Biotexnologiya asoslari

Suyuqlikda o’stirish usulida limon kislota olishning texnologik chizmasi (Karklinsh va 
Probok, 1972):
 
1-melassali bak; 2-qabul qiluvchi bak; 3-tarozilar; 4-qaynatuvchi qozon; 5-markazlashtiruvchi nasos; 6-
oraliq idish; 7-steril kolonka; 8-saqlagich; 9-muzlatgich; 10-ekish fermentatori; 11-ishlab chiqarish 
fermentatori; 12-bakteriologik filtr; 13-melassani saqlash uchun idish; 14-oraliq yig’gich; 15-barabanli 
vakuum filtr; 16-miseliyni qabul qiluvchi idish; 17-miseliyni yig’ish uchun vakuum yig’gich; 18-
filtrlangan (bijg’igan) eritmalarni yig’ish uchun vakuum-yig’gich. 
 
Fermentyorda kislota hosil bo’lish jarayoni uzluksiz aerasiya va 31-32
0
S haroratda 5-7 sutka 
davom etadi. Havo sarfi boshlang’ich davrda 400m
3
/s, fermentasiya oxirlarida esa 2200m
3
/s gacha 
oshib boradi. SHakar miqdorini mo’’tadillashtirib turish uchun quyish eritmasidan vaqti-vaqti bilan 
2-3 marta qo’shiladi. Bunda shakar miqdori eritmada 12-15% ni tashkil etishi lozim. Jarayon 
oxirida esa umumiy kislotalik va shakar miqdori aniqlanadi. 
Fermentasiya jarayoni tugagandan so’ng kultural suyuqlik 60-65
0
S haroratgacha bo’lgan 
o’tkir bug’da qizdiriladi va yig’gichga quyiladi. U erdan esa miseliy biomassalarini yuvish va 
alohidalash uchun vakuum-filtrga uzatiladi. YUvilgan miseliylar qoramol oziqasi sifatida 
qo’llaniladi. 
Asosiy limon kislota eritmasi esa suv tarkibida kimyoviy sexga limon kislotasini ajratish 
uchun uzatiladi (9-chizmaga qarang).