mərhələsinə qaldıran Rəfsəncani hökuməti və onun tərəfdarları heç bir əxlaqa
sığmayan addımlar atdı. Belə ki, rəsmi şəkildə Azərbaycanla müharibə
şəraitində olan Ermənistana yardım etdi, bəzi mətbu orqanları istisna olmaqla
türkcə bütün qəzet və jurnalları bağlatdı. Müharibə dövründə çökmüş Güney
Azərbaycan iqtisadiyyatını daha da çökdürdü, xalqı səfalətə sürüklədi.
Acınacaqlı haldır ki, bu işə vəzifəni milli maraqlardan üstün tutan «sapı
özümüzdən olan baltalar» daha doğrusu, «içimizdəki şeytanlar» da rəvac verdi
və verməkdədir. Belə ki, şah rejimini devirmək üçün Qurani-Kərimin «Biz
insanları müxtəlif dillərdə və müxtəlif rənglərdə yaratdıq» ayəsinə söykənərək
yola çıxan Islam Cumhuriyyət Partiyası qısa zamandan sonra fars şovinizminə
dayanaraq bu müqəddəs ayənin də əleyhinə gedərək Iranın parçalanma
ehtimalını irəli sürdü. Fars şovinizminə dayanan bu partiyanın yetkililəri ilk
olaraq zərbəni onlarla eyni vaxtda yaranmış Müsəlman Xalq Partiyasına, onun
lideri Şəriətmədariyə və ən başlıcası, Azərbaycan Türklərinə vurmağa
başladılar. Bu məqsədlə onlar «Rəhbərlik parçalanmaz» şüarını irəli sürərək
bütün təbliğat maşınlarını işə saldılar və Azərbaycan Türklərinin öndə
gedənlərini səhnədən sıxışdırıb çıxarmağa, onun təşkilatını məhv etməyə və öz
Fars hegomonluqlarını bərpa etməyə müvəffəq oldular. Bu işdə onlara əslən
türk olan və prezident olmaq istəyən doktor Bənisədr, Baş prokuror olmaq
istəyən Hüseyn Müsəvi, din adamları Ayətullah Qazi, Ayətullah Xalxali və
başqaları da yardımçı oldular. «Ağacı içindən qurd yeyər» demiş atalar. Bu
«qurdlar» da ulu Çinar Azərbaycanı içindən yedilər və «həşəratları» Vətənin
içinə doldurub onun bütün olan-qalan qanını da sordular. Şəriətmədarini
Vətəndən ayırıb məhv etdilər. Yüzlərlə millət və Vətən qeyrəti çəkənləri şəhid
etdiler, zindanlarda çürütdülər, ev dustağı etdilər. Vətəndən didərgin saldılar.
Milləti başsız qoydular. Meydanı boş görən fars şovinistləri, şah dövründə
olduğu kimi yenə də müqəddəs vətənimizdə at oynatmağa başladılar.
Pəhləvilərdən sonra hakimiyyəti ələ keçirən şovinist məzhəbçi islamçılar da
onlar kimi fars dilini bir məzhəb dili kimi yenə də dövlətin rəsmi dili olaraq
saxladılar. Hətta onlar şiəliyi belə fars məzhəbi kimi təqdim etməyə başladılar.
Bütün bunların da nəticəsində fars dili və fars şiə məzhəbi fars kimliyini
hakim mövqeyə çıxardı.
Uzun müddət dövlətmizin yoxluğundan istifadə edən xarici və daxili
düşmənlər, ərazimizlə yanaşı milli kimliyimizi də iki ayrı-ayrı parçaya
böldülər. Bir millət iki müxtəlif mədəniyyətin və əsarətin təsirinə məruz qaldı.
