61
sayılan‖Xurşudbanu Natəvan‖ pyesindən bir parçaya
sevimli oxucularımızın ifasında tamaşa edək.
Səhnə dekorasiyalarla bəzədilir. Qafqaz canişininin malikanəsi. Pərdə açılanda
geniş otaqda Xurşidbanu ilə Mirzə Ruhulla sükut içində dayanıb zala baxırlar.
Knyaz Xasay iti addımlarla gəlib Xurşidbanunun qarşısında dayanır.
Knyaz Xasay: Canişin cənabları indi buyurub sizi dinləyəcəklər, Banu
bəyim.
XurĢidbanu: Təşəkkür edirəm, knyaz.
Knyaz Xasay. Qulluğunuzda həmişə hazıram, Banu bəyim. Bütün
Azərbaycan sizinlə fəxr edir.
XurĢidbanu: Bu sözləri sizdən eşitmək çox xoşdur. Qarabağa qonaq
gəlsəniz, bizi şad etmiş olarsınız.
Knyaz Xasay: Böyük məmnuniyyətlə gələrəm, Banu bəyim.
Ortayaşlı, yaraşıqlı bir adam olan canişin otağa daxil olur.
CaniĢin: Xoş gəlmisiniz , madmazel! Rica edirəm, əyləşin.
Xurşidbanu ilə canişin əyləşirlər.
CaniĢin: Sizin nəslinizə dərin hörmətim olduğuna əmin ola bilərsiniz.
İbrahim xanın nəvəsinə, general Mehdiqulu xanın qızına
hörmət hər kəsin borcudur. Eşitdiyimə görə, siz həm də
gözəl şairəsiniz. Sizin haqqınızda kapitan Mirzə Fətəli
Axundov mənə danışmışdır. Mən azərbaycanlıların
igidliyinə heyranam. Elə bil ki, Allah özü də onların
qəhrəmanlığını gözəl Qarabağ atları ilə mükafatlandırıb.
Ancaq təəsüf ki, belə cəsur xalqın yarısı sizdən ayrı
düşüb.
XurĢidbanu: Bu, bizim faciəmizdir, knyaz həzrətləri. İki böyük
dövlətin , qədim bir tarixi olan Azərbaycan xalqını iki
yerə parçalayıb, qardaşı qardaşdan ayırmaları ədalətli iş
deyildir.
CaniĢin: Sizin Tiflisə təşrif buyurmağınızın səbəbi mənə
məlumdur, madmazel. Mən çalışaram atanızdan qalan
mülkün bir hissəsi sizə qaytarılsın.
XurĢidbanu: Knyaz həzrətləri, mən bütün mülklərimizin qaytarılmasını
tələb edirəm. Mən varisiyektayam!
CaniĢin: Siz tək qızsınız, o qədər mülk nəyinizə lazımdır?
62
XurĢidbanu: Mən tək deyiləm, knyaz həzrətləri! Mənim yaşadığım Şuşa
şəhərinin əhalisi hələ də şor su içir! Kəndlərimizin uşaqları
məktəbsiz, elmsiz, kitabsız böyüyürlər. Mən onlara heç bir
kömək eləyə bilmirəm.
CaniĢin: Yaxşı, madmazel, mən sizin xahişinizi olduğu kimi
əlahəzrət imperatora çatdıraram. Ümid edirəm ki,
imperator həzrətləri İbrahim xanın nəvəsindən öz iltifatını
əsirgəməz.
XurĢidbanu: Diqqətinizə qarşı minnətdaram, knyaz həzrətləri. İcazənizlə
biz bu gün Şuşa qalasına yola düşməliyik.
CaniĢin: Sizə yaxşı yol.
II Pərdə
Xurşidbanunun malikanəsi. Xurşidbanu ilə Knyaz Xasay artıq birlikdədirlər.
Knyaz Xasayla Xurşidbanu eyvana çıxıb söhbət edirlər.
