Fäaliyy t – 2
ä
Fäaliyy t – 2
ä
Görüntünün ölçülərinin dəyişdirilməsi.
1. Paint qrafik redaktorunu başladın.
2. İstədiyiniz qrafik faylı açın.
3. Alətlər panelində Resize (ölçü dəyişmək) düyməsini çıqqıldadın. Resize and
Skew dialoq pəncərəsi açılacaq.
4. Ölçü dəyişdirən zaman görüntünün nisbətini saxlamaq üçün Maintain aspect
ratio (nisbətini saxlamaq) boksunu qeyd edin. Bu boks qeyd olunduqdan sonra
şəklin yeni ölçülərini ya şaquli, ya da üfüqi istiqamətdə göstərmək kifayətdir (o
biri istiqamət üzrə qiymət avtomatik olaraq dəyişiləcək).
5. Əgər şəklin ölçülərini faiz nisbətində dəyişmək istəyirsinizsə, Percentage (Faiz)
variantını seçin. Əgər şəklə konkret ölçü vermək lazımdırsa, Pixels (Piksellər)
variantını seçin.
Fayl formatı (tipi) qrafik faylın əsas atributudur.
Qrafik faylın daha iki mühüm atributu da vardır:
piksellərin sayı (çözümlülük) və görüntünün ölçüsü
(eni və hündürlüyü).
Görüntünün keyfiyyəti onu təşkil edən piksel-
lərin sayından asılıdır. Başqa sözlə, piksellərin
sayının artırılması görüntünün keyfiyyətini yaxşı-
laşdırır. Ancaq nəzərə almaq lazımdır ki, piksellərin
Sözlük
Sözlük
Qrafik fayl formatları
Faylın atributları
Çözümlülük
BMP
JPEG
PNG
GIF
sayı artdıqca
.
görüntünün diskdə tutduğu yer də artır
2
6. Save as type sahəsini çıqqıldadın. Açılan siyahıdan 24-bit Bitmap
(*.bmp;*.dib)
bəndini seçib Save düyməsini çıqqıldadın. İş sahəsindəki
şəkil eyni adla, ancaq başqa uzantı ilə diskə yazılacaq.
7. 4 – 6 addımlarını təkrarlamaqla şəkli başqa uzantılarla da (GIF, TIFF, PNG)
saxlayın.
8. Qrafik redaktoru qapadın və şəkilləri saxladığınız qovluğu açın.
9. İndi yaratmış olduğunuz eyniadlı, ancaq fərqli uzantılı faylların həcmini öyrənib
aşağıdakı cədvəli doldurun.
Nəticəni müzakirə edək:
- Eyni faylın hansı tipdə həcmi ən böyük, hansında ən kiçik alınır?
- Həcmi ən az olan fayldakı şəkil həcmi ən çox olandan keyfiyyətcə fərqlənirmi?
Faylın tipi
JPG
GIF
TIFF
PNG
BMP
Faylın həcmi
Kompüterdə informasiyanın fayl şəklində saxlandığını bilirsiniz. İnforma-
siyanın təqdimolunma formasından asılı olaraq mətn, qrafik, audio, video və s.
fayllar fərqləndirilir. Eyni növ faylı müxtəlif cür saxlamaq olur. Saxlanma
üsulu faylın formatını müəyyən edir. Hazırda kompüterlərdə bir çox fayl for-
matlarından istifadə olunur. Qrafik faylların da bir çox formatları var.
BMP formatı Windows əməliyyat sistemində görüntüləri saxlamaq üçün
əsas formatdır. Demək olar ki, bütün qrafik redaktorların dəstəklədiyi bu
formatın bir neçə variantı var: monoxrom, 16 rəngli, 256 rəngli və 24-bitli rastr.
Sonuncu variantda 16,7 milyon rəng çaları vermək mümkündür, baxmayaraq
ki, insan gözü bu qədər rəng çalarını fərqləndirə bilmir.
JPEG (JPG) ən populyar formatdır. Bu formatda qrafik faylın həcmi BMP
formatı ilə müqayisədə bir neçə dəfə az olur. Ona görə də fotoqrafiyalar, adə-
tən, bu formatda saxlanılır, ondan İnternet saytlarında da geniş istifadə olunur.
Nisbətən yeni olan PNG formatı da hazırda çox populyardır. Şəffaf fon im-
kanı olduğundan bu formatdan, əsasən, veb saytlarda istifadə olunur. Oxşar xas-
səli GIF formatı bu baxımdan köhnəlmiş hesab olunur, çünki GIF-fayllarında
ən çoxu 256 rəng ola bilər. Ancaq GIF formatının müsbət tərəfi də var: onda
animasiya vermək mümkündür. Saytlarda animasiyalı banerlər, əsasən, məhz
bu formatda hazırlanır.
Monochrome Bitmap (*.bmp;*.dib)
16 Color Bitmap (*.bmp;*.dib)
256 Color Bitmap (*.bmp;*.dib)
24-bit Bitmap (*.bmp;*.dib)
GIF (*.gif)
TIFF (*.tif;*.tiff)
PNG (*.png)
JPEG (*.jpg;*.jpeg;*jpe;*jfif)
39
38
Çap üçün deyil
Fäaliyy t – 2
ä
Fäaliyy t – 2
ä
Görüntünün ölçülərinin dəyişdirilməsi.
