98
Klaster loyihalarining muvaffaqiyati (ayniqsa, uzoq muddatli) ko'p
jihatdan klasterni faollashtirish jarayonlarini samarali boshqarish va
bundan tashqari, biznes rahbarlarining dolzarbligi va o'zgarishi zarurligi
to'g'risida xabardorligi, mahalliy rahbarlarning (hukumat va/yoki biznes)
faoliyati
va
"strategik
qarashlari"
va
klasterni
rivojlantirish
strategiyasining mavjudligiga bog'liq.
Mintaqada klaster siyosatini amalga oshirish zarurati umuman
mintaqaning raqobatbardoshligini oshirish sohasidagi muammolarni hal
qilish zarurati bilan belgilanadi (4.2-jadval).
Mintaqaviy klasterni o'sish
nuqtasi sifatida, innovatsiyalarga
yo'naltirilgan iqtisodiyotning yadrosi sifatida qarash mumkin.
Iqtisodiyotda mintaqaviy klasterlar asosiy rol o'ynaydigan
raqobatbardosh va, eng muhimi, investitsiyalar uchun jozibador bo'lish
uchun barcha imkoniyatlarga ega. Mintaqaviy klaster mintaqaning
rivojlanishini rag'batlantiruvchi vosita bo'lib, u kichik va yirik biznesni
rivojlantirish uchun alohida qulay muhit yaratadi,
shuningdek,
sanoatning rivojlanishiga ijobiy ta'sir ko'rsatadigan, mintaqada aholi
turmush darajasi va sifatining oshishiga hissa qo'shadigan sinergetik va
multiplikatsion ta'sirga ega.
Klasterlarni yaratishda iqtisodiy muhim uch xil ta'sir ko'rsatilishi
mumkin: ijtimoiy, iqtisodiy va byudjet.
Ijtimoiy ta'sir yangi ish o'rinlarini yaratishda, iste'molchilarni tovar
va xizmatlar sifatidan qoniqtirishda,
kasb yoki ishlab chiqarish
ko'nikmalariga ega bo'lish imkoniyatida namoyon bo'ladi.
Iqtisodiy samara - bu har qanday loyihani amalga oshirishda
bevosita amalga oshiriladigan tadbirkorning foydasi.
Tadbirkorlik
tuzilmalarining
rivojlanishi,
ularning
sonining
ko'payishi barcha darajadagi byudjetlarning daromad qismiga ijobiy
ta'sir ko'rsatadi.
Klaster yondashuvi iqtisodiy o'sishning yuqori sur'atlarini ta'minlash
va iqtisodiyotni diversifikatsiya qilish vositasiga aylanishi mumkin.
Klaster maqomini olish mintaqa uchun katta siyosiy ahamiyatga
ega, chunki u investorlarning e'tiborini tortadi va savdo operatsiyalarini
rivojlantirishga yordam beradi.
99
Davlat klasterlarni yaratishda mintaqalarni moliyaviy qo'llab-
quvvatlashga tayyor. Mintaqalardagi hokimiyat klaster siyosatini
shakllantirishga
qaratilgan
mexanizmlarni
shakllantirishi
va
qonunlashtirishi kerak.
Klasterlar hayotga tatbiq etilishi uchun
infratuzilma tashkilotlari,
masalan, menejment kompaniyalari yangi tuzilmalarni yaratishda
yordam berishlari va jarayonga turli xil tashkilotlarni jalb qilishlari
kerak. Boshqaruv kompaniyalari, klasterlarni rivojlantirish markazlari
mahalliy, mintaqaviy, milliy va xalqaro
bozorlarda vositachilik
funktsiyalarini bajarish bilan birga kompaniyalarning unumdorligi va
raqobatbardoshligiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi. Ularning roli kollektiv
faoliyatni amalga oshirish, munosabatlarni saqlash, standartlarni
belgilash va h.k.
Dostları ilə paylaş: