Azərbaycanın böyük şairi Xəlil Rzanın bizim xalqın mədəniyyətinin inkişafında böyük
Yüklə 2,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- XƏLİL RZA ULUTÜRK
542 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ MEHMET AKİF ƏRSOY İSTİQLAL MARŞI Qəhrəman ordumuza Qorxma! Sönməz bu şafaklarda süzən al sancaq 1 Sönmədən yurdumun üstündə tütən 2 ən son ocaq! O bənim millətimin ulduzudur, parlayacaq, O bənimdir, o bənim millətimindir ancaq! Çatma, qurban olayım, çöhrəni, ey nazlı hilal, Qəhrəman ırkıma bir gül, nə bu şiddət, bu cəlal? Sana olmaz tökülən qanlarımız sonra halal, Haqqıdır, haqqa tapan 3 millətimin istiqlal. Bən əzəldən bəridir hür yaşadım, hür yaşarım, Hansı çılğın bana zəncir vuracaqmış? Şaşarım. Kükrəmiş sel kibiyim, bəndimi çeynər, aşarım. Yırtarım dağları, ənginlərə sığmam, daşarım. Qərbin afaqını 4 sarmışsa çelik 5 zırhlı
6 divar,
Bənim iman dolu köksüm kibi sərhəddim var. Ulusum, qorxma, nasıl böylə bir imanı boğar Mədəniyyət dediyin tək dişi qalmış canavar? Arkadaş, yurduma alçaqları uğratma, sakın. Sipər et gövdəni, dursun bu həyasızca axın. Doğacaqdır sənə vəd etdiyi günlər haqqın Kim bilir bəlkə yarın, bəlkə yarından da yaxın. 1 Sancaq – burda bayraq mənasındadır. 2 Tütən – tüstülənən. 3 Tapan – tapınan, səcdə edən. 4 Afaq – üfüqlər. 5 Çelik – polad. 6 Zırh – zireh. 543 Basdığın yerləri topraq deyərək keçmə, tanı! Düşün altındakı minlərcə kəfənsiz yatanı. Sən şəhid oğlusan, incitmə, yazıqdır, atanı, Vermə, dünyaları alsan da, bu cənnət vatanı! Kim bu cənnət vatanın uğruna olmaz ki, fəda? Şühəda 7
Canı, cananı, bütün varımı alsın da xuda, Etməsin tək vətənimdən beni dünyada cüda 8 .
Dəyməsin məbədimin köksünə naməhrəm əli. Bu əzanlar ki, şəhadətləri dinin təməli, Əbədi yurdumun üstündə bənim inləməli! O zaman vəcd ilə min səcdə qılar varsa daşım, Hər cərihəmdən 9 , ilahi, boşanıb qanlı yaşım, Fışqırar ruhimücərrəd kibi yerdən naşım! O zaman yüksələrək ərşə dəyər bəlkə başım. Dalğalan, sən də şafaqlar kibi, ey şanlı hilal! Olsun artıq tökülən qanlarımız həpsi halal. Əbədiyyən sənə yox, ırkıma yox zülm, zaval: Haqqıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyyət, Haqqıdır haqqa tapan millətimin istiqlal!
