122 25-§. ISH VAQTI VA DAM OLISH VAQTI. MEHNAT SHARTNOMASINI O‘ZGARTIRISH VA BEKOR QILISH ISH VAQTI Hozirgi jamiyatda ishchi va xizmatchilar mehnati mazmuni va murakkabli
-
gi bilan farqlanadi. Hamma ishlayotganlarning ishini qanday bitta mezon bilan
o‘lchash mumkin? Ish vaqti shunday mezonlardan biri hisoblanadi. Uni tartibga
solar ekan, davlat muayyan mehnat natijalariga hamda ish vaqti davomiyligiga
qarab rag‘batlantirish miqdorini belgilaydi va shu bilan Konstitutsiyaga yozil
-
gan dam olish huquqining chinakamligini ta’minlaydi.
Xodim uchun ish vaqtining normal muddati haftasiga
40 soatdan ortiq bo‘lishi mumkin emas.
O‘zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksi, 115-modda Ish haftasining turlari: —
besh kunlik — ikki kunlik dam olish kuni bilan;
—
olti kunlik — bir kunlik dam olish kuni bilan.
ISH VAQTI —
6 kunlik ish haftasida — kuniga 7 soat;
—
5 kunlik ish haftasida — kuniga 8 soat;
—
15 dan 16 yoshgacha bo‘lgan shaxslar uchun — haftasiga uzog‘i bilan
24 soat;
—
16 dan 18 yoshgacha bo‘lgan shaxslar uchun — haftasiga uzog‘i bilan
36 soat;
—
ish vaqtidan tashqari ishlar — surunkasiga ikki kun davomida uzog‘i
bilan 4 soat;
—
surunkasiga ikki smena davomida ishga jalb etish taqiqlanadi;
—
noqulay mehnat sharoitlaridagi ishlarda — haftasiga 36 soat
(117-modda);
—
bayram (ishlamaydigan) kunlari arafasidagi ishning muddati 1 soatga
qisqartiriladi (121-modda);
—
tungi vaqtdagi ish (22.00 dan 6.00 gacha) 1 soatga qisqartiriladi
(122-modda).
123 2-topshiriq. Korxona jamoasining 5 kunlik ish haf tasida bayram arafa
-
sidagi ish grafigini tuzing. Korxona 2 smenada ishlaydi. Jamoa
quyidagi yoshdagi xodimlardan iborat:
—
15 yoshgacha — 5 kishi;
—
16 yoshgacha — 1 kishi;
—
18 yoshgacha — 12 kishi;
—
30 yoshdan yuqori — 20 kishi.
