o’ziqorin, qush, mashina, odam, u
odisa, harakatlar uyg’unligini aks e
larining naqsh namunalari berilgan:
27
Quyidagi rasmlarda bir necha buklab qirqish usuli ko’rsatilgan:
Applikatsiya qilishda asosiy e’tibor uning umumiy kompozitsiyasiga
qaratilishi kerak. Yaxshi o’ylangan
kompozitsiya, ya’ni tasvirlash lozim bo’lgan
narsalarni joylashtirish — applikatsiya muvaffaqiyatining garovidir. Eng oddiy
applikatsiya bu
geometrik shakllardan
qilinadigan naqshli applikatsiyadir. Avval
naqshning
xomaki nusxasi tuziladi, so’ngra kerakli detallar (geometrik shakllar)
o’lchami va miqdori hisoblanadi. Detallar tayyorlanib ma’lum tartibda
joylashtiriladi va yopishtirishni qaysi detaldan boshlash kerakligi aniqlanadi.
Misol
tariqasida eng oddiy
geometrik shakl kvadratni olib, uning bir tekis
almashinishini hosil qilish uchun turli holatlarda joylashtirib ko’ramiz.
Agarda
kvadrat boshqa elementlar, masalan, uchburchak bilan to’ldirilsa, variant yanada
ko’payadi. Ishni boshlash uchun markazni topish, simmetriya o’qini o’tkazish va
naqsh elementlarini shunga ko’ra joylashtirish lozim. Agarda geometrik shakllar
kvadrat yoki aylanaga
simmetrik joylashtirilsa, qiziqarli dekorativ naqsh hosil
bo’ladi.
Dekorativ applikatsiya
— bu naqsh gullardan iborat bo’ladi u alohida-
alohida tasvirlardan (barg, shox, q
y va shu
kabilar) tarkib topuvchi
predmetli h
ttiruvchi
syujetdan iborat bo’lishi mumkin.
Quyida o’zbek, qozoq, tojik xalq
28
Doira, kvadrat va ovaldan naqshlar yasash.
Naqsh detall
kvadrat, uchburchaklar tayyorlanadi.
Kvadratda naqsh diagon
bunda shakllarni simmetrik joylashtirish qulay.
Dostları ilə paylaş: 