XurĢudbanu: Mən vətənimin keçirdiyi ağır günlər haqqında düşünərkən
həmişə özümdə bir gücsüzlük hiss eləyib bir olan Allahdan
nicat ummuşam. Elə bil ki, o da mənim bu faciəli xalqıma
cəsarətlə xidmət eləməyim üçün səni göndərmişdir! Sən
güclüsən! Qafqaz canişininin dostusan. Səni əlahəzrət
imperatorun özü sevir! Sənin məhəbbətin mənim köməyim,
dayağım olacaq! Birinci dəfə səni görəndə fövqəladə bir
cəsarət , bir xoşbəxtlik duydum. Mənə elə gəldi ki, vətənim
üçün dağı dağ üstünə qoya bilərəm!
Knyaz Xasay: Sizin qara camaat haqqında bu qədər ürək yanğısı ilə
danışmağınız alicənablıqdır, Banu bəyim.
XurĢidbanu: Qara camaat demə, knyaz. Mənim o sözdən acığım gəlir.
Uşaqlıqda qoca müəllimim Mirzə Ruhullah Azərbaycanın
azadlığı uğrunda vuruşmuş oğulların qəhrəmanlığı haqqında
mənə heyrətli əhvalatlar nağıl edərdi. Mən belə igidləri
sonralar da görürdüm. Onların kədərli taleyi ürəyimi ağrıdırdı.
Dünyaya Nizami Gəncəvi kimi, Füzuli kimi dahilər vermiş
Azərbaycanın bu gün dünya mədəniyyətindən bu qədər geri
qalması izzəti – nəfsimi yaralayır!. Mən onu da hiss edirəm ki,
bu geriliyin səbəbi heç də mənim xalqımın istedadsızlığı və ya
acizliyi olmamışdır!
Knyaz Xasay: İndi siz danışdıqca, sanki mən də o yalçın qayalar üstündə
63
dayanıb uzaqlara baxan qara yapıncılı Dağıstan igidlərini
görürəm... Düşünürəm ki, bizim xalqların taleyi nə qədər bir -
birinə bənzəyir.
XurĢidbanu: Ah, Knyaz mənim əzablar, iztirablar çəkmiş qəlbimin
sənin səmimiyyətinə o qədər ehtiyacı var ki...
Biz birlikdə xalqımız üçün çox işlər görə bilərik.
Tamaşanın sonunda ifaçılar baş əyib, alqış sədaları altında səhnədən ayrılırlar.
Yekun: Ədəbiyyatımızın boyçiçəyi
Görkəmli nasir və dramaturq, xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyevin yaradıcılığı
Azərbaycan ədəbiyyatında özünəməxsus yer tutur. Onun yazdığı dram əsərlərinin
bir çoxu bu gün də teatr səhnəmizdə sevə-sevə izlənilir.
İlyas Əfəndiyev yaradıclığının tək ədəbiyyatımızda deyil, bütövlükdə
mədəniyyətimizdə və teatrımızın zənginləşməsində mühüm rolu olmuşdur. İ.
Əfəndiyev daim xalqımızın mənəviyyatını, zəngin mədəni irsini sevən və onu
müdafiə edən milli düşüncəli ziyalılardan olub. Bu gün də onun dram əsərləri
teatrlarımızın repertuarlarında yer alır və sevgi ilə qarşılanır. İnsanların estetik və
bədii zövqünün formalaşmasında İ.Əfəndiyevin əsərlərinin aktuallığı danılmaz
faktdır. İlyas Əfəndiyev həm də təbiətən poetik şəxs idi.
İlyas Əfəndiyevin dram əsərləri teatrımızın repertuarını həmişə
zənginləşdirmişdir. İlyas Əfəndiyev həm də vətənpərvər bir ziyalı idi. Bu onun
əsərlərində özünü göstərirdi.
