Azərbaycan Respublikasının Gömrük Məcəlləsi

Maddə 301. Fiziki şəxslər tərəfindən gömrük rüsumlarının və vergilərin

ödənilməsi
301.1. Fiziki şəxslər gömrük rüsumlarını və vergiləri gömrük sərhədindən keçirdikləri malları yazılı formada bəyan edilən zaman yalnız bank, poçt və ya plastik kart vasitəsi ilə ödəyirlər.

301.2. Fiziki şəxslərin gömrük sərhədindən keçirdiyi malların gömrük rəsmiləşdirilməsi onlar tərəfindən gömrük rüsumlarının və vergilərin ödənilməməsi və ya bu Məcəllənin 215-ci maddəsi, “Mülki dövriyyənin müəyyən iştirakçılarına mənsub ola bilən və dövriyyədə olmasına xüsusi icazə əsasında yol verilən (mülki dövriyyəsi məhdudlaşdırılmış) əşyaların siyahısı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının qərarı ilə məhdudiyyət qoyulmuş malların gömrük sərhədindən keçirilməsi müvafiq icazə sənədinin olmaması səbəblərinə görə başa çatdırılmadıqda, həmin şəxsin seçimi əsasında mallar gömrük ərazisindən geri qaytarılmalı, yaxud müvəqqəti saxlanc anbarında yerləşdirilməlidir.

Maddə 302. Fiziki şəxslərin gömrük sərhədindən keçirdiyi malların gömrük

dəyəri
302.1. Malların gömrük dəyəri onları gömrük sərhədindən keçirən fiziki şəxslər tərəfindən həmin mallar bəyan olunarkən bildirilir. Malın bəyan edilmiş gömrük dəyərinin təsdiqi üçün fiziki şəxs malın əldə olunmasını təsdiq edən müvafiq sənədləri (çek, hesab sənədi və s.) gömrük orqanlarına təqdim edə bilər.

302.2. Malların bəyan edilmiş gömrük dəyərinin dəqiqliyini yoxlamaq məqsədilə gömrük orqanlarının bu malların satışını həyata keçirən xarici təşkilatların kataloqlarının və ya sərəncamlarında olan digər mənbələrin qiymət məlumatlarından istifadə etmək hüququ vardır.

Maddə 303. Fiziki şəxslər tərəfindən gömrük sərhədindən keçirilən

malların mənşə ölkəsi
Fiziki şəxslər tərəfindən gömrük sərhədindən keçirilən malların mənşə ölkəsi, onların etiketi (yarlığı), pasportu və mənşəyinə dair məlumatları əks etdirən digər sənədlər əsasında müəyyən olunur.
Maddə 304. Fiziki şəxslər tərəfindən malların gömrük sərhədindən güzəştli

və sadələşdirilmiş qaydada keçirilməsi
304.1. “Yaşıl kanal” buraxılış sistemi vasitəsi ilə mallar güzəştli qaydada, yəni malların gömrük rəsmiləşdirilməsi zamanı bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş gömrük prosedurlarından azad olunmaqla, gömrük ödənişləri alınmadan və ticarət siyasəti tədbirləri tətbiq edilmədən keçirilir. Fiziki şəxsin mallarını “Yaşıl kanal” buraxılış sistemindən istifadə etməklə gömrük sərhədindən keçirməsi, onun əl yükündə və müşayiət olunan baqajında yazılı formada bəyan edilməli malların olmadığı və bu malların gömrük orqanlarına şifahi bəyan edilməsi kimi qəbul edilir.

304.2. Fiziki şəxslərin gömrük sərhədindən güzəştli qaydada keçirdiyi mallara gömrük baxışı seçmə yolu ilə həyata keçirilir. Gömrük baxışı zamanı yazılı formada bəyan edilməli mallar aşkarlandıqda, fiziki şəxs həmin mallara dair bəyannamə verməli və müvafiq gömrük ödənişlərini ödəməlidir.

304.3. “Qırmızı kanal” buraxılış sistemi vasitəsi ilə mallar sadələşdirilmiş qaydada, yəni malların gömrük rəsmiləşdirilməsi zamanı bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş gömrük prosedurlarından azad olunmaqla, lakin gömrük rüsumları və vergilər alınmaqla, habelə ticarət siyasəti tədbirləri tətbiq edilməklə keçirilir.

