Çap üçün deyil


ÜMUMİLƏŞDİRİCİ SUAL VƏ TAPŞIRIQLAR



Yüklə 60,47 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə20/42
tarix26.08.2018
ölçüsü60,47 Mb.
#64701
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   42

44

ÜMUMİLƏŞDİRİCİ SUAL VƏ TAPŞIRIQLAR

1. Obyektin cədvəl informasiya modelindən hansı məqsədlər üçün istifadə 

edilir?


2. Gündəlik həyatda rast gəldiyiniz və istifadə etdiyiniz cədvəllərə misal 

göstərin. 



3. Cədvəldə yaşayış məntəqələri arasında məsafələr verilib. A və D arasında 

birbaşa yol yoxdur, bu məntəqələrin birindən o birinə B, yaxud C-dən keç-

məklə getmək olar. A və D arasında ən qısa yolun uzunluğunu müəyyən 

edin. 


4. Verilmiş cədvələ hansı diaqram uyğundur?

5. Qrafik redaktorda hazır təsvirin ölçülərini (uzunluğunu və enini) necə 

dəyişmək olar?



6. sun.bmp adlı faylı İnternet səhifəsində yerləşdirmək üçün sun.jpeg 

faylına çevirmək lazımdır. Bunu necə etmək olar?



7. Təqdimat proqramında eyni maketli slaydları necə yaratmaq olar?

8. Sütunlu və dairəvi diaqramların fərqi nədədir?

A

B



C

D

A



B

C

D



32

45

32



20

188


150

45

20



188

150


I

II

III



IV

V

VI



100

24

200



250

10

10



Çap üçün deyil


>

İnformasiyanın əsas xassələri

>

Xassəsinə görə informasiyanın 



qruplaşdırılması

>

Say sistemləri



>

 Kodlaşdırılmış informasiyanın 

həcmi

>

Say sistemləri ilə bağlı məsələlər



 12. 

 13. 


 14. 

 15.


 16. 

S e h. 


45-60

3

3

İnformasiya

Çap üçün deyil


· 

·

Nə üçün ölçmə zamanı müxtəlif alətlərdən (cihazlardan) istifadə edirik?



 Nə üçün bir sıra idman növlərində qalibləri hakimlər briqadası müəyyən 

edir?


Alınan və ya verilən informasiyanın faydalı olması üçün o, müəyyən şərtləri 

ödəməlidir.  Başqa  sözlə,  informasiya  müəyyən  xassələrə  malik  olmalıdır. 

İnformasiyanın bir çox müxtəlif xassələrini sadalamaq olar. Hər bir elm sahəsi 

özü üçün vacib hesab etdiyi xassələrə diqqət yetirir. İnformatika elmi üçün isə 

informasiyanın  daha  çox  aşağıdakı  xassələri  önəmlidir:  tamlıq,  etibarlılıq

aktuallıqobyektivlikanlaşıqlılıq.

12. 


İNFORMASİYANIN ƏSAS XASSƏLƏRİ

Sualları müzakirə edin və cavablandırmağa çalışın.

1. Toğrul  dostundan  belə  bir  mesaj  aldı:  “Sabah  gəlirəm,  məni  hava 

limanında qarşıla”. Bu məlumatda nə çatışmır? Onun tam forması necə 

ola bilərdi? Toğrul dostu ilə əlaqə yaratmadan informasiyadakı boşluğu 

necə tamamlaya bilər?



2. İnternetdən  əldə  etdiyiniz  informasiyaya  inanmaq  olarmı? 

İnformasiyanın etibarlılığına necə nail olmaq mümkündür?



3. “Noyabr ayının 12-də Ağsu aşırımında qatı duman olacaq” proqnozu 

kimlər üçün aktualdır?



4. “Hava  normaldır”,–  deyən  Orxanın  fikrini  obyektiv  hesab  etmək 

olarmı?


5. Niyə “Hesabi sayda hesabi çoxluğun cəmi də hesabidir” mühakiməsi 

sizin üçün anlaşılan deyil? Bu haqda riyaziyyat müəlliminizin fikrini 

də öyrənin.

47

46



3

Tamlıq.  İnformasiya  ilk  növbədə  tam  olmalıdır.  İnformasiyanın  tamlığı 

obyekt və ya hadisə haqqında toplanmış informasiyanın miqdarı ilə müəyyən 

olunur. Yarımçıq informasiya əsasında qərar qəbul etmək çətin olur. Bir çox 

hallarda isə arzuolunmaz nəticələrə səbəb ola bilir. Məsələn, xəstəni müayinə 

edən  həkim  mümkün  qədər  çox  informasiya  əldə  etməyə  çalışır  və  yalnız 

bundan sonra xəstəyə müalicə təyin edir. 