Bu gün - XXI əsrin ikinci onilliyinin başlanğıcının prizmasından baxanda
iyirminci və iyirminci birinci yüzilliklərin qovuşuğunda, 1996-cı ilin bir payız
günündə adına əbədiyyət deyilən sirli-sehrli bir aləmə qovuşan İlyas Əfəndiyevin
qələminin məhsulu olan hər bir romanın, povestin, dram əsərinin bənzərsizliyinin
bir daha şahidi olursan.
Vaxtilə bu böyük söz ustadının özünün sadiq, sayı milyonlarla ölçülən
oxucularına yaratdığı obrazlar vasitəsilə aşılamağa çalışdığı əsas keyfiyyətlər -
insani borc, vətəndaş vəzifəsi, fərd və cəmiyyətin qarşılıqlı münasibəti, ailə və
əxlaq, bəşərilik, millilik problemləri bu gün də aktuallığını, dəyərini qoruyub
saxlamaqdadır.
Bax, bu səbəbdən İlyas Əfəndiyevin 50-60 il bundan əvvəl qələmindən
süzülən dəyərli sözlər, müdrik kəlamlar bu gün də sevilə-sevilə oxunur, daha
böyük aktuallıq, daha böyük məna kəsb edir və min illər bundan sonra da belə
olacaqdır.
Ədəbiyyatımızın və teatrımızın inkişafında özünəməxsus yeri olan İlyas
Əfəndiyevin yaradıcılığı dövlətimiz tərəfindən daim yüksək qiymətləndirilmişdir.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin Sərəncamı ilə onun xatirəsi əbədiləşdirilmiş,
64
İçərişəhərdəki küçələrdən birinə və nüfuzlu ―Elitar‖ Gimnaziyaya İlyas
Əfəndiyevin adı verilmişdir. Ulu öndərin xüsusi Sərəncamı ilə İlyas Əfəndiyevin
―Seçilmiş əsərləri‖nin yeddi, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə
üçcildliyi nəşr edilmişdir.
Ədibin əsərləri son illər rus, türk və digər dillərdə dəfələrlə nəşr olunmuş,
yaradıcılığı haqqında monoqrafiyalar, doktorluq, namizədlik dissertasiyaları
yazılmışdır.
Xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyev ədibin təltif olunması və
yubileyinin keçirilməsi haqqında sərəncamlar imzalamışdır. Bu diqqəti davam
etdirən Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə İlyas Əfəndiyevin 100 illik
yubileyi bu gün geniş şəkildə qeyd olunur.
Şübhəsiz, İlyas Əfəndiyev bugünkü narahat dünyamızda yaşasaydı, daha
neçə-neçə əsərlər yazacaqdı. Lakin müdrikliyin zirvəsinə yüksəlmiş bu ―qoca
geriyə baxma‖sa da olar. Çünki ürəyindəkilərin hamısını demiş, zəngin irsini
böyük səxavətlə insanlara, müasirlərinə və özündən sonra gələn nəsillərə ərməğan
etmişdir.
Parlaq yaradıcılığı ilə XX əsr Azərbaycan ədəbi prosesinin öncül
sıralarında şərəflə addımlayan İlyas Əfəndiyev həm də görkəmli dramaturq kimi
teatr sənətinin inkişafında da özünəməxsus xidmətin, cəfakeşliyin sahibi idi.
Təməli Mirzə Fətəli Axundov tərəfindən qoyulmuş Azərbaycan teatrı nəhəng və
möhtəşəm bir binadır. Onun hər mərtəbəsinin bir yaradıcısı var. Bu sırada Mirzə
Cəlil, Hüseyn Cavid, Cəfər Cabbarlı ilə yanaşı dayanmağa məhz İlyas
Əfəndiyevin qüdrəti çatdı. ―Çünki Azərbaycan milli teatr sənətinin ulu binasının
ən incə, lirik, həssas və qeyrətli mərtəbəsi artıq ―İlyas Əfəndiyev Teatrı‖na
məxsusdur.
Müasir Azərbaycan ədəbiyyatının böyük bir mərhələsi məhz İlyas
Əfəndiyevin yaradıcılığı ilə bağlıdır.
İlyas Əfəndiyevin 100 illik yubileyinin respublikada layiqincə keçirilməsi
haqqında Azərbaycan Respublikasının prezidentinin sərəncamından irəli gələn
tədbirləri bütün mədəniyyət və maarif müəssisələri, eləcə də uşaq kitabxanaları
təşkil edir.
Yubileylə bağlı uşaq kitabxanalarında da İlyas Əfəndiyevin ədəbi irsinin
təbliği üçün geniş tədbirlər planı işlənib hazırlanır və həyata keçirilir. Çoxsaylı
oxucu kütləsinin sorğularını ödəmək məqsədilə kitabxanaçılar həm İlyas
Əfəndiyevin əsərlərindən, onun yaradıcılığına və həyatına dair ədəbiyyatdan, həm
də onun yubileyi ilə əlaqədar nəşr olunan materiallardan geniş istifadə edirlər.
XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının böyük bir mərhələsi unudulmaz
yazıçımız İlyas Əfəndiyevin adı ilə bağlıdır. İ. Əfəndiyev sözün həqiqi mənasında
ədəbiyyatımızın klassikidir. O, bir tərəfdən gözəl romanlar , povestlər, hekayələr
yazırdısa, digər tərəfdən də Azərbaycan teatrına bir – birindən maraqlı səhnə
əsərləri bəxş etdi. İlyas Əfəndiyev nasirliyi, dramaturqluğu ilə yanaşı, ədəbi
65
görüşləri ilə seçilən çox obyektiv bir tənqidçi idi. Ədibin publisistikası öz
mükəmməlliyi ilə seçilir və bu gün də aktualdır.
İlyas Əfəndiyevin həyat və yaradıcılığı gəncliyimiz üçün layiqli örnək,
gözəl nümunədir. Onun əsərləri həyat dərsliyi kimi oxunur və tərbiyə edir. İlyas
Əfəndiyevin ədəbi irsi bu gün də yaşayır, onun oğlu, görkəmli yazıçımız Elçinin
simasında ədibin ədəbi taleyi davam edir.
Görkəmli Azərbaycan dramaturqu, xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyevin adını
daşıyan fond 2005 – ci ildə təsis edildiyi gündən etibarən respublikada
xeyriyyəçilik fəaliyyəti göstərir, dünyanın müxtəlif ölkələrində Azərbaycan
həqiqətlərini, mədəniyyətini və incəsənətini fəal təbliğ edir. Fond beynəlxalq
qeyri – hökumət təşkilatı statusu almışdır.
XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının klassiki olmaqla milyonlarla oxucunun
və tamaşaçının məhəbbətini qazanmış, Azərbaycan ədəbiyyatı və teatrı tarixində
silinməz iz qoymuş İlyas Əfəndiyevin vəfatından 18 il ötür.
İlyas Əfəndiyev elə nadir insanlardan və şəxsiyylərdən idi ki, ömür boyu
siyasiləşmiş bir cəmiyyətdə yaşaya-yaşaya o cəmiyyətin, o quruluşun məhvə
məhkum ənənə və əxlaq çərçivəsinə sığışmadı.
Bu il nasir, dramaturq və publisist, xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyevin yubiley
ilidir. Onun hələ sağlığında, seçilmiş əsərlərinin cildlərini ayrı-ayrılıqda
hesablamasaq, əllidən çox kitabı Azərbaycan və rus dillərində işıq üzü
görmüşdür. İlyas Əfəndiyev görkəmli, tanınmış yazıçı olmaqla yanaşı, böyük
dramaturq idi. Onun dram əsərləri Azərbaycan səhnə sənətinin inkişafında, aktyor
və rejissorların yetişməsində müstəsna əhəmiyyət kəsb edir.