304.4. Gömrük ərazisinə gətirilməsinə və bu ərazidən aparılmasına bu Məcəllənin 215-ci maddəsi, “Mülki dövriyyənin müəyyən iştirakçılarına mənsub ola bilən və dövriyyədə olmasına xüsusi icazə əsasında yol verilən (mülki dövriyyəsi məhdudlaşdırılmış) əşyaların siyahısı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının qərarı ilə məhdudiyyət qoyulmuş mallar gömrük sərhədindən müvafiq icazə sənədləri əsasında keçirilir.

304.5. Fiziki şəxslər malları gömrük sərhədindən sadələşdirilmiş qaydada keçirməkdən imtina edə bilərlər. Belə hallarda malların gömrük sərhədindən keçirilməsinin bu Məcəllə ilə müəyyən olunmuş ümumi qaydaları tətbiq edilir.
Maddə 305. Fiziki şəxslər tərəfindən malların gömrük ərazisinə müvəqqəti

gətirilməsi və bu ərazidən müvəqqəti aparılması
305.1. Rezident fiziki şəxslər xarici dövlətlərin ərazisində müvəqqəti qalma müddətində şəxsi istifadə üçün nəzərdə tutulan malları gömrük rüsumlarından və vergilərdən tamamilə azad olunmaqla, ticarət siyasəti tədbirləri tətbiq edilmədən gömrük ərazisindən aparmaq və həmin əraziyə geri qaytarmaq hüququna malikdirlər.

305.2. Qeyri-rezident fiziki şəxslərin və gömrük ərazisindən kənarda daimi yaşayan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarının gömrük ərazisində müvəqqəti qalma müddətində şəxsi istifadəsi üçün lazım olan mallar həmin əraziyə gömrük rüsumlarından və vergilərdən tamamilə azad olunmaqla, ticarət siyasəti tədbirləri tətbiq edilmədən gətirilə bilər.

305.3. Fiziki şəxslərin gömrük ərazisinə güzəştli qaydada müvəqqəti gətirdiyi və ya bu ərazidən müvəqqəti apardığı malların müvafiq olaraq gömrük ərazisində və ya bu ərazidən kənarda qalma müddəti fiziki şəxsin həmin ərazidə qalma müddəti əsasında müəyyən edilir. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı fiziki şəxslərin gömrük ərazisinə güzəştli qaydada müvəqqəti gətirdiyi bəzi kateqoriya mallar üçün gömrük ərazisində qalmanın son müddətini müəyyən edir.

305.4. Yazılı formada bəyan edilməli olan malların fiziki şəxslər tərəfindən sadələşdirilmiş qaydada gömrük ərazisinə müvəqqəti gətirilməsi və bu ərazidən müvəqqəti aparılması da sadələşdirilmiş bəyannamə vasitəsi ilə bəyan edilir.

305.5. Təbii aşınma və təbii itki halları istisna olmaqla, müvəqqəti gətirilən və müvəqqəti aparılan mallar dəyişdirilməmiş vəziyyətdə geri qaytarılmalıdır.

305.6. Fiziki şəxslər tərəfindən müvəqqəti gətirilmiş və ya müvəqqəti aparılmış malların geri aparılmasının və ya geri gətirilməsinin gömrük rəsmiləşdirilməsi istənilən gömrük orqanında həyata keçirilə bilər.

Maddə 306. Fiziki şəxslər tərəfindən nəqliyyat vasitələrinin müvəqqəti

gətirilməsi və müvəqqəti aparılması
Fiziki şəxslər onlara məxsus olan, yaxud istifadəsinə müvəqqəti verilmiş nəqliyyat vasitələrini bu Məcəllənin müddəalarına uyğun olaraq müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi güzəştli və sadələşdirilmiş qaydada gömrük ərazisindən müvəqqəti apara və ya bu əraziyə müvəqqəti gətirə bilərlər.
XVIII BÖLMƏ
QEYRİ-REZİDENTLƏRİN AYRI-AYRI KATEQORİYALARI ÜÇÜN GÖMRÜK GÜZƏŞTLƏRİ
FƏSİL 53
XARİCİ DÖVLƏTLƏRİN NÜMAYƏNDƏLİKLƏRİ VƏ ONLARIN ƏMƏKDAŞLARI, HABELƏ DİGƏR QEYRİ-REZİDENTLƏR ÜÇÜN GÖMRÜK GÜZƏŞTLƏRİ
Maddə 307. Xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəlikləri üçün

gömrük güzəştləri
307.1. Xarici dövlətlərin Azərbaycan Respublikasındakı diplomatik nümayəndəlikləri özlərinin rəsmi istifadəsi üçün nəzərdə tutulan malları və nəqliyyat vasitələrini, onların gömrük sərhədindən keçirilməsi qaydalarına riayət etmək şərti ilə gömrük rüsumlarından, vergilərdən və digər gömrük ödənişlərindən azad olunmaqla gömrük ərazisinə gətirə və bu ərazidən apara bilərlər.

