Dərslik dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin
Yüklə 2,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
371
Ulu öndərimiz H. Əliyev Azərbaycan Respublikası Gənclərinin I forumunun bir illiyi ilə əlaqədar bir qrup forum nümayəndələri ilə görüşdə demişdir: «Gənclər xalqımızın milli ənənələri, milli mənəvi dəyərləri əsasında tərbiyələnməlidirlər. Eyni zamanda gənclərin tərbiyə edilməsində, təhsillənməsində ümumbəşəri dəyərlərdən geniş istifadə olunmalıdır. Milli mənəvi, ümumbəşəri dəyərlərinin hamısı bilikdə bütün vətəndaşlarımızın və xüsusən gənclərimizin mənəvi kodeksini təşkil etməlidir. Gənclər arasında aparılan iş bu istiqamətdə olmalıdır». 1
yeniyetmələrin ideya-siyasi hazırlığıdır. İdeya-siyasi hazırlıq nə qədər yüksək olsa, insanın həyat mövqeyi bir o qədər də möhkəmlənər. Fəal həyat mövqeyinin mühüm komponent- lərindən biri də şəxsiyyətin özünü dərk etməsidir. Özünü dərk edən, özünün nəyə qadir olduğunu bilən insan həyatda fəal mövqe tutmağı bacarır. Özünü yaxından tanıyır, öz nöqsanlarını görür, özünün mənəvi dünyasını təkmilləşdirir, kamilləşdirir. Yeniyetmə özünü dərk etməklə, həyat zirvəsini müəyyən etməklə həyatda fəal mövqe tuta bilər. Özünü dərk edən yeniyetmə, özünə və başqalarına səmimi və mehriban yanaşır, ədalət və doğruluq mövqeyindən çıxış edir.Nəticə olaraq demək mümkündür ki, elm, dünyagörüşü bu qənaətə gəlib ki, insanın, şəxsiyyətin mənəvi mövqeyi olması üçün ilk növbədə gərək onun mənəvi mədəniyyəti olsun. Azərbaycan xalqı qədim və zəngin mənəvi mədəniyyətə malikdir. Mənəvi mədəniyyət şəxsiyyətin sosial yetkinliyini göstərən əlamət olmaqla bilik və hisslərin ahəngdarlığında, əqidə ilə hərəkətlərin sözlə işin vəhdətində, məqsədlərin və onların həyata keçirilməsi vasitələrinin əlaqələndirilməsində,
1 Azərbaycan Respublikası Prezidentinin gənclərlə görüşü, Bakı, 1997 «Sabah» nəşriyyatı, səh. 14. 372
davranış tərzinin ardıcıllığında öz ifadəsini tapır. Şəxsiyyətin həyat mövqeyinin tam və fəal olması mənəvi mədəniyyətin mühüm komponentidir. Bundan bəhrələnən mənəvi mövqe isə insanın hadisələrə, ictimai hallara, əməllərə prinsipial münasibəti deməkdir. Mənəvi mövqe həyatın aydın dərk edilməsi ilə, şəxsiyyətin fikir və hərəkətləri ilə səciyyələnir. Mənəvi mövqe insan xarakte- rinin еля bir keyfiyyət vəziyyətidir ki, onun sosial və əxlaqi möhkəmliyini müəyyən edir. Mənəvi mövqedə şəxsiyyətin bu tam xassəsi həyat mətinliyi, ardıcıllığı, öz əməllərinə cavabdeh olaraq, mürəkkəb həyat faciələrinə davam gətirmək, müxtəlif münaqişəli hallarda öz nöqteyi-nəzərini müdafiə etmək qabiliyyəti üçün təminatdır. Mənəvi mövqeyin idealları və təcrübəni əlaqələn- dirmək, yabançı meyllərə, mənfi təsirlərə müqavimət göstər- məyi bacarmaq, müxtəlif həyat problemlərinin və ziddiyyət- lərin həlli zamanı düzgün yollar tapmaq deməkdir. İnsanın əqidəsi mənəvi mövqeyin ən mühüm göstəricisidir. Biliklər və həyat təcrübəsi əqidədə öz əksini üzvü surətdə tapmalıdır. Əqidənin yetkinliyi, sabitliyi belə bir inam oyadır ki, insan hər cür vəziyyətdə öz prinsiplərinə sadiq olaraq, onlara xilaf çıxmayacaq, təzyiqə davam gətirəcək, geri çəkilməyəcəkdir. Möhkəm mənəvi əqidəni «bərkdən-boşdan çıxmış» hisslərin, münasibətlərin, əməl- lərin süzgəcindən keçmiş bilik də adlandırmaq olar. Uşaq və yeniyetmələrin turizm fəaliyyətinə cəlb olunmasında, turizmə maraq oyatmaqda valideynlərin də fəaliyyətini unutmaq olmaz. Vətənimizin tarixinə aid məşhur səyyahların, görkəmli elm və mədəniyyət xadimlərinin xatirələrini gənc nəsilə çatdırılması da faydalı ola bilər. İstirahət günlərində müxtəlif muzeylərə, тарихи abidələrin olduğu yerlərə, sərgilərə, şəhərin görməli yerlərinə ekskursiyalara və ya gəzintilərə aparmaq məqsədəuyğun-
373
dur. Belə ekskursiyalar, gəzintilər zamanı yalnız uşaqlar deyil, valideynlər də vətənimizin qəhrəman keçmişi və tarixi, onun inqilabi ənənələri və abidələri, vətənimizin bugünkü nailiyyətləri, gözəllikləri ilə tanış olur, iftixar hissi duyurlar. Belə gəzintilər zamanı uşaqlar şəhərimizi, vətənimizi daha dərindən sevir, onun adamlarına, xalqımıza hörmət вя мящяббят щисси ашылайырлар. Müstəqilliyini yenidən bərpa etmiş gənc ölkənin turizm siyasəti dövlət siyasətinin əsas tərkib hissələrindən biridir. Respublikamızda son zamanlar müşahidə olunan sosial-iqtisadi nailiyyətlər ölkəmizdə turizm fəaliyyətinin daha sürətli inkişafına zəmin yaradır.
374
XÜLASƏ
«Turizmin əsasları» adlı fundamental dərslik Azərbay- canda ölkədaxili və beynəlxalq turizmin inkişafı ilə bağlı olaraq meydana gəlmişdir. Milli-mənəvi dəyərlərə əsaslanan bu dərslik mədəniyyət və turizmin inkişafına müsbət təsir göstərə biləcək bir çox sahələri kulturoloji baxımdan özündə əks etdirə bilmişdir. Dərsliyin hazırlanması prosesində Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin professor və müəllim heyətinin turizm elmi sahəsində apardığı tədqiqatlar xüsusi əhəmiyyət kəsb etmişdir. Keçmiş təcrübəyə müasirlik baxımından yanaşılmış, müxtəlif fəsil və bölmələr fundamental və tətbiqi kulturologiyanın beynəlxalq tələbləri əsasında işlənilmişdir. «Turizmin əsasları» dərsliyinin mövzuları müəyyən- ləşdirilərkən müvafiq fənn proqramında nəzərdə tutulan spesifik xüsusiyyətlər nəzərə alınmış, turizm sahəsinin idarə olunması sistemindəki yeniliklər əsas amil kimi götürülmüşdür. Məlumdur ki, Azərbaycan dövlət müstəqilliyini əldə etdikdən sonra mədəniyyət və turizm müəssisələrinin fəaliyyət istiqamətləri də yeniləşmiş, bütün idarəetmə sistemi bazar iqtisadiyyatı şəraitinə uyğunlaşdırılmışdır. Sözsüz ki, belə vəziyyətdə «Turizmin əsasları» dərsliyinin həyat gerçəkliklərinə uyğunlaşdırılması zərurəti meydana çıxmışdır. Turizm elmi zamanın öz məhsuludur. Bu sahə sosial mədəni fəaliyyətə qoşulan konkret şəxsiyyətlə mənəvi həyatın inteqral təzahürü hesab olunan mədəniyyət arasında bir körpüdür. Bu körpü şəxsiyyətin yaradıcı potensialının maksimal inkişafının yeni metodları ilə formalaşaraq, onun şəxsi keyfiyyətləri və zəkasının zənginəşməsi ilə möhkəmlənir. Bu elmin prinsipial xüsusiyyətlərindən ən başlıcası odur ki, o öz tədqiqində idealı yox, məhz müasir dünyanın obyektiv reallığını seçir və ümumbəşəri mənəvi dəyərlərə istinad edir. Turizm inkişaf etdikcə o, insana
Yüklə 2,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|