D
ü nən Azərbaycan Res-
publikasının Nazirlər
Kabineti
ya nın da
Tər cü mə Mər kə zi nin
di rek to ru A.Mə sud Dil lər Uni-
ver si te ti nin tər cü mə fa kül tə si nə
yük sək bal la da xil ol muş tə lə bə-
lə ri ilə gö rü şüb. Gö rüş za ma nı
tər cü mə sə nə ti nin ak tual lı ğı, tər-
cü mə çi lik ix ti sa sı nın özəl in cə lik-
lə ri, həm çi nin təd ri si sa hə sin də
olan mə sə lə lər dən və qar şı ya çı-
xan prob lem lər dən söz açı lıb.
Uzun il lər bey nəl xalq aləm lə
“So vet lər öl kə si” ki mi yal nız rus
di li va si tə si ilə ün siy yət qu ran Azər-
bay ca nın bu gün dün ya ya öz sö zü,
müs tə qil si ya sə ti ilə in teq ra si ya et-
di yi ni, müx tə lif sa hə lər və sə viy yə-
lər üz rə qu ru lan bu əla qə lər də, mü-
ba di lə və iş bir lik lə rin də, həm çi nin
döv lət lə ra ra sı rəs mi ya zış ma lar da
qar şı lıq lı an laş ma nın il kin va si tə-
çi si və tə yi nat çı sı olan dil və tər cü-
mə nin ön pa la na çə kil di yi ni bil di-
rən A.Mə sud gö rü lən iş lər dən, bu
sa hə nin kadr ba za sı nın bi la va si tə
qu ru cu su olan təh sil dən, tər cü mə
təd ri si nin prob lem lə rin dən da nı-
şıb: “2014-cü il də öl kə baş çı sı cə nab
İl ham Əli yev Azər bay can Res pub li-
ka sı Na zir lər Ka bi ne ti ya nın da Tər-
cü mə Mər kə zi nin ya ra dıl ma sı ilə
bağ lı fər man im za la dı. Bu Fər man
dil və tər cü mə nin iş lən di yi hər sa-
hə də ya şa nan fə sad la rın, ən gəl lə rin
ara dan qal dı rıl ma sı na, bu sa hə nin
döv lə tin si ya si kur su qis min də for-
ma laş dı rıl ma sı na ge niş im kan lar
ya rat dı. Bə zən bi zi “Tər cü mə Mər-
kə zi” adı al tın da və tən daş la ra tər-
cü mə çi lik xid mə ti gös tə rən xır da
kon tor lar la qa rı şıq sa lır, bə zən də
sırf bə dii ədə biy ya tın tər cü mə si ilə
məş ğul olan ya ra dı cı tər cü mə qu-
ru mu ki mi qə bul edir lər. La kin bu,
be lə de yil. Mər kəz öl kə üz rə dil və
tər cü mə sa hə si nin mər kəz ləş di ril-
miş qay da da, məq səd yön lü şə kil də
təş ki li, tək mil ləş di ril mə si və bu sa-
hə yə nə za rə ti hə ya ta ke çi rən st ra te ji
əhə miy yət li döv lət qu ru mu dur. Bu
gün biz bu sa hə nin nor ma tiv hü qu-
qi ba za sı nın ya ra dıl ma sı, tər cü mə
və tər cü mə çi lik fəaliy yə ti nin bey-
nəl xalq nor ma la ra ca vab ve rə cək
me xa nizm lər üz rə apa rıl ma sı, pe şə-
kar lıq me yar la rı nın, dil və tər cü mə
stan dart la rı nın müəy yən edil mə si
və di gər bu ki mi mə sə lə lə rin qu ru-
cu lu ğu iş lə ri ilə məş ğu luq. Siz lə ri
bu ra də vət et mək də məq sə di miz
isə bu sa hə nin təd ri si üz rə araş dır-
ma la rın nə ti cə lə ri ni bir gə mü za ki-
rə et mək, və ziy yət dən çı xış yol la rı
ax tar maq dır. Həm çi nin, bu nu da
de mə li yəm ki, tər cü mə nin təh sil
sfe ra sı üz rə apa rı lan araş dır ma lar
ali mək təb lə rə qə bul za ma nı, çox
hal lar da tər cü mə ix ti sa sı nın ikin ci,
bə zən üçün cü pil lə də - yə ni bal ça-
tış ma dı ğı hal da təh sil dən kə nar da
qal ma maq niy yə ti ilə se çil di yi ni aş-
kar edib. Di gər, da ha ağ rı lı mə qam
- bu ix ti sa sa önəm ve rən və yük sək
bal top la yan qa bi liy yət li tə lə bə lə rin
ikin ci kurs dan son ra təh si li ni xa ri ci
öl kə lər də da vam et dir mə si və bə-
zən təh sil müd də ti ba şa çat dıq dan
son ra ge ri yə qa yıt ma ma sı dır”.