307.2. Bu Məcəllənin 307.1-ci maddəsi saxlanca görə ödənişlərə, habelə bu Məcəllənin 232.2-ci maddəsinə uyğun olaraq malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük orqanlarının iş vaxtından kənar saatlarda və iş yerindən kənarda gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsinə görə aldığı gömrük ödənişlərinə şamil edilmir.

Maddə 308. Xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəliklərinin başçıları

və diplomatik heyətinin üzvləri üçün gömrük güzəştləri
308.1. Xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəliklərinin başçıları və diplomatik heyətinin üzvləri, habelə onlarla birlikdə yaşayan ailə üzvləri şəxsi istifadə üçün nəzərdə tutulan malları və nəqliyyat vasitələrini, onların gömrük sərhədindən keçirilməsi qaydalarına riayət etmək şərti ilə gömrük rüsumlarından, vergilərdən və digər gömrük ödənişlərindən azad edilməklə gömrük ərazisinə gətirə və bu ərazidən apara bilərlər.

308.2. Xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəliklərinin başçılarının, diplomatik heyətinin üzvlərinin, onlarla birlikdə yaşayan ailə üzvlərinin şəxsi baqajları gömrük baxışından azaddır.

308.3. Xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəliklərinin başçılarının, diplomatik heyətinin üzvlərinin, onlarla birlikdə yaşayan ailə üzvlərinin şəxsi baqajlarında şəxsi istifadə üçün nəzərdə tutulmayan, gömrük ərazisinə gətirilməsi və ya bu ərazidən aparılması bu Məcəllə, müvafiq qanunvericiliklə və beynəlxalq müqavilələrlə qadağan edilən, məhdudlaşdırılan malların mövcudluğu haqqında kifayət qədər əsaslar olduqda, gömrük orqanları həmin şəxslərin və ya onların səlahiyyətli nümayəndələrinin iştirakı ilə gömrük baxışı keçirirlər.
Maddə 309. Xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəliklərinin inzibati-texniki

heyətinin əməkdaşları üçün gömrük güzəştləri
309.1. Xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəliklərinin inzibati-texniki heyətinin əməkdaşları və onlarla birlikdə yaşayan ailə üzvləri (həmin əməkdaşlar və onların ailə üzvləri Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı deyilsə, yaxud daimi olaraq Azərbaycan Respublikasında yaşamırlarsa) gömrük ödənişlərindən azad edilməklə, şəxsi istifadə üçün nəzərdə tutulan malları gömrük ərazisinə gətirə bilərlər.

309.2. Bu Məcəllənin 309.1-ci maddəsi saxlanca görə ödənişlərə, habelə bu Məcəllənin 232.2-ci maddəsinə uyğun olaraq malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük orqanlarının iş vaxtından kənar saatlarda və iş yerindən kənarda gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsinə görə aldığı gömrük ödənişlərinə şamil edilmir.

Maddə 310. Xarici dövlətlərin nümayəndəliklərinin diplomatik heyətinin üzvləri

üçün nəzərdə tutulan gömrük güzəştlərinin inzibati-texniki və

xidmətçi heyətin əməkdaşlarına şamil edilməsi
Xarici dövlətlərlə bağlanılan beynəlxalq müqavilələr əsasında bu Məcəllədə xarici dövlətlərin nümayəndəliklərinin diplomatik heyəti üçün nəzərdə tutulan güzəştlər, hər bir dövlətlə qarşılıqlı olmaq şərti ilə, bu nümayəndəliklərin Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olmayan və ya daimi olaraq Azərbaycan Respublikasında yaşamayan inzibati-texniki və xidmətçi heyətinin əməkdaşlarına və onların ailə üzvlərinə də şamil edilə bilər.
Maddə 311. Xarici dövlətlərin konsulluq nümayəndəlikləri və onların heyət

üzvləri üçün gömrük güzəştləri
311.1. Xarici dövlətlərin konsulluq nümayəndəliklərinə, onların başçılarına, digər vəzifəli şəxslərinə və qulluqçularına, habelə göstərilən şəxslərin ailə üzvlərinə (həmin əməkdaşlar və onların ailə üzvləri Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı deyilsə və ya Azərbaycan Respublikasında daimi yaşamırlarsa) xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəlikləri və ya diplomatik nümayəndəliyin müvafiq heyəti üçün bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş qaydada gömrük ödənişlərinə dair güzəştlər tətbiq edilir.

