Azərbaycan respublġkasi təHSĠl nazġRLĠYĠ azərbaycan döVLƏt məDƏNĠYYƏt və ĠNCƏSƏNƏt unġversġtetġ

Teatrda həmfikir kollektivin birgə əmə
-
yi, dahiliyi əvəz edə bilər
».
Unutmayın ki,
yolun başlanğıcında sizin əlinizdə hekayənin 
qəlbi döyünür, yolun sonunda isə bütün çətinlikləri aşan 
kollektiv əməyin nəticəsi sizi limana çatdırır.
 
 

---

- 12 - 
TAMAġAÇINI CƏLB ETMƏYĠN
 
STRATEGĠYASI
 
 
 
Auditoriya və film
 
aat yarım boş bir divara baxaraq sizin üçün mühüm 
olan istənilən bir məsələ barəsində düşünün. Siz tez
lik-
lə yorulacaqsınız və fikirləriniz yayınacaq, məcbu
riy-
yət hissi doğacaq. Sizin üçün maraqlı olmayan filmlərdə də 
eyni şeyi hiss edir
si
niz. İnsan heç bir şeyə boş
- 
boşuna uzun 
müddətli konsen
trasi
ya ola bilmir. Film yaradıcıları bunu nəzə
-
rə almalıdır. Unutmaq lazım deyil ki, uşaqlarda 5
-
10, gənc və 
orta nəsil insanlarda
isə
15-
20 dəqiqə sonra diqqət yayınmağa 
başlayır. Ona görə də auditoriyanı davamlı maraq
lan
dır
maq 
lazımdır. 
Adətən, diletantların əsas məqsədi özlərini təsdiq etmək olur 
və tamaşaçını heç düşünmürlər. Peşəkarlar isə əksinə, müxtəlif 
vasi
tələrlə tamaşaçının diqqətini yayınmağa qoymurlar. Peri
pe-
ti
yalar, gözlənilməz düyünlər, dönüş nöqtələri, maneələr və on
-
la
rın dəf edilməsi kimi üsullarla daim
tamaşaçının fikrini məş
-
ğul edirlər. Hətta bəzən, tamaşaçının təxminlərini gerçəkləş
-
dirməklə
, 
onda hadisələrin gedişini təxmin etdiyinə dair inam 
hissi formalaşdırmaq, sonra isə
həmin
təxminlə
ri 
tamamə
n alt - 
üst edərək
onu 
daha da maraqlandırmaq lazımdır.
Əgər siz auditoriyanı itirmək istəmirsinizsə, onun haqqında 
düşünməyə məcbursunuz. Saat yarım qaranlıq zalda oturmuş 
tamaşaçının «qayğısına qalmasanız», onu itirəcəksiniz.
Film elə bir informasiya daşımalıdır ki, tamaşaçı marağı da
-
vam
lı yüksəlsin və finalda maksimuma çatsın. 
O zaman tama-
şaçılar sizdən razı qalacaqlar. Nəql etdiyiniz əhvalat onda ruh 
yüksəkliyi yaratmalıdır. Dramın qaydalarına uyğun yazdığınız 
əhvalatlarda enerji tamaşaçıya ötürülür və artır. Kulminasiyada 
tamaşaçı hər şeyi unudub 
filminizin 
təsirində
qalırsa
, 
deməli, 
S 

---

- 13 - 
siz hədəfə çatmısınız. Bu zaman tamaşaçı incəsənətin ona bəxş 
etdiyi xoşbəxtliyin zirvəsinə yüksələ bilər. 
Biz nə uğura bel bağlaya bilərik, nə də intuisiyaya. Bizə 
tama
şaçı diqqətini cəlb etməyin formulasını bilmək lazımdır. 
Struk
turu doğru qurulmuş film, zalı ruh yüksəkliyinə qaldıran 
maşın kimidir, milyonları həyəcanlanmağa vadar edir,
ağladır 
və güldürür. 
Tamaşaçının emosiyalarını maksimum şəkildə oyada bilən 
dram əsəri təqdir edilməyə layiqdir. Tamaşaçı teatra, kinoya öz 
problemləri ilə gəlir. Biz onu öz dünyasından çıxararaq, nəql 
etdiyimiz əhvalatın dünyasına daxil etməliyik. Bunun üçün 
auditoriyada həyəcan oyatmalı, o həyəcanı qorumalı və maksi
-
mal dərəcəyə qədər artırmalıyıq. 
Bunu edə bilmək üçün isə bizə 3 şey lazımdır:
1-
ci addım –
maraq. 
2-
ci addım –
rəğbət.
3-
cü addım –
saspens.