Bu nun ar dın ca Afaq Mə sud hər
bir öl kə nin müasir sə viy yə si nin
gös tə ri ci si olan dil və tər cü mə nin
ak tual laş ma sı, spe si fi k sa hə lər üz-
rə mə nim sə nil mə si, təd ris və tət biq
mə də niy yə ti nin tək mil ləş di ril mə si
üz rə zə ru ri təd bir lə rin hə ya ta ke-
çi ril mə si ni tən zim lə yə cək Döv lət
Proq ra mı nın ha zır lan dı ğı nı bil di rib.
Son ra söz tə lə bə lə rə ve ri lib.
Cey hun Şah baz lı: (ADU/Tər cü-
mə fa kül tə si/Ko re ya di li)
- Tər cü mə sə nə ti nə sev gi hə lə
mək təb də oxu du ğu muz vaxt lar dan
bi zə aşı lan ma lı dır. Şa gird lə rin isə
bu sa hə ba rə də an la yı şı de mək olar,
yox dur. Mən bu fa kül tə yə da xil
olan dan son ra bil dim ki, tər cü mə nin
müx tə lif sa hə lə ri var. Mək təb lər də
maarifl ən di ri ci gö rüş lər təş lik olun-
ma lı, sil si lə tə lim lər hə ya ta ke çi ril-
mə li dir. Təd ris pro se si nə baş la maz-
dan əv vəl yu xa rı si nifl ər də biz lər də
bu sə nə tə ma raq oyat maq la zım dır.
Ja lə Rza ye va: (ADU/Tər cü mə fa-
kül tə si/İn gi lis di li)
- Mən də tə lə bə yol da şı mın fi -
kir lə ri nə qo şu lu ram. Bə zi lə ri mi zin
ya xın la rı yük sək bal la tər cü mə fa-
kül tə si nə düş mə yi mi zə təəs süfl ə
ya naş dı lar. On lar ar zu la yır dı lar,
hü quq fa kül tə sin də oxu yaq, biz bu
sə nə tin xü su siy yət lə rin dən bi xə bər
ol du ğu mu za gö rə, ilk gün lər mə yus
ol muş duq, am ma təd ri cən gö rü rük
ki, çox ma raq lı ix ti sas dır. Təəs süf ki,
mək təb lər də tər cü mə sə nə ti nin ne cə
önəm li, cə miy yət üçün ne cə va cib
ol ma sı ba rə də mə lu mat ve ril mir.
Mə sə lən, in gi lis di li üz rə pe da qo-
ji is ti qa mət də təh sil alıb, gə lə cək də
müəl lim dip lo mu ala caq tə lə bə lər
də tər cü mə çi ol maq is tə yir lər. Baş qa
ix ti sas üz rə təh sil al mış şəxs lə rin
son ra dan tər cü mə çi ol maq is tə yi,
mən cə, qey ri-cid di dir. Hər kəs öz
sa hə si ilə məş ğul ol sa, nə ti cə da ha
ürə ka çan olar.
Sa mi rə Kəl bə li ye va: (ADU/Tər-
cü mə fa kül tə si/İn gi lis di li)
- İn ter net por tal la rı va si tə si ilə də
mə lu mat əl də et mə yə ça lış ma lı yıq.
Maarifl ən dir mə hər is ti qa mət də
apa rıl ma lı dır. Ha zır da, təh sil də ku-
ri ku lum sis te mi tət biq olu nur. Am-
ma, mən də için də ol maq la, bə zi tə-
lə bə lər mək təb də bu sis tem lə təh sil
al ma yıb, in di uni ver si tet də ye ni sis-
te mə uy ğun laş ma ğa ça lı şı rıq. La kin
əv vəl ki təh sil lə in di ki təh sil ara sın-
da uçu rum hiss olu nur.
Mə sə lən, sis tem özü ma raq lı dır,
am ma dərs lik lər bu na mü va fi q de yil.
Ay tən Rə him li: (ADU/Tər cü mə
fa kül tə si/İn gi lis di li)
- Mən şəx sən bu ix ti sa sı “gə lir li
sa hə dir” - de yən lə rin fi k ri ilə seç-
dim. Am ma in di gö rü rəm ki, bu,
həm də çox ma raq lı sə nət dir.