311.2. Xarici dövlətlərlə bağlanılan beynəlxalq müqavilələr əsasında bu Məcəllədə xarici dövlətlərin nümayəndəliklərinin diplomatik heyəti üçün nəzərdə tutulan güzəştlər, hər bir dövlətlə qarşılıqlı olmaq şərti ilə, konsulluq nümayəndəliklərinin Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olmayan və ya daimi olaraq Azərbaycan Respublikasında yaşamayan xidmətçi heyət işçilərinə və onların ailə üzvlərinə də şamil edilə bilər.

Maddə 312. Xarici dövlətlərin diplomatik poçtunun və konsul valizinin

(çantasının) gömrük sərhədindən keçirilməsi
312.1. Gömrük sərhədindən keçirilən xarici dövlətlərin diplomatik poçtunu və konsul valizini (çantasını) açmaq və gecikdirmək olmaz.

312.2. Konsul valizində bu Məcəllənin 312.4-cü maddəsində göstərilməyən əşyaların mövcudluğu haqqında kifayət qədər əsas olduqda, gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri xarici dövlətin səlahiyyətli şəxsləri tərəfindən konsul valizinin açılmasını tələb edirlər. Bu tələbin yerinə yetirilməsindən imtina edildikdə, konsul valizi açılmadan geri qaytarılır.

312.3. Diplomatik poçt və konsul valizi olan bütün yerlərdə onların xarakterini əks etdirən, görünən xarici nişanlar olmalıdır.

312.4. Diplomatik poçt yalnız rəsmi istifadə üçün nəzərdə tutulan diplomatik sənədlərdən və mallardan, konsul valizi isə yalnız rəsmi yazışma və sənədlərdən, yaxud yalnız rəsmi istifadə üçün nəzərdə tutulmuş mallardan ibarət ola bilər.

Maddə 313. Xarici dövlətlərin diplomatik və konsulluq kuryerləri üçün

gömrük güzəştləri
313.1. Xarici dövlətlərin diplomatik və konsulluq kuryerləri gömrük baxışından və gömrük ödənişlərindən qarşılıqlı azadolunma əsasında şəxsi istifadə üçün olan malları gömrük ərazisinə gətirə və bu ərazidən apara bilərlər.

313.2. Bu Məcəllənin 313.1-ci maddəsi saxlanca görə ödənişlərə, habelə bu Məcəllənin 232.2-ci maddəsinə uyğun olaraq malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük orqanlarının iş vaxtından kənar saatlarda və iş yerindən kənarda gömrük nəzarətinin həyata keçirilməsinə görə aldığı gömrük ödənişlərinə şamil edilmir.

Maddə 314. Xarici dövlətlərin nümayəndələri və nümayəndə heyəti üzvləri

üçün gömrük güzəştləri
Dövlətlərarası danışıqlarda, beynəlxalq konfranslarda, seminarlarda, müşavirələrdə iştirak etmək üçün və ya digər rəsmi tapşırıqla Azərbaycan Respublikasına gələn xarici dövlətlərin nümayəndələrinə, parlament və hökumət nümayəndə heyətlərinin üzvlərinə, həmçinin qarşılılıq prinsipi əsasında xarici dövlətlərin nümayəndə heyətinin əməkdaşlarına bu Məcəllədə xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəliklərinin heyət üzvləri üçün nəzərdə tutulan gömrük güzəştləri tətbiq edilir. Bu güzəştlər həmin şəxsləri müşayiət edən ailə üzvlərinə də şamil olunur.
Maddə 315. Gömrük ərazisindən tranzitlə keçən xarici dövlətlərin diplomatik