7 Şühəda – Şəhidlər. 8 Cüda – Ayrılıq. 9 Cərihə – yara. 544 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ YƏHYA KAMAL BƏYATLI VÜSAL Bir uyquyu cananla bərabər uyuyanlar Ömrün bütün iqbalını vüslətdə duyanlar. Bir həzzi tükənməz gecə sanmaqla zamanı, Görməzlər üfüqlərdə şafaq sökdüyü anı. Gördükləri röya əzəli bağçadır aşka, Hər mövsümü bir yaz və əsən rüzgarı başqa. Bülbüldən o əyləncədə fəryad eşidilməz, Gül solmayı, mehtab azalıb bitməyi bilməz. Göy qübbəsi hər ləhzə bütün gözlərə mavi, Zənginlər o cənnətdə fəqirlərlə müsavi. Sevdaları xülyalı hovuzlarda sərinlər, Sonsuz kibi bir musiqi ahəngini dinlər. Bir ruh o dərin bağçada bir dəfə yaşarsa, Boynunda onun qolları, qoynunda o varsa, Dolmuşsa onun saçlarının rayihəsilə, Sevməkdəki əfsunu duyar hər nəfəsilə. Ulduzları boydanboya doğmuş kimi varlıq, Bir musiqi halində o gözlərdədir artıq. Doymaz ən uzun busədən, öpdükcə susuzdur. Zira susatan zövq o dodaqlardakı duzdur. İnsan nə yaratmışsa, yaratmışdır o duzdan, Bir sir kibidir, azçox ilah olduğumuzdan. Onlar ki, bu güllər tutuşan vadidədirlər, Bilsən haradan, hansı təsadüflə gəlirlər? Aşq onları sövq etdiyi günlərdə, qədərdən Rüzgar kibi bir şövq alır olduqları yerdən.
545 Gəldikləri yol... ömrün işıqdan yoludur o. Aləmdə bir axşam nə səmavi qoşudur o. Dörd atlı o gərdunə gəlirkən yolu qəmgin, Sevmiş iki ruh üfqü görürlər daha əngin. Simaları getdikcə parıldar bu zəfərlə. Göy hər tərəfindən dolanır məşələlərlə. Bir uyquyu cananla bərabər uyuyanlar, Varlıqda bütün zövqü o cənnətdə duyanlar. Dünyanı unutmuş bulunurkən o sularda, Zalım saat ehmal edilən vaxtı çalar da... Bir an oyanırlarsa ləziz uyqularından, Başdanbaşa hər yer kəsilir qapqara, zindan. Bir faciədir böylə bir aləmdə oyanmaq, Gündəngünə hicranla bunalmış kimi yanmaq. Ey taleh, ölümdən də betərdir bu qaranlıq, Ey aşq, o könüllər sənə mal oldular artıq. Ey vüslət, o aşiqləri əfsununa ram et, Ey dadlı və ülvi gecə, illərcə davam et!
Gecə. Leylayı ayın on dördü Göldə tənha yuyunarkən gördü. “Qız, vücudun nə gözəl böylə açıq! Qız, yaxından görəyim, sahilə çık!” Baxdı ətrafına ürkəkürkək, Dedi: “Tənhada bu səs nolsa görək?” “Qız, vücudun sarı güllər kibi tər, Çık sudan, cismini üryan göstər!”
546 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Arayırkən ayın ölgün səsini, Soyuq ay öpdü bəyaz çöhrəsini. Sardı hər üzvünü bir incə sızı, Bu öpüş gül kimi soldurdu qızı. Soldu gündəngünə, səssiz soldu, Dedilər: “Ah, qıza bir hal oldu!” Qəlbinin vardı dərin bir qırığı, Ta içindən ötüşən hıçqırığı. Yatdı, bir nəşə duyurmuş kibi lal, Yatdı, aylarca davam etdi bu hal. Sindi simasına axşam hüzünü, Böylə yastıqda görənlər üzünü. Ovudurlarkən uzun sözlər ilə, O, susub baxdı dərin gözlər ilə. Evi rüzgar kimi bir sir gəzdi, Hər kəs əndişəli bir şey sezdi. Bir sabah söylədi son sözlərini, Yumdu dünyaya gözəl gözlərini. Qopdu evdən acı bir vaveyla, Odalar inlədi: “Leyla!.. Leyla!” Gəldi köy qızları, əl bağladılar, Diz çöküb ağladılar, ağladılar. Neçə günlər bu şəamətli ölüm Oldu çox kimsəyə bir gizli düyüm. Neçə günlər baxaraq dalğalara, Dedilər: “Uğradı Leyla nazara!...” Yüklə 2,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|