Bir millətin gələcəkdə yenidən bütünləşməməsi üçün bütün mümkün
vasitələrdən hər iki tərəfdə istifadə edildi. Hər iki tərəfdə iki yabançı imperiya-
rus və fars imperiyaları xalqımızın Türk kimliyini, Türk mənəviyyatını yox
etmək üçün əlindən gələni əsirgəmədi.Şimalda rus mənafeyi və rus
psixologiyası üzərində qurulan təhsil sistemi bizi dünyadan təcrid etməklə
milli mənəviyyatımızı dağıdan ən güclü sülaha çevrilibsə, Cənubda təhsilsizlik
və ana dilində yazıb oxumağı yasaq etməklə məqsədlərinə çatmaq istəyiblər.
Bu gün belə iki əlifbamız, az qala iki ədəbi dilimiz, iki milli psixologiyamız,
iki mədəniyyətimiz, iki düşüncə tərzimiz yaranıb. 180 illik ayrılığın yaratdığı
bu şırım yaranı sağaltmaq ayrı-ayrı fərdlərin deyil, bütövlükdə ən böyük təbib
olan millətin işidir.
II Dünya müharibəsindən sonra uzun müddət davam edən soyuq savaş
nəhayət, dünyanı lərzəyə salan Sovet Imperiyasının dağılması ilə sona çatdı.
Bununla da dünya iki qütblü idarəçilikdən qurtuldu.
Qüzey Azərbaycan xalqı nəhayət, Elçibəyin rəhbərliyi ilə Müstəqil
Azərbaycan Dövləti qurdu. Bu gün artıq 9 milyonluq Qüzey Azərbaycan
Respublikasının bir çox iqtisadi, siyasi, hərbi sıxıntıları olsa da onun BMT-də,
Avropa Şurasında və bir çox Beynəlxalq qurumlarda öz kürsüsü, dünyada öz
səsi, siyasəti, öz strateji tərəfdaşları və s. var. Güney Azərbaycan isə hələ də
fars şovinistlərinin müstəmləkə zülmü altında inləməkdədir.
Iran Islam Respublikasında 1997-ci ildə Xatəmi başda olmaqla
«reformistlər» adlanan qrupun xalqın dəstəyi ilə iqtidara gəlməsi həm ölkə
daxilində, həm də xaricdə molla rejiminin reformlar yolu ilə dəyişəcəyinə bir
inam yaratmışdı. Əslində isə Xatəmi də başda olmaqla bu «reformistlər» fars
şovinizminin üçüncü dalğasının təmsilçiləri idilər. Bu fars millətçi dalğa
təmsilçiləri digər iki şovinist dalğalardan fərqli olaraq Iranda etnik fərqlilikləri
qəbul edir və güya bunun dövlət tərəfindən də qəbul edilməsinə çalışırlar.
Onlar Iranda güya həm milli kimliyi və həm də etnik kimliyi qəbul edir və
göstərirdilər ki, «Iranın milli kimliyi farslar və fars dili çərçivəsində
şəkillənməli, etnik kimlik isə yalnız mədəni sahədə qalmalı, heç bir vəchlə
siyasi meydana gətirilməməlidir». Çox təəccübləndirici haldır ki, onlar Iran
deyilən məmləkətin əsas etnosu hesab olunan 35 milyonluq Azərbaycan
Türkünü də bu etnik kimliyə daxil edirlər. Bütün bunlara bir demokratiya
donu da geydirməyə çalışaraq milli problemləri arxa plana keçirməyə cəhd
edirlər. Arada bəzi kosmetik dəyişikliklərlə millətimizi çaşdırmağa çalışan
Xatəmi hökuməti və onların «reformist» düşüncələrinin də iç üzü tezliklə
açıldı və millətimiz bu əcaib və hiyləgər torun nədən ibarət olduğunu anladı.
Ilk öncə «reformistlər»lə mühavizəkarların mübarizəsinin «islahatçılar»ın
qələbəsi ilə nəticələnəcəyinə ümid bağlayan daxili və xarici qüvvələrin
ümidləri boşa çıxdı. Artıq «reformistlər» də iflasa uğradı və «Iran siyasi
sistemi islah edilə bilən bir siyasi sistem deyil» mövqeyi düşüncələrə hakim
kəsildi.