heyət üzvləri, konsulluqlarının vəzifəli şəxsləri və onların ailə

üzvləri üçün gömrük güzəştləri
Gömrük ərazisindən tranzitlə keçən xarici dövlətlərin diplomatik heyət üzvlərinə, konsulluqlarının vəzifəli şəxslərinə, həmin şəxslərin ailə üzvlərinə, habelə bu Məcəllənin 314-cü maddəsində göstərilən şəxslərə xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəliklərinin heyət üzvləri üçün nəzərdə tutulan gömrük güzəştləri tətbiq edilir.
Maddə 316. Dövlətlərarası və hökumətlərarası beynəlxalq təşkilatlar, onların

nəzdindəki xarici dövlət nümayəndəlikləri, habelə bu təşkilat

və nümayəndəliklərin əməkdaşları üçün gömrük güzəştləri
Beynəlxalq dövlətlərarası və hökumətlərarası təşkilatlar, onların nəzdindəki xarici dövlət nümayəndəlikləri, habelə bu təşkilatların və nümayəndəliklərin əməkdaşları və onların ailə üzvləri üçün gömrük güzəştləri müvafiq beynəlxalq müqavilələrlə müəyyən edilir.
XIX BÖLMƏ
XARİCİ TİCARƏTİN GÖMRÜK STATİSTİKASININ VƏ MAL NOMENKLATURASININ APARILMASI
FƏSİL 54
GÖMRÜK STATİSTİKASININ APARILMASI
Maddə 317. Xarici ticarətin gömrük statistikası
317.1. Gömrük orqanları Azərbaycan Respublikasında xarici ticarətin cari vəziyyətini, dinamikasını, inkişaf meyllərini və perspektivlərini təhlil etmək, gömrük ödənişlərinin dövlət büdcəsinə daxil olmasına nəzarəti, valyuta və ixrac nəzarətini həyata keçirmək məqsədi ilə malların gömrük sərhədindən keçirilməsi barədə məlumatların toplanması, təhlili, elektron üsullarla işlənməsi yolu ilə xarici ticarətin gömrük statistikasını aparırlar.

317.2. Azərbaycan Respublikasında xarici ticarətin gömrük statistikasının məlumatları Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə, Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankına və müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarına təqdim olunur.

317.3. Xarici ticarətin gömrük statistikası bu Məcəlləyə və rəsmi statistika haqqında qanunvericiliyə uyğun olaraq, xarici ticarət əlaqələri barədə məlumatların müqayisəliliyini təmin edən metodologiya əsasında aparılmalıdır.

317.4. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı beynəlxalq müqavilələr və qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada xarici ticarətin gömrük statistikasının məlumatlarını beynəlxalq təşkilatlara təqdim edə bilər.

317.5. Xarici ticarətin gömrük statistikası müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən, müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydada və müddətdə nəşr olunmalıdır.
Maddə 318. Xüsusi gömrük statistikası
318.1. Gömrük orqanları öz səlahiyyətlərinin həyata keçirilməsini təmin etmək məqsədilə xüsusi gömrük statistikası aparırlar.

318.2. Xüsusi gömrük statistikasının aparılması qaydalarını müvafiq icra hakimiyyəti orqanı müəyyən edir.

318.3. Xüsusi gömrük statistikasının məlumatları gömrük orqanları tərəfindən yalnız gömrük məqsədləri üçün istifadə olunur.
FƏSİL 55
XARİCİ İQTİSADİ FƏALİYYƏTİN MAL NOMENKLATURASININ APARILMASI
Maddə 319. Xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturası
319.1. Xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturası - malların qrupunu, mövqeyini, yardımçı mövqeyini, alt yardımçı mövqeyini rəqəm işarəsi və ya rəqəm işarələri qrupu (kodlar) şəklində özündə birləşdirən təsnifatdır.

319.2. Xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının şərh etmə qaydaları və istənilən təsnifatlandırma səviyyəsindəki mövqelərə dair şərhlər (qeydlər) xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının ayrılmaz hissəsidir.

319.3. Xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasından tarif və qeyri-tarif tədbirlərinin tətbiqi və xarici ticarətin gömrük statistikasının aparılması üçün istifadə edilir.

319.4. Azərbaycan Respublikasında istifadə edilən xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturası Ümumdünya Gömrük Təşkilatının malların təfsiri və kodlaşdırılmasının Harmonikləşdirilmiş Sisteminə, Avropa Birliyinin Kombinə Edilmiş Sisteminə və Müstəqil Dövlətlər Birliyinin xarici iqtisadi fəaliyyətin vahid mal nomenklaturasına uyğun olmalıdır.