O, yaşadığı dövrün, cəmiyyətin aktual problemlərini səhnəmizə gətirmiş,
müasirlərini düşündürən məsələlərə bədii vasitələrlə, səhnə diliylə cavab verməyə
çalışmışdır. Bu cəhətdən o, Cəfər Cabbarlının xələfi, ondan sonra Azərbaycan
səhnəsinin ağırlığını çiyinlərində daşıyan bir sənət fədaisi idi. Azərbaycan Milli
Dram Teatrının hər mövsümü İlyas Əfəndiyevin bir tamaşası ilə açılıb.
İlyas Əfəndiyevin ölümsüzlüyü ―Sən həmişə mənimləsən‖ həqiqətinə
çevrilib. İlyas Əfəndiyev sağlığındakı kimi müasirdir. Sənətdə isə müasirlik ən
böyük meyar və kriteriyadır. Yazıçının bədii əsərlərində toxunduğu mənəviyyat
problemləri özəl bədii-estetik dəyərinə, dərin fikir genişliyinə, ictimai –sosial
mahiyyətinə görə bu gün də düşündürücüdür, milli əxlaq tərzinin
formalaşmasında çox dəyərli əhəmiyyət kəsb edir. Çoxşaxəli yaradıcılığında milli
özünüdərklə ümumbəşəri dəyərlər arasında bir körpü yaradan dünya şöhrətli
dramaturqun bütün zamanlarda oxunan bədii irsi bu gün də çoxmilyonlu oxucular
tərəfindən sevilə-sevilə oxunur. İlyas Əfəndiyevin ən böyük arzusu Azərbaycanın
müstəqilliyi idi. O, öz yaradıcılığında azadlığımızı, milli suverenliyimizi və
istiqlalımızı həmişə tərənnüm edirdi. Müdrik sənətkar sağlığında bu arzusuna
çatdı. Ancaq Qarabağın ermənilər tərəfindən işğalı ona böyük dərd oldu. Və
özüylə bərabər Qarabağ nisgili apardı.
66
Nə illərin çoxluğu, nə də əbədi ayrılığın uzun məsafəsi İlyas Əfəndiyevi öz
oxucularından, onu sevənlərdən uzaqlaşdıra bilib. Xalq yazıçımız elə mövzular
seçib, elə əsərlərə imza atıb ki, onun unudulması mümkünsüzdür.
Bir nasir kimi, eləcə də bir insan kimi İlyas Əfəndiyevin ən böyük
xoşbəxtliyi məhz onun qəlblərdə, xatirələrdə, yaddaşlarda özünə möhtəşəm abidə
yarada bilməsidir. O, xalq sevgisinin, oxucu diqqətinin mərkəzində elə qərar
tutub ki, hansı yöndən İlyas Əfəndiyev yaradıcılığını araşdırmalı olsaq, bu
unudulmaz ədibimizə bəslənən el məhəbbəti qəlbimizi riqqətə gətirir. Oxucular
üçün İlyas Əfəndiyev həmişə var, həmişə sağdır, istənilən anda onun
yaradıcılığına müraciət edib, onunla görüşmək mümkündür. İlyas Əfəndiyev
əbədi yaşayır. Çünki onun ədəbiyyat gülüstanımızda cücərtdiyi, yetişdirdiyi gül –
çiçəklər həmişə ətirli və solmazdır.
Ümumxalq məhəbbəti qazanmış ölməz sənətkarımız əbədiyyətə qovuşsa da
Azərbaycan xalqının qəlbində özünə əbədi heykəl ucaltdı.
