
uyğun olaraq, narkomaniya
mövzusunun mətbuatda
işıqlandırılması dövrləri: 1986-1991-ci illər; 1991-1999-cu
illər; 1999-cu ildən sonrakı dövr. Bu dövrlərdə
KİV-in
fəaliyyətinin təhlilindən əldə olunan nəticələr. Bu sahədə
KİV-in çıxışlarının səmərəliliyini artırmaq üçün əsas
vəzifələr. Narkomaniya mövzusunda yazan jurnalistlərin
qarşısında qoyulan sənətkarlıq tələbləri. Bu sahədə təbliğat-
42
çılıq işinin forma və metodları,
mövzu və janrlardan
istifadənin çoxşaxəliliyi.
Mövzu 13. Jurnalistika və qlobal korrupsiya
problemi
Korrupsiya
anlayışı. Korrupsiya müasir dövrün qlobal
problemi və KİV-in əsas mövzularindan biri kimi.
Korrupsiya sosial-siyasi həyatın elementi kimi.
Yeni
dövr
(XYI-XX
əsr) dövləti: fəlsəfəsi, mahiyyəti
və ideyası. Fərd dövlətin üzvü kimi. Fərdin iradə və azadlığı.
İradə və azadlıqdakı qeyri-məhdudiyyətin neqativ xarakter
daşıması və
siyasət sahəsində onun
fanatizmə çevrilməsi,
dövlət institutlarını sarsıtması. Korrupsiyanın dövləti, onun
sosial missiya və funksiyalarını zəiflətməsi. Müasir dövrdə
korrupsiya dövlətçiliyi və beynəlxlq sabitliyi dağıdan (milli
və transmilli cinayətkar qruplar vasitəsilə) qlobal problem
kimi.
Korrupsiya ilə mübarizə sahəsində beynəlxalq
təcrübə
.
“
Korrupsiya ilə əlaqədar cinayət məsuliyyəti
haqqında" v
Ə
“Korrupsiya ilə əlaqədar mülki-hüquqi məsu-
liyyət haqqında" Avropa Konvensiyaları. Azərbaycan Res-
publikasının bu konvensiyalara qoşulması
.
Korrupsiyanın
qarşısının alınmasının beynəlxalq
mülki-hüquqi və prosessual
aspektləri. Korrupsiya ilə mübarizənin modeləri: totalitar,
avtoritar, oliqarxiya, liberal.
Azərbaycanda korrupsiya ilə bağlı vəziyyət.
Korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində qanunvericiliyin və-
ziyyəti. Cəmiyyətin kriminallaşması və korrupsiya prob-
lemləri: tarixi nəzər, sovet dövründəki amiranə idarəetmə ilə
əlaqədar korrupsiyanın inkişaf mərhələləri. Beynəlxalq
əməkdaşlıq.
Problemin araşdırılması və işıqlandırılmasında sistem-
li yanaşmanın əhəmiyyəti. Korrupsiyanın xarakteristikasının
43
açılmasında, korrupsiyaya görə məsuliyyət normalarının
müəyyənləşdirilməsi
və təkmilləşdirilməsində, korrupsiyaya
qarşı vətəndaş mübarizəsinin praktik mexanizmlərinin
formalaşmasında və tətbiqində KİV-in rolu və vəzifələri.
Təbliğatçılıq işinin forma və metodları. Mövzu və janr
rəngarəngliyi.
Mövzu 14.
Qlobal problemlərin həlli beynəlxalq
təşkilatların və jurnalistikanın fəaliyyət sferasında
Qlobal problemlərin qarşılıqlı əlaqələri, əhatəliliyi,
uzunmüddətli olması, bəşəriyyətin qarşısında bu problemlərin
neytrallaşdırılmasının və zəifləməsinin
yeni şəkildə
qoyulması. Bu problemlərin kəskinləşməsinin irəlicədən
proqnozlaşdırılması
və
həlli yollarının birlikdə
müəyyənləşdirilməsi.
Yeni dünya qaydaları və onların həllinin ümumi
prinsiplərinin bütün planetdə sülh və ədaləti bərqərar etmək
vəzifəsinin qarşıya qoyulması. Bu vəzifələri yerinə yetirmək
üçün adamların həyat
tərzində və şüurunda köklü
dəyişikliklərin edilməsi zərurəti. Təcavüzkarlığın hər cür
təzahür formalarının qarşısının alınması üçün birgə sülh
tədbirlərinin həyata küçirilməsi. Bəşəriyyətin öz səylərini bu
problemlərin həllinə doğru birləşdirməsi zərurəti dövrün
tələbi kimi.
Yerin təkinin vahidliyi,
onun ehtiyat mənbələrindən
elmi cəhətdən əsaslandırılmış ümumi istifadə edilməsi
prosesinin uzaqgörənliklə idarə olunması bacarığı. Bunun
üçün sülhün və dinc yanaşı yaşamagın bərqərar olması, hərbi
xərclərin kəskin şəkildə azaldılmasının gərəkliyi. Bütün
dövlətlərin hərtərəfli əməkdaşlığı, mənafelərinin qarşılıqlı
nəzərə alınması, elmin inkişafı və onun nailiyyətlərinin
zənginləşdirilməsi.