Dərslik dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin

 

375

məxsus olan mənəvi keyfiyyətlərə  də  öz müsbət təsirini 

göstərir. Mədəni inkişafın təsiri ilə insanlar intelektuallaşır, 

onların davranış  və  vərdişləri humanistləşir, eyni zamanda 

şəxsiyyətin dünyagörüşünü bəşəri dəyələrlə zənginləşdirir. 

      Tətbiqi kulturologiyanın böyük bir sahəsi olan 

turizm  ünsiyyət mədəniyyətinin formalaşmasında, fiziki 

tərbiyənin inkişaf etdirilməsində,  şəxsiyyətin mənən 

zənginləşməsində,  hər bir fərdin elmi biliklərə yiyələn-

məsində  xüsusi  əhəmiyyət kəsb edir. Turizm təkcə 

fərdlərarası ünsiyyətin gerçəkləşməsində deyil, eyni zamanda 

beynəlxalq  əlaqələrin və  bəşəri münasibətlərin inkişaf 

etməsində  böyük  əhəmiyyətə malikdir. Məhz bu 

xüsusiyyətinə  görə  tətbiqi kulturologiya turizmin siyasi-

iqtisadi, sosial-mədəni  əhəmiyyətinə  üstünlük verir, onun 

təşkilinin forma və metodlarını  işləyib hazırlayır. Bu gün 

turizm istirahət və  əyləncənin, asudə vaxtın mədəni 

təşkilinin vasitəsi, həm də xarici valyutanın mənbəyi kimi 

nəzərdən keçirilir. Bu da Azərbaycan Respublikasının dövlət 

büdcəsinin artmasına xidmət edir. Təqdim olunan dərslikdə 

turizmin mədəni fəaliyyət istiqamətlərinin tədqiqinə geniş 

yer ayrılır, turizmin müasir mövqeyi konkret faktlar və elmi 

təhlillərlə şərh edilir.  

         Müasir mərhələdə turizm elmi daima axtarışdadır, 

tədqiqat istiqamətlərini cəmiyyətin sosial-mədəni həyatına 

tətbiq edir. «Turizmin əsasları» dərsliyində bu mühitin 

özünəməxsus xüsusiyyətləri nəzərə alınmış, bu məqsədlə 

mədəniyyət və turizmin inkişafına müsbət təsir edə biləcək 

amillərə kompleks şəkildə yanaşılmışdır. Turizmin 

əsaslarına aid olan bir çox sahələr, qismən olsa da, dərslikdə 

öz əksini tapmışdır. 

 

---

 

376

ЗАКЛЮЧЕНИЕ 

 

Необходимость в создании фундаментального учеб-

ника  «Основы  туризма»  вызвана  развитием  в  Азербайд-

жане  местного  и  международного  туризма.  Учебник  осно-

ванный  на  национально-духовных  ценностях,  отразил  в 

себе  целый  ряд  сфер,  которые  могут  оказать  положитель-

ное  влияние  на  развитие  культуры  и  туризма.  В  процессе 

подготовки  учебника  особое  значение  имели  научные 

исследования в области туризма, проведенные профессорс-

ким  и  преподавательским  коллективом  Азербайджанского 

государственного университета культ-ры и искусств. Учеб-

ник  подготовлен  в  опоре  на  прошлый  опыт,  но  в  целом 

исходя из международных требований фундаментальной и 

прикладной культурологии. 

При  определении  разделов  и  подразделов  учебника 

«Основы  туризма»  за  основу  были  взяты  учтенные  соот-

ветствующей 

учебной 

программой 

специфические 

особенности системы управления в сфере туризма. 

Известно, что после  приобретения государственной 

независимости  Азербайджаном  были  обновлены  направ-

ления  деятельности  учреждений  культуры  и  туризма,  вся 

управленческая  система  была  приведена  в  соответствие  с 

условиями  рыночной  экономики.  Безусловно,  в  этих 

условиях  появилась  насущная  потребность  в  приведении 

учебника  «Основы  туризма»  в  соответствие  с  современ-

ными реалиями. Наука о туризме – это порождение време-

ни.  Эта  сфера  представляет  собой  некий  мостик  между 

вовлеченным  в  социально-культурную  деятельность  чело-

веком  и  являющейся  интегрирующим  началом  духовной 

жизни  культурой.  Этот  мостик,  формируясь  на  основе 

новых  методов  максимального  развития  творческого 

потенциала  личности,  укрепляется  обогащением  его 

личных  качеств  и  интеллекта.  Основной  принципиальной 

особенностью этой науки является то, что объектом своих 

---

 

377

исследований она избирает не идеал, а объективные реалии 

современного  мира  и  опирается  на  общечело-веческие 

духовные  ценности.  По  мере  развития  туризма  он 

оказывает  свое  положительное  влияние  на  духовные 

качества  человека.  Под  воздействием  культур-ного  разви-

тия  люди  становятся  более  интеллектуальными,  гуманны-

ми  в  своем  поведении  и  привычках,  и  в  то  же  время  их 

личное  мировозрение  обогащается  общечело-веческими 

ценностями. 

Как  одна  из  важных  отраслей  прикладной 

культурологии  туризм  имеет  особое  значение  в  деле 

формирования  культуры  общения,  развития  физического 

воспитания, духовного обогащения личности, овладения им 

научных  знаний.  Туризм  не  только  способствует  реали-

зации  межличностного  общения,  но  и  имеет  большое  зна-

чение  в  деле  развития  международных  связей  и  общече-

ловеческих  отношений.  В  силу  этого  прикладная  культу-

рология  больше  всего  внимания  уделяет  социально-

экономическому,  социально-культурному  значению  туриз-

ма,  разрабатывает  формы  и  методы  его  организации. 

Сегодня  туризм  рассматривается  как  способ  отдыха  и 

развлечения, организации культурного досуга, а также как 

источник  поступления  иностранной  валюты,  что,  в  свою 

очередь,  служит  повышению  государственного  бюджета 

Азербайджанской  Республики.  В  представленном  учеб-

нике  большое  место  уделено  исследованию  направлений 

культурной  деятельности  туризма,  современные  позиции 

туризма обосновываются конкретными фактами и научным 

анализом. 

На  современном  этапе  наука  о  туризме  всегда 

находится  в  поиске,  будучи  обращена  своим  исследо-

вательским  интересом  в  сторону  социально-культурной 

жизни  общества.  В  учебнике  «Основы  туризма»  были 

учтены  специфические  особенности  данной  среды,  в  этих 

целях  был  проявлен  комплексный  подход  к  факторам, 

---