Pyeslər:"İntizar"(1940-cı illər-Yazıçı Mehdi Hüseynlə birgə yazmışdır.),"İşıqlı
yollar"(1947),"Bahar
suları"(1948),"Atayevlər
ailəsi"(1954),"Sən
həmişə
mənimləsən", yaxud "Boy çiçəyi"(1964),"Mənim günahım"(1967),"Odlu
səhradan
gəlmiş
şeytan","On
manatlıq
lüstr","Bizə
inan","Unuda
bilmirəm"(1968),"Məhv
olmuş
gündəliklər"(1969),"Mahnı
dağlarda
qaldı"(1971),"Qəribə oğlan"(1973),"Bağlardan gələn səs"(1976),"Xurşidbanu
Natəvan"(1980),"Büllur
sarayda","Şeyx
Xiyabani"(1986),"Bizim
qəribə
taleyimiz"(1988),"Sevgililərin
cəhənnəmdə
vüsalı"(1989),"Tənha
iydə
ağacı"(1991),"Ağıllılar və dəlilər"(1992),"Hökmdar və qızı"(1994),
UĢaq hekayələri:
"Ceyran ovu","Maraqlı hadisə","Qoruqlarda","Yasəmən ağacı","İz ilə","Ovçunun
nağılı","Zəmidə bir turac səslənirdi",
Hekayələr:
"Kənddən məktublar" kitabından"Qızbəz xala","Qarımış oğlan","Mirzə
İman","Uxajor","Xəncər hekayəsi",
"Aydınlıq gecələr" kitabından
"Gözlənilməyən sevgi","Apardı sellər Saranı","Durna","Qəhrəman ilə bülbülün
nağılı","Kiçik bir poema","Qoca tarını çaldı","Yarımçıq qalmış portret haqqında
mahnı","Qarı dağ".
"Hekayələr" kitabından "Görüş","Gülaçar","Su dəyirmanı","Sən ey böyük
yaradan" kitabından"Yusif və Esfir","Vəzir Allahverdi xan və Bəhlul
Danəndə","Sən
ey
böyük
yaradan","Abidin
yuxusu","Həyatın
əbədi
ahəngi","Sağsağan","İsa-Musa",
Müxtəlif illərin hekayələri:"Berlində bir gecə","Qəhrəmanımın nişanlısı",
67
"Balıqçılar","Gül satan","Cavan yolçu","Bahar buludları","Xəncər","Yaylaq
qonşumuz","Şəhərdən gələn ovçu","Yun şal","Qırçı və qırmızı çiçək","Tufandan
sonra"
"Səməd Vurğun haqqında hekayə"
"Daş hasar"
Povestlər
"Kənddən məktublar"(1939),"Aydınlıq gecələr"(1945),"Torpağın sahibi",
"Qaçaq Süleymanın ölümü","Xan qızı Gülsənubərlə tarzən Sadıqcanın
nağılı","Üçatılan"(1981)-(Avtobioqrafik əsərdir.)
Romanlar:"Söyüdlü
arx"(1958),"Körpüsalanlar"(1960),"Geriyə
baxma,
qoca"(1980)(avtobioqrafik
əsərdir),"Xan
çinar","Dağlar
arxasında
üç
dost"(1963),"Sarıköynəklə Valehin nağılı"(1976-1978),
Filmoqrafiya: Atayevlər ailəsi (film),Bircəciyim (film, 1986),Bizi dağlarda
axtarın (film, 1976),Bizim qəribə taleyimiz (film, 2005),Çarvadarların izi ilə
(film, 1974),Geriyə baxmağa dəyər (film, 1985),Gözlə məni (film, 1980) (əsərin
müəllifi)
(İ.Əfəndiyevin
"Mahnı
dağlarda
qaldı"
əsəri
əsasında
çəkilib),Hökmdarın taleyi (film, 2008),Körpüsalanlar (film, 1964) (əsərin
müəllifi) (İ.Əfəndiyevin "Körpüsalanlar" əsəri əsasında çəkilib),Ləyaqət hücrəsi
(film, 2011),Mənim günahım (film, 1985),Sən həmişə bizimləsən (film,
1997),Tikdim ki, izim qala. III film (film, 1998)
Yun şal (film, 1965)
Teatr tamaĢaları:
1.Bizim qəribə taleyimiz (iki hissəli dram) (quruluşçu rejissor – Mərahim
Fərzəlibəyov, quruluşçu rəssam – Elçin Aslanov, bəstəkar – Emin Sabitoğlu,
mahnıların mətni – Çingiz Əlioğlu, rejissor assistenti – Mehriban Ələkbərova);
2.Sən həmişə mənimləsən. (quruluşçu rejissor – Tofiq Kazımov, bəstəkar – Emin
Sabitoğlu)
Ədəbiyyat siyahısı:
1. Əfəndiyev, İlyas Məhəmməd oğlu.
