Dərslik kimi tövsiyyə edilir. B a k I 1 6



Yüklə 2,19 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə60/63
tarix26.09.2018
ölçüsü2,19 Mb.
#70452
növüDərs
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   63

 
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
 
 
 
 ___________________________ 218 ____________________________ 
  
   
 
Şəkil 27. Verilənlərin çoxölçülü intellektual təhlilinin 
inteqrasiya edilmiş sisteminin arxitekturası
 
 
Beləliklə
, OLAP-texnologiya 
kompüter 
yaddaşında 
saxlanan  verilənlərdən  biznesin  operativ  təhlili  üçün  səmərəli 
istifadə  etməyə  imkan  verir  və  verilənlər  bazalarına  edilən 
mürəkkəb  analitik  sorğulara  sistemin  cəld  cavab  reaksiyasını 
təmin edir (şəkil 28). 
OLAP-sistemdə  verilənlərin  çoxölçülü  modeli  və 
informasiyanın  müasir  aqreqatlaşdırılması  texnikası  sayəsində 
bu  sistemlər 
on-line  rejimində  aparılan  təhlilə  əsasən  böyük 
informasiya  massivlərini  operativ  surətdə  işləyib  ümumiləşdirir 
və qrafik təsvir vasitələri ilə təqdim edir. 


 
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
 
 
 
 ___________________________ 219 ____________________________ 
 
 
 
Şəkil 28. OLAP-sistemdə informasiyanın çoxölçülü təsviri modeli 
 
OLAP-sistemin  ən  mühüm  cəhəti  təhlili  iterativ  rejimdə 
aparmağa  kömək  etməsidir.  Çünki  bu  halda  bir  sıra  sorğulara 
verilən  cavablar  alternativ  imkanları  tədqiq  etmək  üçün  başqa 
sorğular  doğurur.  Bu  isə  o  deməkdir ki, 
OLAP-sistem qarşılıqlı 
fəaliyyət  kontaktına  asanlıqla  uyğunlaşmaqla,  müştərilərlə  real 
vaxt  rejimində  dialoq  yaratmağa  imkan  verir.  Odur  ki, 
müştərilərlə  münasibətlərin  idarə  edilməsi  üçün  yaradılacaq 
“müştəriyönümlü”  sistemin  qurulmasında 
OLAP-təhlildən 
istifadə edilməsi məqsədəuyğundur.  
 
 
 
 
 


 
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
 
 
 
 ___________________________ 220 ____________________________ 
 


 
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
 
 
 
 ___________________________ 221 ____________________________ 
MÜŞTƏRİLƏRİN İDARƏ EDİLMƏSİNƏ 
YÖNƏLDİLMİŞ SİSTEMİN ŞƏBƏKƏ 
TƏMİNATI
 
 
OLAP-sistemlər  adətən  verilənlər  bazasını  idarə  edən 
sistem (VBİS) tərkibində qurulduğundan, bunlar üçün “müştəri-
server” arxitekturası daha münasibdir. Bu arxitekturada kublar 
üçün  aparılan  hesablamaların  və  verilənlərin  alınması  model-
lərinin  əsas  ağırlığı  server  üzərinə  qoyulur  və  müştəri  yalnız 
verilənlərin  lokal  işlənməsi  kontekstində  konkret  əlavələr  üçün 
nəzərdə tutulan çoxölçülü formatda işləyir.  
Bu 
arxitekturada 
serverin 
əsas 
funksiyaları 
aşağıdakılardan ibarətdir: 

 
Relyasiyalı  verilənlər  bazası  əsasında  (başlıca  olaraq 
verilənlərin saxlandığı yaddaşda) kubların yaradılması və 
emalı; 

 
Kublardakı  verilənlərin  çoxölçülü  strukturlar  şəklində  və 
ya  relyasiyalı  bazalarda,  ya  da  kombinələşdirilmiş 
formada saxlanması; 

 
Kublar  əsasında  və  ya  relyasiyalı  bazalarda  (başlıca 
olaraq  verilənlərin  saxlandığı  yaddaşda)  verilənlərin 
alınması modelinin yaradılması; 

 
Verilənlərin  əldə  edilməsi  modellərinin  çoxölçülü 
strukturlar  şəklində  relyasiyalı  verilənlər  bazalarında  və 
ya proqnoz modelləri şəklində standart 
XML formatında 
saxlanması.     
Kublar,  verilənlərin  alınması  modelləri  və  digər  server 
obyektləri  relyasıyalı  verilənlər  bazasında  metaverilənlər 
bölməsində  saxlanan  metaverilənlərdən  istifadə  edirlər. 


 
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
 
 
 
 ___________________________ 222 ____________________________ 
İstifadəçi  interfeysi  təhlil  menecerliyini  təmin  edir.  Təhlil 
prosesi serverinin arxitekturası şəkil 29-da verilmişdir. 
    
 
 
 
Şəkil 29. Təhlil prosesi serverinin arxitekturası  
 


 
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
 
 
 
 ___________________________ 223 ____________________________ 
Müştəri  hissəsinin  nüvəsini  kross-cədvəllər  (şahmatşəkilli 
təsvir) təşkil edir ki, bu da təhlil serverinə qoşularaq istifadəçi 
əlavələri  üçün  interfeys  rolunu  oynayır.  Həmin  interfeys 
operativ analitik emal sistem verilənlərinə və serverdə yerləşən 
verilənlərin  alınması  vasitələrinə  müraciəti  təmin  edir.  Müştəri 
əlavələri  kross-cədvəllər  xidmətinə  ya 
C++  üçün  yaradılmış 
OLE DB  interfeysi,  ya  da  obyektlərin  ActiveX  interfeysi 
vasitəsilə qoşulur. Kross-cədvəllər xidməti serverdəki kublar və 
ya  cədvəllər  əsasında,  yaxud da 
OLE DB  interfeysinin  köməyi 
ilə  relyasiyalı  bazalardan  verilənlərin  alınmasının  lokal 
modellərini  yarada  bilir.  Kross-cədvəllər,  həmçinin  lokal 
maşında saxlana bilir və serverə qoşulmadan 
off-line rejimində 
istifadə edilir. 
Müştəri hissəsinin arxitekturası şəkil 30-da verilmişdir. 
 
 
 
Şəkil 30. Müştəri hissəsinin arxitekturası  
 


Yüklə 2,19 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   63




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə