Dərs vəsaiti «İqtisadi nozəriyyə» ‘ənninin «Mikroiqlisad»
Yüklə 2,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
| qiymət strategiyasını
müəyyənləşdirmək zəruriliyi irəli gəlir. Qiymət strategiyasını bir neçə metod əsasında müəyyən etmək olur: 146 • Məsrəf metodu ilə. Burada bütün məsrəflər və proqnozlaşdırılan mənfəətin həcmi nəzərə alınır. Belə yanaşma əslində inhisarlaşmanı əks etdirməklə, konkret şəraitin nəzərə alınmasına gətirib çıxardır. Çünki bütün şəraitdə qiymət, istehsal xərclərini örtməklə müəyyən olunacaq. • Cari qiymət səviyyəsi ilə. Rəqabətli iqtisadiyyatın mövcudluğu şəraitində bu metoddan istifadə olunur. Belə strategiya bazarın az miqdar bazar seqmentinə sahib olan firmalar üçün xarakterikdir. Rəqabət aparan əsas firmaya görə qiymətlərin səviyyəsi aşağı həddə qoyulur ki, bazarın böyük bir hissəsini ələ keçirə bilsin və bu əsasdan mənfəətin payını yüksəltsin. • «Beyin hücumları metodu ilə. Bu metodun mahiyyəti ondan ibarətdir ki. qiymətin əmələ gəlməsinə cavabdeh olan şəxslər birləşib konkret bir əmtəəyə qiyməti müəyyənləşdirirlər. Belə hallarda seçmə yolu ilə potensial alıcılar arasında da sorğu aparılır. Təklif olunan hər hansı məmulatın hansı qiymətə alınacağı ilə maraqlanırlar. • Aşağı qiymətlə yaxşı keyfiyyətli məhsul metodu ilə. Burada xərclərin daima aşağı salınması ilə istehsalın səmərəliliyinin qorunması əsas götürülür. Lakin keyfiyyətli əmtəələrin, bazar seqmentindən asılı olaraq nisbətən yüksək qiymətə də satmaq olur. Nəticə mənfəətin gözlənilən səviyyəsinin qorunmasından ibarətdir. Qiymət siyasətinin formalaşmasından sonra, əmtəənin satış qiymətinə təsir göstərən amillərin kompleks təhlili aparılır: • istehlakçıların təsiri; • hökumətin təsiri; • satış kanalının iştirakçılarının təsiri; • istehsal xərclərinin təsiri; • rəqabətçilərin fəaliyyəti. Bunlardan sonra bazarda öz məhsulunu satmaq istəyən istehsalçı, təkcə öz şəxsi mənafelərindən çıxış etməklə kifayətlənməyib, həm də istehlakçının mövqeyini nəzərə al 147 malıdır. Yəni təkcə qiymət qoymaqla deyil, həm əmtəənin satışında alıcıların iştirakı nəzərdə tutulmalıdır. Belə mövqe, konkret əmtəəyə olan qiymət həddini və onun dəyişilməsi mümkünlüyünü əks etdirir. Satış qiymətinin aşağı həddi kimi istehsal qiyməti, yüksək həddi kimi isə istehlak sferasından əldə olunacaq səmərə olur. Qiymətin əmələ gəlməsi mqxanizminin bir xüsusiyyəti də onun qaldırılmasına nisbətən aşağı salınması meylinin üstünlük təşkil etməsidir. Bu da rəqabət mühiti şəraitində baş verir. Çünki qiymətləri yüksəltməklə deyil, əksinə onları aşağı salmaq yolu ilə bazara rahat daxil olmaq olar. Lakin bu mövqe ilə yalnız o firmalar çıxış edə bilərlər ki, onlar öz əmtəələrinə qoyduqları qiymətə, maliyyə imkanlarına və bazarda onların əmtəələrinin böyük paya malik olacaqlarına inanırlar. Aşağı qiymətlə müvəffəqiyyətə nail olunması, istər- istəməz rəqabətçiləri də qiymətlərin aşağı salınmasına təhrik edəcək. Lakin bununla yanaşı qiymətin əmələ gəlməsində yeni bir aspektin də əmələ gəlməsi baş verəcək. Bu da rəqa- bətçilərin Yüklə 2,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|