319.5. Xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasını müvafiq icra hakimiyyəti orqanı təsdiq edir.
Maddə 320. Xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının aparılması
320.0. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının aparılması ilə əlaqədar:

320.0.1. xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının beynəlxalq əsaslarına edilən dəyişikliklərin və əlavələrin, bu əsasların təfsiri üzrə beynəlxalq şərhlərin (qeydlərin) və qərarların izlənməsini təmin edir;

320.0.2. xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının onun beynəlxalq əsaslarına uyğunlaşdırılması üzrə təkliflər hazırlayır;

320.0.3. müvafiq icra hakimiyyəti orqanları ilə birlikdə xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının işlənib hazırlanması, ona dəyişikliklər və əlavələr olunması barədə təkliflərin hazırlanmasını təmin edir;

320.0.4. xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının beynəlxalq əsaslarının hazırlanması, ona dəyişikliklər və əlavələr edilməsi, onun təfsiri və tətbiqi üzrə məsələlərlə məşğul olan beynəlxalq təşkilatlarda Azərbaycan Respublikasını təmsil edir;

320.0.5. xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının nəşrini təmin edir;

320.0.6. xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının, onun beynəlxalq əsaslarının təfsiri üzrə beynəlxalq şərhlərin (qeydlərin) və qərarların nəşrini təmin edir;

320.0.7. müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarını xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturası və onun təfsiri üzrə beynəlxalq izah və qərarlarla təmin edir;

320.0.8. xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının aparılması üzrə digər funksiyaların yerinə yetirilməsini təmin edir.
Maddə 321. Malların təsnifatı
321.1. Mallar bəyan edilərkən malların təsnifatı aparılır, yəni malların xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasında kodu (kodları) müəyyən olunur.

321.2. Maraqlı şəxslərin müraciəti olduqda, gömrük orqanları bu Məcəllənin 50-ci maddəsinə əsasən malların təsnifatına dair icrası məcburi qərarları əvvəlcədən qəbul edirlər.

321.3. Bəyan edilən malların xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturası üzrə kodu bəyannaməçi tərəfindən düzgün göstərilmədikdə, gömrük orqanları həmin malları sərbəst təsnifatlandırma hüququna malikdirlər.

321.4. Malların təsnifatını apararkən, gömrük orqanları xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasına uyğun olan malların kodlarından istifadə edirlər. Malı müşayiət edən sənədlərdə göstərilən məlumatlar, habelə ekspertiza fəaliyyətini həyata keçirən müəssisələr tərəfindən verilən ekspertiza aktları, arayışlar, rəylər yardımçı informasiya xarakteri daşıyır və malların təsnifatı zamanı nəzərə alınır.

321.5. Gömrük orqanlarının malların təsnifatı haqqında qərarları məcburi xarakter daşıyır. Bəyannaməçi, mallar barədə səlahiyyəti olan digər şəxslər həmin qərardan bu Məcəllənin 10-cu fəslində müəyyən edilmiş qaydada şikayət verə bilərlər.
XX BÖLMƏ
GÖMRÜK EKSPERTİZASI
FƏSİL 56
GÖMRÜK EKSPERTİZASININ APARILMASI
Maddə 322. Gömrük ekspertizasının məqsədi və aparılması qaydaları
322.1. Gömrük ekspertizasının aparılmasının məqsədi aşağıdakılardan ibarətdir:

322.1.1. malların tərkibinin və texniki göstəricilərinin müəyyən edilməsi;

322.1.2. malların xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasına uyğun olaraq aidiyyətinin, təsnifat kodunun müəyyən edilməsi və eyniləşdirilməsi;

322.1.3. malların mənşə ölkəsinin, emal prosesində hasilat normalarının, istehsal tarixinin və keyfiyyətinin müəyyən edilməsi;

322.1.4. ixrac nəzarətinə düşən malların ikili təyinatlı olmasının yoxlanılması;

322.1.5. malların kimyəvi və mineraloji tərkibinin müəyyən edilməsi;

322.1.6. ekoloji baxımdan təhlükəli, tərkibində ozondağıdıcı maddələr olan malların və tullantıların müəyyən edilməsi;

322.1.7. radiasiya təhlükəsi olan malların müəyyən edilməsi;

322.1.8. malların gömrük dəyərinin təyin olunması;

322.1.9. malların tarixi və sənətşünaslıq baxımından dəyərliliyinin müəyyən edilməsi.

