' Bu v.T ya dignr bərabər şəraitdə dedikdə, tələbin digər dəyişən amillərini
daimi hesab elməklə, qiymət amili ilə bağlı dəyişikliklər nəzərdə tutulur.
97
istifadə edirik. Belə şəraitdə müəyyən fərziyyələrə də yol veririk.
Lakin bizim üçün günəbaxan tum dəstlərinin kəmiyyətini, müxtəlif
mümkün qiymətlərdən asılı olduğu üzə çıxarmaqdır.
Cədvəl 1
Tələb şkalası
Günobaxan tumları dəstlərinə tələb şkalası
Qiymot (hər dəstə, qəpiklə)
Tələbin kəmiyyəti (ildə min dəst)
A
50
8
B
40
10
S
30
12
D
20
15
E
10
20
Bu şkalada tələbin kəmiyyətinin qiymətdən asılılığı görünür.
Hər bazar qiymətində istehlakçılar müəyyən günəbaxan tumu
dəstlərini almaq istəyəcəklər. Qiymətlərin enməsi ilə tələbin
kəmiyyəti artmağa başlayacaq. Lakin tələb şkalası öz-özlüyündə
günəbaxan tumu dəstlərinin beş mümkün qiymətdə onun bazardakı
real vəziyyətini əks etdirmir. Çünki tələb şkalasında yalnız qiymət
və kəmiyyət əks olunub. Tələbdə baş verən dəyişiklikləri
göstərmək üçün qrafik üsuldan istifadə olunur.
Sxem
1
-dəki qrafik təsvirdə tələb əyrisi mənfi meyli ilə
tələbin kəmiyyəti ilə qiymət arasındakı əlaqə əks olunur. Qrafikdə
şaquli xətdə günəbaxan dəstlərinin qiyməti (P), üfüqi xətdə isə
tələbin kəmiyyəti (Q), cədvəl 1-in rəqəmləri qrafikə gətirilərək
(DD) tələb əyrisi kimi əks olunmuşdur. Tələb əyrisinin mənfi
meyli müəyyən qanunla əlaqədardır ki, bu da özünü tələb
qanununda əks etdirir. Bu qanuna görə qiymətlərin artımı ilə
müvafiq şəkildə tələbin kəmiyyəti azalmalıdır.
98
|