Ta leh Rza yev: (ADU/Tər cü mə
fa kül tə si/İn gi lis di li)
- Azər bay can di li nin in cə lik lə ri ni
bil mə dən han sı sa bir dil dən tər cü-
mə dən da nış maq ol maz. Həm çi nin
han sı dil dən və han sı di lə tər cü mə
edi rik sə, hə min dil də da nı şan xalq-
la rın mə də niy yə ti ni də bil mə li yik.
Azər bay can di li çox zən gin dil dir,
müasir və müs tə qil bir öl kə də ya-
şa yı rıq. Ar tıq müx tə lif dil lər dən
rus di li nə, da ha son ra rus di lin dən
Azər bay can di li nə tər cü mə et mə yə
eh ti yac yox dur, bü tün mətn lər ori-
ji nal dan di li mi zə çev ril mə li dir. Mən
tər cü mə yə in gi lis di lin də bə dii ədə-
biy yat oxu maq la baş la mı şam. Müəl-
li mim lə tez-tez mü şa hi də edir dik ki,
bə zi söz lə rin di li miz də ifa də si çox
uzun alı nır, bə zən bir sö zü tər cü mə
et mək üçün bir ne çə söz dən is ti fa də
edir dik. Biz ix ti sa sı mız üz rə mü va-
fi q xa ri ci di lə yi yə lən mək lə ya na şı,
ana di li miz də də söz eh ti ya tı mı zı
ar tır ma ğa, di li mi zin in cə lik lə ri nə
bə ləd ol ma ğa ça lış ma lı yıq.
Gö rü şün so nun da tə lə bə lə rə
Mər kə zin nəşr lə ri, buk let və ka ta-
loq la rı top lan mış çan ta lar hə diy yə
edil di.
3
N 38(47) 09.10.2015
Dillər Universitetinin yüksək bal toplamış
tələbələri Tərcümə Mərkəzində
Milli Kitabxanada
ALISA proqramının
tətbiqi ilə bağlı
10 günlük treninqlər
Y
e ni av to mat laş dı rıl mış
ki tab xa na sis te mi olan
ALI SA
proq ra mı nın
tət bi qi ilə bağ lı Mə də-
niy yət və Tu rizm Na zir li yi nin
tap şı rı ğı na əsa sən M.F.Axund za-
də adın Azər bay can Mil li Ki tab-
xa na sın da mü tə ma di ola raq 10
gün lük tre ninq lər təş kil edi lib.
Ki tab xa na dan Azər TAc-a bil-
di ri lib ki, Mil li Ki tab xa na nın
tre ninq mər kə zin də ke çi ri lən
“Ki tab xa na lar da
in for ma si ya
tex no lo gi ya la rı inf rast ruk tu ru-
nun tək mil ləş di ril mə si” proq ra-
mı çər çi və sin də “ALI SA-Va hid
Ki tab xa na İda rəet mə Sis te mi və
MARC-21” tre nin qi nin növ bə ti
mü da vim lə ri nə ser ti fi kat lar təq-
dim olu nub.
Tre ninq çər çi və sin də mü da-
vim lər Mil li Ki tab xa na da ge dən
ye ni iş üsul la rı, ye ni xid mət növ-
lə ri ilə əya ni ta nış olub lar.
Tanınmış
karikaturaçımız
dünya turunda
A
zər bay ca nın ta nın mış ka ri ka-
tu ra us ta sı, yüz dən ar tıq mü-
ka fa ta la yiq gö rül müş, 40-dan
çox bey nəl xalq ka ri ka tu ra mü-
sa bi qə lə ri nin mün sifl ər he yə ti tər ki bi nə
qa tıl mış Sey ran Cə fər li bu ya xın lar da
Ko lum bi ya da ke çi ri lən 22-ci Bey nəl xalq “Ren don car toon” ka ri ka tu ra
ya rış ma sı nın mün sifl ər he yə ti tər ki bin də iş ti rak edib.
Sey ran Cə fər li Azər TAc-a bil di rib ki, o, mü sa bi qə yə Rio Neg ro şə hər
me ri Her nan Os pi na Se pul ve da və ya rış ma me ne ce ri Fer nan do Pi ca nın
xü su si də və ti ilə qa tı lıb. Rio Neg ro da bir çox əhə miy yət li təd bir lər də
iş ti rak edib, fərq li öl kə lər dən mün sifl ər he yə ti tər ki bi nə da xil olan həm-
kar la rı ilə bir gə fi kir mü ba di lə si apa rıb.
Təq di met mə və açı lış mə ra si min də söz alan Sey ran Cə fər li Azər bay can və
Ko lum bi ya döv lət lə ri ara sın da kı mə də ni əla qə lə rin bun dan son ra da in ki şaf
edə cə yi ni, hər iki öl kə sə nət çi lə ri nin bir gə ya ra dı cı lıq mü ba di lə si nin va cib li yi-
ni qeyd et mək lə bə ra bər, rəh bə ri ol du ğu “Bey nəl xalq Ka ri ka tu ra Xə bər Mər-
kə zi” say tı nın xü su si me da lı nı ka ri ka tu ra nın in ki şa fın da kı xid mət lə ri nə gö rə
Rio Neg ro şə hər me ri nə və ya rış ma me ne ce ri nə təq dim edib. On gün da vam
edən təd bir də qo naq lar Rio Neg ro Mil li Uni ver si te ti nə baş çə kib, Rio Neg ro
şə hə ri nin bir çox gör mə li yer lə ri ilə ya xın dan ta nış olub lar.
Qeyd edək ki, ka ri ka tu ra us ta sı nın uğur la rı bu nun la bit mir. Sey ran
Cə fər li okt yabr ayın da Ko so vo da və Çin də ke çi ri lən Bey nəl xalq ka ri ka-
tu ra ya rış ma la rı nın da mün sifl ər he yə ti tər ki bi nə də vət alıb. O, bun dan
əla və Ser bi ya da ke çi ri lən an ti-mü ha ri bə möv zu lu bey nəl xalq ka ri ka tu ra
ya rış ma sın da xü su si mü ka fa tı na la yiq gö rü lüb.
“Bir millət iki
dövlət” devizi
altında konsert
O
kt yab rın 16-da Bey nəl xalq
Mu ğam Mər kə zin də Azər-
bay can Bəs tə kar lar İtt i fa qı nın
və Tür ki yə Elm və Ədə biy yat
Əsər Sa hib lə ri Bir li yi nin (İLE SAM) bir-
gə la yi hə si əsa sın da “Mah nı dan - Şar kı-
ya” ad lı kon sert proq ra mı təq dim olu na caq.
Azər bay can Bəs tə kar lar İtt i fa qı nın mət buat xid mə tin dən Azər TAc-a
bil di ri lib ki, kon sert də tür ki yə li sə nət çi lər Çiğ dem Gür dal (vo kal), Oya
Er gün (vo kal), Ali Burç (ri tim saz), Ev ren Tur na (kə man), Onur Ak kuş
(ud), De niz Gök taş (ka non), həm çi nin Şəh la Ələk bə ro va nın rəh bər lik et-
di yi AzTV-nin C.Ca han gi rov adı na Xo ru iş ti rak edə cək. Ümum mil li li der
Hey dər Əli ye vin məş hur “Bir mil lət iki döv lət” de vi zi al tın da ke çi ri lə cək
kon sert də Azər bay can və türk bəs tə kar la rı nın mah nı la rı səs lə nə cək.
Qeyd edək ki, “Mah nı dan-Şar kı ya” kon ser ti Azər bay can Bəs tə kar lar
İtt i fa qı və İLE SAM-ın “6 bəs tə kar və 6 şair” ad lı bir gə la yi hə si əsa sın da
real la şıb. Adın dan da mə lum ol du ğu ki mi, bu la yi hə də türk bəs tə kar-
lar Fa ruk Şa hin, Ze kai Tun cay, Pi nar Gök sal, Ugur Top, Öz gen Gür büz
və Ya şar Be dük Azər bay can poezi ya sı nı nı gör kəm li nü ma yən də lə ri
Rə sul Rza, Ni gar Rə fi bəy li, Bəx ti yar Va hab za də, Məm məd Araz, Nə ri-
man Hə sən za də və Zə lim xan Ya qu bun şeir lə ri nə mah nı bəs tə lə yib lər.
Öz növ bə sin də Azər bay can bəs tə kar lıq mək tə bi nin ta nın mış si ma la-
rın dan olan Fi rən giz Əli za də, Hə sə na ğa Adı gö zəl za də, Ca van şir Qu li-
yev, Cə lal Ab ba sov, Sər dar Fə rə cov və El za Se yid ca han isə İLE SAM-ın
təq di ma tı ilə Dur muş Ka ya, Ne dim Ucar, Ser dar Ön cül, Se vinc Atan,
Se vim Ya kı cı və Ək rəm Yal bu zun şeir lə ri nə mu si qi bəs tə lə yib lər.