92
ərazilərində müəyyən olunmuş hüquqi normaların, onların fəaliyyətinə
verilən iqtisadi təminatların çərçivəsində həyata keçirilməlidir. Bu
çərçivədə Azərbaycanda da XİF-in sferanın hüquqi tənzimlənməsi
prosesi gedir. Azərbaycanda bazar münasibətlərinin təşəkkülü və bu
münasibətlərə əsaslanan xarici iqtisadi əlaqələrin inkişafı hər şeydən
əvvəl işgüzar fəaliyyət üçün zəruri ilkin şərtlərin yaradılmasını tələb edir
ki, bunun da ən vacib tərkib hissələrindən biri iqtisadiyyatın bazar
modelinə uyğun hüquqi mexanizminin yaradılmasıdır. Bundan başqa,
məqsəd respublikamızda ilk növbədə xüsusi mülkiyyətə əsaslanan özəl
bölmə üçün dəqiq və geniş qanunvericilik bazasının formalaşması, iş
adamlarının, təsərrüfat subyektlərinin, xarici investorların sahibkarlıq
fəaliyyəti üçün hüquqi təminatın yaradılması, habelə sahibkarlığın
dövlət
tərəfindən tənzimlənməsinin və maliyyə sabitliyinin möhkəmlənməsinin
hüquqi əsaslarının qorunmasıdır. Azərbaycanda xarici investisiya
qoyuluşunun bazasının formalaşdırılması sahəsində dünya təcrübəsinə
və ölkəmizin spesifik şəraitinə əsaslanaraq son dərəcədə əhəmiyyətli
işlər görülmüşdür. Milli Məclis tərəfindən iqtisadi islahatlarla bağlı
çoxlu qanunlar, müvafiq qanunvericilik sənədləri qəbul edilmişdir ki,
bunların da xeyli hissəsi xarici iqtisadi fəaliyyət və xarici iqtisadi
əlaqələr ilə bu və ya digər səviyyədə əlaqədardır. Xarici iqtisadi əlaqələr
və sahibkarlıq fəaliyyəti ilə bağlı olan qanunlara «Antiinhisar fəaliyyəti
haqqında», «Haqsız rəqabət haqqında», «Girov haqqında», «İnvestisiya
fəaliyyəti haqqında» və digər qanunları aid etmək olar. Xarici iqtisadi
əlaqələrin iştirakçıları olan sahibkarlıq subyektlərinin fəaliyyətin
tənzimləyən qanunlar: «Müəssisələr haqqında», «Səhmdar cəmiyyətləri
haqqında», «Banklara və bank fəaliyyəti haqqında», «Kəndli fermer
təsərrüfatı haqqında» və s. Bundan əlavə, bu qrupa sahibkarlıq
subyektlərinin iqtisadi fəaliyyətinin nəticələri ilə bilvasitə əlaqədar olan
«Müflisləşmə və iflas» haqqında qanunu da aid etmək olar. Ölkədə
əmtəə bircalarının yaradılması, həmçinin qiymətli kağızlar bazarının