Seçilmiş əsərləri / İlyas Əfəndiyev ; red., tərt.ed. Elçin,. - Bakı :
Çaşıoğlu, 2005. - 584 s. :
2. Əfəndiyev, İlyas Məhəmməd oğlu.
Seçilmiş əsərləri : 7 cilddə / İ. M. Əfəndiyev ; red. Dilsuz
I cild. - Bakı : Çinar-çap, 2002. - 448 s.
3. Əfəndiyev, İlyas Məhəmməd oğlu.
Seçilmiş əsərləri : 3 cilddə / İ. M. Əfəndiyev ; tərt.ed. Elçin, red.,
68
bur.məsul U. Rəhimoğlu, red. V. Bəhmənli
I cild : Hekayələr və povestlər - Bakı : Avrasiya Press, 2005. – 280 s.
4. Əfəndiyev, İlyas Məhəmməd oğlu.
Seçilmiş əsərləri : 7 cilddə / İ. M. Əfəndiyev ; red. Dilsuz
II cild. - Bakı : Çinar-çap, 2002. - 472 s.
5. Əfəndiyev, İlyas Məhəmməd oğlu.
Seçilmiş əsərləri : 3 cilddə / İ. M. Əfəndiyev ; tərt.ed. Elçin, red.,
bur.məsul U. Rəhimoğlu, red. V. Bəhmənli
II cild. - Təkrar nəşr. - Bakı : Avrasiya Press, 2005. - 336 s.
6. Əfəndiyev, İlyas Məhəmməd oğlu.
Seçilmiş əsərləri : 7 cilddə / İ. M. Əfəndiyev ; red. Dilsuz
III cild. - Bakı : Çinar-çap, 2002. - 624 s.
7. Əfəndiyev, İlyas Məhəmməd oğlu.
Seçilmiş əsərləri : 3 cilddə / İ. M. Əfəndiyev ; tərt.ed. Elçin, red.
V. Bəhmənli, red., bur.məsul U. Rəhimoğlu
III cild : Romanlar. - Təkrar nəşr. - Bakı : Avrasiya Press, 2005. -
448 s.
8. Əfəndiyev, İlyas Məhəmməd oğlu.
Seçilmiş əsərləri : 7 cilddə / İ. M. Əfəndiyev ; red. Dilsuz
IV cild. - Bakı : Çinar-çap, 2002. - 568 s.
9. Əfəndiyev, İlyas Məhəmməd oğlu.
Seçilmiş əsərləri : 7 cilddə / İ. M. Əfəndiyev ; red. Dilsuz
V cild. - Bakı : Çinar-çap, 2002. - 616 s.
10. Əfəndiyev, İlyas Məhəmməd oğlu.
Seçilmiş əsərləri : 7 cilddə / İ. M. Əfəndiyev ; red. Dilsuz
VI cild. - Bakı : Çinar-çap, 2002. - 424 s. ; 24
11. Əfəndiyev, Əmin Tahir.
İlyas Əfəndiyev : Biblioqrafik göstərici / Ə. T. Əfəndiyev ; red. İ.
Təkmilləşdirilmiş və yenidən işlənmiş 2-ci nəşri. - Bakı : Çinar -
Çap, 2002. - 240 s.
12. Əfəndiyev, Əmin.
İlyas Əfəndiyev. Biblioqrafik göstərici. - 2-ci nəşr. - Bakı : Çinar -
Çap, 2002. - 240 s.
69
Redaktor: Qəmbərova ġəhla - F.Köçərli adına Respublika UĢaq
Kitabxanasının direktoru
Tərtib edən: Məmmədli Ruhiyyə – F.Köçərli adına Respublika UĢaq
Kitabxanası Elmi-metodika Ģöbəsinin müdiri
Dostları ilə paylaş: |