Dastlabki futbol o‟yinlari

---

DASTLABKI FUTBOL O‟YINLARI
 
REJA: 
1.
Dastlabki futbol o‟yinlari; 
2.
Futbol o‟yinining paydo bo‟lishi va 
rivojlanishi; 
3.
O‟zbekistonda 
futbolning 
rivojlanishi; 
4.
Futbol 
boshqaruvining 
tashkiliy 
tuzilishi. 
Futbolning kelib chiqishi haqida turli axborotlar, ma'lumotlar, taxminlar mavjud, biroq 
ularning barida turli sanalar, davrlar keltirilgan. Tarix hali futbolni paydo bo„lgan va kelib 
chiqqqan joyi va sanani aniq bilmaydi. Bu esa futbol ildizi o„ta qadim zamonlarga borib 
taqalishidan darak beradi. Lekin ko„plab izlanishlar natijasi hamda tarixshuoslarning fikiricha, 
5-rasmfutbolga o„xshash to„pli o„yinlar necha-necha 
yuzlab yillar avval qadim Sharq mamlakatlarida (Misr, 
Xitoy), antik davlatlarda (Gretsiya, Rim) o„ynalgan. 
Shuning ko„pchilik futbolning kelib chiqishi mana 
davlatlarga borib taqaladi, deya e'tirof etishadi. Biroq 
aynan “futbol” deb atala boshlangan o„yin Angliyada 
paydo bo„lgan.
2
Qadimgi yunonlar to„p o„yinini shunchalik 
qadrlaganlarki, uni xatto gimnaziyalarni, maxsus 
6-rasm maktablarning jismoniy mashqlar programmasiga 
kiritganlar. Qadimgi Misrda futbolga o„xshash o„yin 
eramizdan 2000 yillar avval o„ynalgan bo„lsa, qadimgi 
Afina Sparta jangchilari orasida “Episkiros”, deb 
nomlanadigan ham oyoq bilan, ham qshl bilan o„ynaladigan 
o„yin mashxur bo„lgan, bu o„yinni yumaloq matodan 
o„ynashgan. Ammo bu o„yin juda qo„pol va shavqatsizligi 
bilan ajralib turardi. Rim imperiyasida ozgina bo„lsa ham 
futbolga o„xshash to„p o„yini 180 yilda tilga ilinadi. 
2
Mirzaqulov A.G., To„laganov A.A., Po„latov S.N. Futbol o„yin qoidalari va musobaqalarni tashkil etish O'quv 
uslubiy qo'llanma Toshkent. 2014 y.