1. Paint qrafik redaktorunu başladın.
2. İstədiyiniz qrafik faylı açın.
3. Alətlər panelində Resize (ölçü dəyişmək) düyməsini çıqqıldadın. Resize and
Skew dialoq pəncərəsi açılacaq.
4. Ölçü dəyişdirən zaman görüntünün nisbətini saxlamaq üçün Maintain aspect
ratio (nisbətini saxlamaq) boksunu qeyd edin. Bu boks qeyd olunduqdan sonra
şəklin yeni ölçülərini ya şaquli, ya da üfüqi istiqamətdə göstərmək kifayətdir (o
biri istiqamət üzrə qiymət avtomatik olaraq dəyişiləcək).
5. Əgər şəklin ölçülərini faiz nisbətində dəyişmək istəyirsinizsə, Percentage (Faiz)
variantını seçin. Əgər şəklə konkret ölçü vermək lazımdırsa, Pixels (Piksellər)
variantını seçin.
Fayl formatı (tipi) qrafik faylın əsas atributudur.
Qrafik faylın daha iki mühüm atributu da vardır:
piksellərin sayı (çözümlülük) və görüntünün ölçüsü
(eni və hündürlüyü).
Görüntünün keyfiyyəti onu təşkil edən piksel-
lərin sayından asılıdır. Başqa sözlə, piksellərin
sayının artırılması görüntünün keyfiyyətini yaxşı-
laşdırır. Ancaq nəzərə almaq lazımdır ki, piksellərin
Sözlük
Sözlük
Qrafik fayl formatları
Faylın atributları
Çözümlülük
BMP
JPEG
PNG
GIF
sayı artdıqca
.
görüntünün diskdə tutduğu yer də artır
2
6. Save as type sahəsini çıqqıldadın. Açılan siyahıdan 24-bit Bitmap
(*.bmp;*.dib)
bəndini seçib Save düyməsini çıqqıldadın. İş sahəsindəki
şəkil eyni adla, ancaq başqa uzantı ilə diskə yazılacaq.
7. 4 – 6 addımlarını təkrarlamaqla şəkli başqa uzantılarla da (GIF, TIFF, PNG)
saxlayın.
8. Qrafik redaktoru qapadın və şəkilləri saxladığınız qovluğu açın.
9. İndi yaratmış olduğunuz eyniadlı, ancaq fərqli uzantılı faylların həcmini öyrənib
aşağıdakı cədvəli doldurun.
Nəticəni müzakirə edək:
- Eyni faylın hansı tipdə həcmi ən böyük, hansında ən kiçik alınır?
- Həcmi ən az olan fayldakı şəkil həcmi ən çox olandan keyfiyyətcə fərqlənirmi?
Faylın tipi
JPG
GIF
TIFF
PNG
BMP
Faylın həcmi
Kompüterdə informasiyanın fayl şəklində saxlandığını bilirsiniz. İnforma-
siyanın təqdimolunma formasından asılı olaraq mətn, qrafik, audio, video və s.
fayllar fərqləndirilir. Eyni növ faylı müxtəlif cür saxlamaq olur. Saxlanma
üsulu faylın formatını müəyyən edir. Hazırda kompüterlərdə bir çox fayl for-
matlarından istifadə olunur. Qrafik faylların da bir çox formatları var.
BMP formatı Windows əməliyyat sistemində görüntüləri saxlamaq üçün
əsas formatdır. Demək olar ki, bütün qrafik redaktorların dəstəklədiyi bu
formatın bir neçə variantı var: monoxrom, 16 rəngli, 256 rəngli və 24-bitli rastr.
Sonuncu variantda 16,7 milyon rəng çaları vermək mümkündür, baxmayaraq
ki, insan gözü bu qədər rəng çalarını fərqləndirə bilmir.
JPEG (JPG) ən populyar formatdır. Bu formatda qrafik faylın həcmi BMP
formatı ilə müqayisədə bir neçə dəfə az olur. Ona görə də fotoqrafiyalar, adə-
tən, bu formatda saxlanılır, ondan İnternet saytlarında da geniş istifadə olunur.
Nisbətən yeni olan PNG formatı da hazırda çox populyardır. Şəffaf fon im-
kanı olduğundan bu formatdan, əsasən, veb saytlarda istifadə olunur. Oxşar xas-
səli GIF formatı bu baxımdan köhnəlmiş hesab olunur, çünki GIF-fayllarında
ən çoxu 256 rəng ola bilər. Ancaq GIF formatının müsbət tərəfi də var: onda
animasiya vermək mümkündür. Saytlarda animasiyalı banerlər, əsasən, məhz
bu formatda hazırlanır.
Monochrome Bitmap (*.bmp;*.dib)
16 Color Bitmap (*.bmp;*.dib)
256 Color Bitmap (*.bmp;*.dib)
24-bit Bitmap (*.bmp;*.dib)
GIF (*.gif)
TIFF (*.tif;*.tiff)
PNG (*.png)
JPEG (*.jpg;*.jpeg;*jpe;*jfif)
39
38
Çap üçün deyil