Dövlətin investisiya-innovasiya siyasəti
173
Cədvəl 3
2000-2010-cu illər ərzində investisiyaların sahə
quruluşu (%)
000
005
006
007
008
009
010
Cəmi
00
00
00
00
00
00
00
Kənd
təsərrüfatı, ovçuluq
,7
,7
,9
,3
,4
,5
,4
Sənaye
9,2
2,3
8,9
0,8
9,1
7,5
3,2
O cümlədən
mədənçıxarma
9,7
4,7
4,3
6,8
9,0
7,0
9,8
Emal sənayesi
,2
,8
,0
,0
,6
,1
Elektrik enerji,
qaz, su təsisatı
1,3
,6
2,8
0,0
,1
,9
,3
Tikinti
,3
,8
,2
,1
,7
,4
,2
Topdan və
pərakəndə ticarət,
avtomobil və digər
təmiri
,3
,4
,6
,3
,8
,0
,4
Mehmanxana
və restoranlar
,4
,0
,2
,2
,2
,1
,2
Nəqliyyat,
anbar təsərrüfatı və
rabitə
,2
1,6
3,5
2,3
0,0
2,1
4,7
Maliyyə
vasitəçiliyi
,0
0
,0
,2
,2
,1
Daşınmaz
ə
mlak, kirayə və
kommersiya
fəaliyyəti
1,8
0,3
,3
,4
,9
1,0
,3
Dövlət
idarəetməsi
,7
,1
,1
,4
,9
,4
,9
Təhsil
,4
,7
,7
,8
,0
,3
,4
Dövlətin investisiya-innovasiya siyasəti
174
Səhiyyə və
sosial xidmətlər
,0
,3
,3
,9
,0
,2
,7
Digər
kommunal və sosial
xidmətlər
,0
,8
,3
,2
0,8
4,0
,5
Mənbə: Azərbaycanda tikinti 2011, s.89-107
3. Azərbaycanda innovasiya sferasının inkişaf
strategiyası.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası tərəfində AR
nnovasiyalı inkişaf strategiyası Proqramının Layihəsi işlənib
hazırlanıb. Proqramın strateji məqsədi – iqtisadiyyatın
dayanaqlı sosial-iqtisadi inkişafını, əhalinin həyat keyfiyyətinin
yüksəldilməsi və ekoloji müdafiəni təmin edən xarici
bazarlarda yüksək rəqabət qabiliyyətinə malik, elm tutumlu,
resurslara qənaət edən sosial yönümlü, innovasiyalı
iqtisadiyyatın yaradılmasıdır. Proqramın əsas vəzifələri:
- milli innovasiya sisteminin yaradılması;
- innovasiya fəaliyyəti üçün əlverişli iqtisadi, hüquqi və
sosial-mədəni mühitin yaradılması;
- sənaye və sosial sferanın maddi-texniki durumunun
yeni, yüksək texnologiyaların əsaslanan modernləşdirilməsi;
- iqtisadiyyatlın sahələrində keyfiyyət baxımından yeni
texniki uklada keçməlidir;
- yüksək texnologiyalı ixrac-idxal sahələrin inkişafı;
- iqtisadi və energetik təhlükəsizliyin təmin olunması;
- əhalinin intellektual və yaradıcı aktivliyinin artırılması.
Adı çəkilən vəzifələrin həyata keçirilməsi üçün icraçıları,
müddətləri reallaşma mexanizmləri, hüquqi və maliyyə təminatı
tədbirlər kompleksi hazırlanıb. Proqramın idarə edilməsi
strukturu 6 səviyyədən AR Prezidentindən və Nazirlər
Kabinetindən konkret müəssisəyə qədər səviyyələrdən
ibarətdir. Proqramın hüquqi təminatı üçün bir sıra yeni
normativ-hüquqi bazanın yaradılması və mövcud normativ-
hüquqi bazaya əlavələrin və dəyişikliklərin olunması nəzərdə
tutulub.
Dövlətin investisiya-innovasiya siyasəti
175
Proqramda M S tərkib hissələrinin və institusional
strukturlarının yaradılması, innovasiya prosesində elm-təhsil və
istehsalatla arasında əlaqənin yaranması, elmi-texniki məhsullar
bazarının yaranması, intellektual mülkiyyət obyektlərinin
kommersiyalaşdırılması mexanizminin yaradılması, innovasiya
sahəsində rəqabətin gücləndirilməsi, innovasiyalı inkişafının
prioritet istiqamətlərində maliyyə və kadr resurslarının
cəmləşməsi, iqtisadiyyatın real sektorunun innovasiyalara
tələbinin ödənilməsi və s. nəzərdə tutulub.
M S maliyyə təminatını məqsədi ilə Proqramla nəzərdə
tutulan layihələrə verilən kreditlərə dövlət zəmanəti, kreditə
görə %-rin ödənilməsində imtiyazların, yüksək texnologiyaları
tətbiq edən müəssisələrə güzəştlərin tətbiq olunması nəzərdə
tutulub. Elmi-tədqiqat məqsədi ilə ölkəyə daxil olan avadanlıq,
materiallar və s. vergidən azad olunması nəzərdə tutulub.
Dövlət siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri – elmi-
innovasiya kompleksləri üçün kadr potensialının qorunub
saxlanması və inkişaf etdirilməsidir. Bu istiqamətdə aşağıda adı
çəkilən istiqamətlərdə tədbirlər həyata keçirtmək tələb olunur:
-
elm
sahəsində
çalışanların
ə
mək
haqqının
artırılması;
-
elmi-tədqiqatlarla məşğul olanların iqtisadi və sosial
müdafiəsinin gücləndirilməsi;
-
elmi əməyin nüfuzunun artırılması;
-
elmdə çalışanların tərkibini cavanlaşdırması;
-
elm və texnologiyalar sahəsinə istedadlı cavanların
cəlb edilməsi;
-
intellektual emiqrasiyanın qarşısını almaq, xaricdə
işləyən alimlərin vətənə qayıtması üçün şəraitin yaradılması.
Proqramın reallaşması nəticəsində:
-
innovasiya fəaliyyəti üçün əlverişli iqtisadi, hüquqi
və sosial-mədəni şərait yaradılacaq;
-
innovasiya fəaliyyəti üçün tələb olunan innovasiya
infrastruktur formalaşdırılacaq;
Dövlətin investisiya-innovasiya siyasəti
176
-
istehsal sənayesinin ümumi həcmində yeni
məhsulların xüsusi çəkisi artırılacaq;
-
sənaye
müəssisələrinin
sayında
innovasiya
sahəsində aktivliyi yüksək olan müəssisələrin sayı artacaq;
-
innovasiya fəaliyyətinin stimullaşdırılması və
motivasiyası artırılması mexanizmləri tətbiq olunacaq;
-
innovasiya fəaliyyətinin informasiya təminatı
yaxşılaşdırılacaq;
-
intellektual mülkiyyətin qorunması və idarə
edilməsi mexanizmi təkmilləşəcək;
-
innovasiya
fəaliyyətinin
kadr
təminatı
gücləndiriləcək;
-
yüksək texnoloji ixracın-idxal səviyyəsi artacaq,
iqtisadi və enerji təhlükəsizliyi təmin olunacaq.
Bütövlükdə proqramın reallaşması M S-n yaranması və
inkişafını təmin edəcək.
Bu
strategiyanın
müddəalarına
uyğun
tədbirlər
“Azərbaycan Respublikasında 2009-2015-ci illərdə elmin
inkişafı üzrə Milli Strategiyanın həyata keçirilməsi ilə bağlı
Dövlət Proqramı”na əsasən həyata keçiriləcəkdir.
Proqram aşağıdakı əsas vəzifələrin həyata keçirilməsinə
yönəldilib:
- fundamental elmin, vacib tətbiqi tədqiqatların,
araşdırmaların
inkişafını
və
milli
istehsalatın
yeni
texnologiyalara tələbatını ödəmək məqsədi ilə təşkilati və
iqtisadi mexanizmlərin yaradılması;
- elmi, elmi-texnoloji və innovasiya fəaliyyətinin
normativ hüquqi bazasının təkmilləşdirilməsi;
- elm və texnologiyalar sahəsində yüksək ixtisaslı elmi və
mühəndis kadrların hazırlanması sisteminin təkmilləşdirilməsi;
- dünyadakı müasir meylləri nəzərə alaraq, elmi
tədqiqatların və təcrübi işləmələrin prioritet istiqamətlərinin
müəyyənləşdirilməsi;
Dostları ilə paylaş: |