Etibarlılıq. İnformasiya bilərəkdən, yaxud bilmədən təhrif oluna bilər. Ona 

görə də hər hansı hadisə ilə bağlı araşdırma aparılan zaman mümkün qədər çox 

insanın  fikri  öyrənilir.  Müxtəlif  mənbələrdən  alınan  informasiyalar  üst-üstə 

düşdükdə onu etibarlı hesab etmək olar. İndi İnternet ən populyar informasiya 

mənbəyinə çevrilib. Bu da təbiidir: kitabxanaya getmədən, saatlarla müxtəlif 

kitabları, jurnalları vərəqləmədən, sadə axtarışla bir anın içərisində istədiyiniz 

mövzuda İnternetdən məlumat tapmaq mümkündür. Ancaq İnternetdən əldə 

olunmuş informasiyaya nə dərəcədə etibar etmək olar? Burada ən səmərəli yol 

eyni mövzu ilə bağlı informasiyanı fərqli mənbələrdən (saytlardan) götürüb 

onları tutuşdurmaqdır.



Aktuallıq. İnformasiya köhnələ bilir. Məsələn, dünən üçün hava proqnozu 

bu gün artıq aktual olmur. Yəni dünən aktual olan informasiya bu gün aktu-

allığını itirə bilər. Eləcə də, bu gün aktual olmayan informasiya sabah aktuallıq 

qazana bilər. Məsələn, bir sıra böyük ideyalar öz zəmanəsini qabaqlayır, yalnız 

üstündən onillər, yüzillər ötdükdən sonra insanların diqqətini çəkir, aktuallaşır.  

Obyektivlik. Aydındır ki, istənilən informasiya haqqında bütün insanların 

fikri eyni olmur. Başqa sözlə, hər kəsin öz subyektiv fikri olur. Kiminsə şəxsi 

mülahizəsindən,  alınma  üsulundan  asılı  olmayan,  yaxud  çox  az  asılı  olan 

informasiya obyektiv hesab edilir. Məsələn, idman yarışlarında hər bir hakimin 

idmançılara  verdiyi  qiymət  subyektivdir.  Ona  görə  də  obyektivliyi  təmin 

 

 



 

 

Fäaliyy t – 1



ä

Fäaliyy t – 1

ä

Öyrändiklärinizi yoxlayın



Öyrändiklärinizi yoxlayın

Araådıraq – öyränäk

Araådıraq – öyränäk

Bu maraqlıdır.

Bu maraqlıdır.

Fäaliyy t – 1

ä

Fäaliyy t – 1



ä

Diqqät !!!

Diqqät !!!

Diqqät !!! 

Diqqät !!! 

Uzun  müddət  ən  geniş  yayılmış  əməliyyat  sistemi  DOS  idi. 

Demək olar ki, fərdi kompüterlər yaranandan bu əməliyyat sistemindən istifadə 

olunub. Hazırda DOS-a yalnız əski, gücü az olan kompüterlərdə rast gəlinir. 

Bundan başqa, bəzi əski proqramlar da vardır ki, təkcə DOS sistemində işləyir.

Cədvəli iş vərəqində çəkin. Şəklə baxın, kompüterin əsas və əlavə qurğularının 

nömrələrini və adlarını cədvəlin uyğun sətrinə yazın.

Nəticəni müzakirə edək:

– Bu qurğulardan hansılar giriş, hansılar çıxış qurğularıdır?

– Nə üçün qurğuları əsas və əlavə adlandırırlar?

Fäaliyy t – 1

ä

Fäaliyy t – 1



ä

Kompüterin əsas qurğuları

Kompüterin əlavə qurğuları

Öyrändiklärinizi yoxlayın

Öyrändiklärinizi yoxlayın

Araådıraq – öyränäk

Araådıraq – öyränäk

İnformasiyanın əsas xassələri

Tamlıq

Aktuallıq



Anlaşıqlılıq

Etibarlılıq

Obyektivlik

10

10

9

Sözlük


Sözlük

İnformasiyanın xassələri

Tamlıq

Aktuallıq

Anlaşıqlılıq

Etibarlılıq

Obyektivlik

etmək üçün bir sıra idman növlərində qiyməti 

bir  hakim  deyil,  hakimlər  briqadası  verir. 

Ancaq bu halda da verilmiş qiymətin tamamilə 

obyektiv olmasını demək çətindir. Tarixin sına-

ğından çıxmış, elmi təcrübələrlə sübut olunmuş 

informasiyanı da obyektiv hesab etmək olar. 

Çap üçün deyil



Yüklə 60,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   42




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə