Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 24. 07. 2014-cü il tarixli, 842 №-li əmri ilə



Yüklə 3,74 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə29/49
tarix23.10.2017
ölçüsü3,74 Kb.
#6411
növüDərs
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   49

S
Söz ehtiyatı
1. Lüğ td n istifad  ed r k “katolik”, “filateliya”, “pasifist”, “avtori-
tar”, “müha fiz kar” sözl rini izah edin.
Düşün v  cavab ver
2. Sillogizmi tamamlayın. 
I mühakim : Qay Yuli Sezar “Qall müharib si haq qın da”  s rini
latın dilind  yazmışdı.
II mühakim : Albert Eynşteyn Sezarın “Qall müharib si haq qın da”
s rini orijinaldan oxuya bilirdi.
N tic : ...
3. M tnin motivasiya v  giriş hiss l rini mü yy nl şdirin.
4. Aşağıdakı l tif l ri m tnin hansı hiss l rin   lav  ed rdiniz?
Eynşteyndən xahiş edirlər ki, iki kəlmə ilə nisbilik nəzəriyyəsini başa salsın.
O deyir:
– Bu, çox sadədir. Baxın: başınızda cəmi iki tük varsa, bu, çox azdır, elə
deyilmi?
– Tamamilə doğrudur.
– Lakin boşqabdakı şorbada iki tük görsəniz, “Aman Allah! Burada nə çox
tük var” deyəcəksiniz. Düzdür?
– Elədir, deyəcəyəm.
– Vəssalam. Nisbilik nəzəriyyəsi də elə budur.
Eynşteynin Çarli Çaplinin çəkildiyi filmlərdən çox xoşu gəlirdi. Bir dəfə o,
Çaplinə teleqram göndərir: “Siz dahi aktyorsunuz, çünki sizin yaratdığınız ob ­
razları bütün dünya xalqları başa düşür. Eynşteyn”.
Çarli Çaplin cavabında yazır: “Mən də sizə pərəstiş edirəm. Sizin nisbilik nə ­
zəriyyənizi heç kim başa düşmür. Bununla belə, siz də dahi adamsınız. Çaplin”.
Dil qaydaları
5. Göy r ngl  verilmiş hansı bağlayıcıdan sonra vergül qoyulmalıdır?
6. Durğu işar l rini yerli-yerind   işl tm kl  uyğun g l n yerl r
bağlayıcılar artırıb yazın. 
da, ona gör  d , amma, çünki, h m, h m d
1. Cavahirin qiym ti var sözün qiym ti yoxdur.
2. Cavanlıq göz llikdir onu boyamaq artıqdır.
3. D liy  daş atma başına daş yağdırar.
4. Evind  yatır H zr t Süleymanı yuxuda görür.
5. Varlının pulu var kasıbın Allahı.
101
KAMİLLİYƏ DOĞRU
Çap üçün deyil


Ü
ÜMUMİL ŞDİRİCİ T KRAR
1. Bölm d ki hansı m tnl r informasiya, hansılar t rbiy vi xarakter
daşıyır? Hansı m tnd  bunların h r ikisi var?
2. M tnl rd  g l c k h yat yolunuzda uğur qazanmaq üçün lazım ola
bil c k  sas fikirl ri seçin. Seçiminizi izah edin.
3. Köçürün, bağlayıcıların altından bir x tt, qoşmaların altından iki
x tt ç kin.
1. İnsanlar arzu v   x yallarına gör  bir-birin   b nz yir, amma
xasiyy tl r v  v rdişl r müxt lif olduğu üçün b z n bu oxşarlıq
pozulur v  bundan böyük f lak tl r tör yir. 
2. Nur ddin İmamverdi babanın yanında çox göz l vaxt keçirirdi
v  şükür edirdi ki, Gülp ri onu özü il  aparmadı. 
(S.S.Axundov)
3. İndi k ndd  uçmuş evl rd n savayı göz  heç n  d ymirdi. Sahib-
siz itl r d  baxışları il  bizi m z mm t edirdi. Biz is  mütt him -
l r kimi boynumuzu bükmüşdük.
4. Verilmiş cüml l rd  buraxılmış vergüll ri b rpa edib d ft riniz
köçürün.
1. Özünd n böyükl r  hörm tl  yanaş çünki s n d  n  vaxtsa yaş -
lanacaqsan.
2. H miş  öz irad nin ağası  öz vicdanının köl si ol.
3. Ömrü uzadan da insanı yaşadan da ümiddir. Daim ümidl  yaşa -
maq olmaz ancaq ümidsiz d  yaşamaq olmaz. H tta  n ümidsiz
in sanda da bir ümid qığılcımı köz rm kd dir. 
4. Yağış  h m kasıbın h m d  varlının başına yağır amma t kc
kasıb islanır çünki varlının  lind  ç tir var.
5. Qoşmaları tapın. Aid olduğu sözl  birg  seçib d ft riniz  yazın v
m nasını izah edin.
1. Tağı  minin göst rişi il  m n v  M mm dağa qaratoyuq, ala -
c hr , s rç  kimi quşları tutmağı öyr nmişdik. 
(S.S.Axundov)
2. Abbas g tirildi dar ayağına,
Xınat k yaxıldım yar ayağına.
Yoxsulu ç k rl r var ayağına,
İndi m nim kimi m rd  gül, P ri. 
(A.Tufarqanlı)
3. Seyidli v  onu  hat  ed n k ndl rin bağ-bağatı o q d r boldur ki,
göz  trafda ot v  ağacdan savayı bir şey görmürdü. 
(S.S.Axundov)
102
IV 
BÖLMƏ
Çap üçün deyil


DßYßRLßRÈMÈZ
V
BÞLMß
Çap üçün deyil


VV 
BÖLMƏ 
104
HƏSRƏT
Şuşanın başı üzərinə yağan alovlu
mərmilərdən ürkərək meşəyə  tərəf
qaç mışdı. Atəş birdən kəsildi.  Şuşa
tamam boşalmış, tərk edilmişdi. O da
atılmışdı. Doğma həyətə girəndə bunu
anladı. Hə mişə hay­küylü olan evdən
səs­səmir gəl mirdi. Saatlarca həyətdə
vurnuxdu, o tə rəf­bu tərəfə qaçaraq
sahibini axtardı, axtardı... tapmadı.
Qapqara gözlərindən iki damla yaş
süzüldü. Ağlına sığışdıra bilmirdi ki, hər
gün onu tumarlayan əllər necə yox ola
bilər, hər gün belində gəz dirdiyi kəslər
onu necə unuda bilər. Amma unu dul ­
muşdu. 
Həyətə bir dəstə qara geyimli adam doluşdu. Onların atəş açaraq
insanları öldürdüklərini görmüşdü. Ona görə də gizlənməyə yer axtardı.
La kin qara geyimlilər onu gördülər, qulağına tanış olmayan dildə bir­birinə
nə sə deyib güldülər. Dövrəyə alaraq fit çala­çala onu tutmağa çalışdılar.
Biri evdən yataq örtüyünü gətirdi, örtüyü başına atdılar. Gözləri qaraldı,
çırpınaraq xilas olmaq istəsə də, bacarmadı, onu tutdular! Köməkləşib
zorla yük maşınına qaldıranda dırnaqları ilə son dəfə yeri eşdi və doğma
torpağın bir parçasını dırnaqları arasında özü ilə apardı.
O gündən ayağı torpağa dəymədi, gözləri yaşıllıq görmədi. Sonra onu
kiməsə satdılar. Yeni sahibi də erməni idi, neçə illər İsveçrədə yaşasa da,
Qarabağda türklərin arasında böyüdüyündən atları çox sevirdi. Atı oxşayıb
əzizlədi, qarşısına ot qoydu. Acından az qala dizləri bükülən At ağzını
dərhal ota uzadıb tez 

geri çəkdi, ağzına aldığı otu yerə tökdü. Erməni
bir neçə yerdən cürbəcür ot gətirdi, At heç birini yemədi. Ermənini fikir gö ­
türdü, belə getsə, At acından ölə bilərdi. Axı onu bura gətirmək üçün bir
ətək pul tökmüşdü ki, ayın sonu  keçiriləcək cıdır yarışında iştirak etsin.
Amma nə qədər çalışsa da, At onun üzünə 
belə
baxmır, heç nəyə ağzını
vurmadan hey ətrafa boylanaraq nəyisə, kimisə axtarırdı. Erməni yenə
xeyli pul tökərək Qarabağdan ot və su gətirməyə məc bur oldu. Otun iyini
alan At dəli kimi kişnədi, əvvəlcə otu yaladı, yaladı, son ra acgözlüklə qırp ­
1. Haqqında danışılan obraz bar d  n  dey  bil rsiniz?
Çap üçün deyil


Yüklə 3,74 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   49




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə