Davlat va huquq

115
Bilimingizni sinang!
1. 
14 dan 15 yoshgacha bo‘lgan o‘smirlarga ishlarning qaysi 
turlarini bajarish taqiqlanadi?
2. 
Ishga qabul qilishda ma’muriyatga qanday hujjatlarni taq
-
dim etish zarur:
1) 15 yoshdan; 2) 16 dan 18 yoshgacha; 3) 18 yoshdan?
3. Voyaga yetmaganlarni qaysi shartlarda ishga qabul qilish
-
ga yo‘l qo‘yiladi:
1) 15 yoshdan; 2) 16 yoshdan; 3) 17 dan 18 yoshgacha?
4. Ishga qabul qilishda sinov muddati qanday maqsadda 
belgi lanadi?
5. Ish beruvchi ishga qabul qilishda sog‘lig‘i to‘g‘risida tib
-
biy ma’lumotnoma talab qilishi shartmi?
6. Qaysi hollarda ishga qabul qilishni rad etishga yo‘l qo‘yi
-
ladi?
S.ni 2 oylik sinov muddati bilan tarjimon sifatida ishga 
qabul qilishdi. Sinov muddati tugashiga ikki kun qolganda, unga 
ma’muriyat sinov muddatini yana bir oyga cho‘zish to‘g‘risida 
qaror qabul qilgani e’lon qilindi.
Ikki haftadan keyin korxonaga tarjimon sifatida boshqa 
xodim ishga qabul qilindi, S.ga esa u sinov muddatiga bardosh 
bermagani uchun ishdan bo‘shatilgani ma’lum qilindi.
Mazkur holda mehnat qonunlari buzilganmi? Mazkur 
ish dan bo‘shatish S. huquqlarini buzish hisoblanadimi? Agar 
shunday bo‘lsa, S. o‘z huquqlarini qay tarzda himoya qila 
oladi?
Topshiriq.
 
Mazkur vaziyatni ко‘rib chiqing va mehnat qonun
-
lari normalariga asoslangan holda uni hal qilishga urinib 
ko‘ring.

---

116
24-§. MEHNATGA НАQ TO‘LASH VA INTIZOM
MEHNAT HAQI MIQDORINI BELGILASH
Mehnat shartnomasi shartlari va mehnat qonun hujjatlariga binoan har bir 
xodimning mehnat haqi uning shaxsiy mehnat hissasi va sifatiga bog‘liq. Bun
-
da jinsi, yoshi, irqi, millati va hokazolarga qarab mehnat haqi miqdorlarini har 
qanday pasaytirish taqiqlanadi.
Ishlayotgan malakasi yoki uning lavozimi har bir kimsaning aniq hissasini 
to‘liq qayd qila olmaydi. Shu sababli mehnat uchun mukofotlarning aniq indi-
vidual miqdorlari ish haqining turli tizimlari yordamida belgilanadi.