322.2. Gömrük ekspertizası mallar üzərində gömrük nəzarəti həyata keçirilərkən və onların gömrük rəsmiləşdirilməsi aparılarkən, habelə malların təsnifatı ilə bağlı məcburi qərarlar qəbul edilərkən, bu Məcəllənin 322.1-ci maddəsində göstərilənlərin müəyyənləşdirilməsi üçün xüsusi biliklər tələb olunduğu hallarda aparılır.

322.3. Gömrük ekspertizası şəxsin bununla əlaqədar müraciəti olduqda da aparılır.

322.4. Gömrük ekspertizası gömrük laboratoriyalarının ekspertləri və müqavilə əsasında cəlb edilmiş digər ekspertlər tərəfindən aparılır.

322.5. Gömrük ekspertizası gömrük orqanlarının malların ekspertizaya göndərilməsi haqqında sənədi (göndərişi) və ya şəxslərin müraciəti əsasında, gömrük nəzarəti və gömrük rəsmiləşdirilməsi, yaxud məcburi qərarın qəbul edildiyi mərhələdə başlanır.

322.6. Mürəkkəb ekspert tədqiqatlarının aparılması tələb olunduqda, gömrük laboratoriyasının rəhbərinin qərarı əsasında eyni ixtisaslı bir neçə ekspertə həvalə olunmaqla komisyon ekspertiza keçirilir.

322.7. Bu Məcəllənin 322.1-ci maddəsində göstərilənlər müxtəlif bilik və ya elm sahələri, yaxud biliyin bir sahəsi daxilində müxtəlif üsullar sistemi əsasında yalnız bir neçə tədqiqat aparılmaqla müəyyən edilə bildikdə, kompleks ekspertiza keçirilir.

322.8. Malların gömrük ekspertizasına göndərilməsi barədə gömrük orqanlarının sənədində (göndərişində) aşağıdakılar göstərilməlidir:

322.8.1. gömrük ekspertizasının aparılmasının məqsədləri;

322.8.2. gömrük ekspertizasının aparılacağı gömrük laboratoriyasının adı;

322.8.3. ekspertin qarşısında qoyulmuş suallar;

322.8.4. ekspertə təqdim olunmuş materialların və sənədlərin siyahısı;

322.8.5. bilə-bilə yalan rəy verməsinə görə ekspertin məsuliyyəti haqqında xəbərdarlıq.

322.9. Gömrük orqanının vəzifəli şəxsi bəyannaməçiyə, mallar barədə səlahiyyəti olan digər şəxslərə və ya onların nümayəndələrinə malların gömrük ekspertizasına göndərilməsi barədə yazılı bildiriş göndərir. Bildirişdə həmin şəxslərin hüquq və vəzifələri izah olunur. Gömrük orqanının vəzifəli şəxsi bəyannaməçiyə, mallar barədə səlahiyyəti olan digər şəxslərə və ya onların nümayəndələrinə hüquq və vəzifələrinin izah olunması barədə qərarda müvafiq qeyd aparır.

322.10. Gömrük nəzarəti və rəsmiləşdirilməsi ilə əlaqədar olaraq bəyannaməçinin, mallar barəsində səlahiyyəti olan şəxslərin və ya onların nümayəndələrinin təşəbbüsü ilə malların gömrük ekspertizasının aparılması üçün müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi məbləğdə həmin şəxslər tərəfindən gömrük yığımı ödənilir.

322.11. Gömrük orqanlarının təşəbbüsü ilə keçirilən gömrük ekspertizalarının aparılması ilə bağlı xərclər dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına ödənilir.

322.12. Tədqiqat obyektinin gömrük laboratoriyasına gətirilməsi mümkün olmadığı hallar istisna olmaqla, gömrük ekspertizası gömrük laboratoriyasının binasında aparılır. Ekspert gömrük ekspertizasının aparılmasına yalnız gömrük laboratoriyasının rəhbərinin yazılı göstərişi əsasında başlaya bilər.

322.13. Gömrük ekspertizasının nəticələrinə dair ekspert tərəfindən rəy verilir.

322.14. Gömrük ekspertizası aparılarkən mallardan prob və nümunələr bu Məcəllənin 158-ci maddəsinə uyğun olaraq götürülür.

322.15. Gömrük ekspertizasının aparılması qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.