I
FƏSİL
MƏQSƏD VƏ PRİNSİPLƏR
Maddə 1
Birləşmiş Millətlərin aşağıdakı məqsədləri vardır:
1.
Beynəlxalq sülhü və təhlükəsizliyi qoruyub saxlamaq və bu məqsədlə:
sülhə təhlükənin qarşısını almaq və aradan qaldırmaq üçün və təcavüz aktlarım
və digər sülhün pozulması hallarını yatırtmaq üçün səmərəli kollektiv tədbirlər
görmək və sülhün pozulmasına gətirib çıxara bilən beynəlxalq mübahisə və
situasiyalann dinc vasitələrlə, ədalət və beynəlxalq hüquq prinsiplərinə uyğun
olaraq nizamlanmasına və ya həll olunmasına müvəffəq olmaq;
2.
Millətlər arasında, xalqların hüquq bərabərliyi və öz müqəddəratını təyin
etməsi prinsipinə hörmət əsasında dostluq münasibətləri inkişaf etdirmək,
universal sülhün möhkəmləndirilməsi üçün digər müvafiq tədbirlər görmək;
3.
İqtisadi, sosial, mədəni və ya humanitar xarakterli beynəlxalq
problemlərin həll edilməsində və irqinə, cinsinə, dilinə və ya dini mənsubiyyətinə
fərq qoyulmadan bütün insanların əsas hüquq və azadlıqlarına hörmətin
dəstəklənməsində və həvəsləndirilməsində beynəlxalq əməkdaşlığa nail olmaq və
4.
Bu ümumi məqsədlərə çatmaq üçün millətlərin hərəkətlərini uzlaşdırmaq
üçün mərkəz rolunu oynamaq.
Maddə 2
1-ci maddədə bəyan edilmiş məqsədlərə nail olmaq üçün Təşkilat və onun
Üzvləri aşağıdakı prinsiplərə uyğun olaraq hərəkət edirlər.
1.
Təşkilat onun bütün Üzvlərinin suveren bərabərliyi prinsipinə əsaslanır.
2.
Bütün Üzvlər, Təşkilata üzvlükdən irəli gələn hüquq və üstünlükləri
özlərinə təmin etmək üçün, bu Nizamnaməyə uyğun olaraq üzərlərinə
götürdükləri öhdəlikləri vicdanla yerinə yetirirlər.
3.
Bütün Üzvlər öz beynəlxalq mübahisələrini dinc vasitələrlə o qaydada
həll edirlər ki, beynəlxalq sülh və təhlükəsizlik və ədalət təhlükəyə məruz
qalmasın.
4.
Bütün Üzvlər öz beynəlxalq münasibətlərində, hər hansı bir dövlətin
ərazi bütövlüyünə və siyasi müstəqilliyinə qarşı və ya Birləşmiş
316
Millətlər Təşkilatının məqsədləri ilə bir araya sığmayan hər hansı bir şəkildə
güclə hədələməkdən və gücün tətbiqindən çəkinirlər.
5.
Bütün Üzvlər Təşkilata, onun bu Nizamnaməyə uyğun olaraq
gördüyü istənilən tədbirdə hər cür yardım göstərirlər və əleyhinə Birləşmiş
Millətlər tərəfindən preventiv və ya məcburiyyət tədbiri görülən istənilən
dövlətə yardım göstərməkdən çəkinirlər.
6.
Təşkilat təmin edir ki, onun üzvü olmayan dövlətlər, bunun
beynəlxalq sülhün və təhlükəsizliyin qorunub saxlanması üçün zəruri ola
bildiyi dərəcədə, bu prinsiplərə uyğun hərəkət etsinlər.
7.
Bu Nizamnamənin heç bir müddəası Birləşmiş Millətlərə səlahiyyət
vermir ki, hər hansı bir dövlətin əsas etibarilə daxili yurisdiksiyasm- da olan
məsələlərə müdaxilə elsin və ya Üzvlərdən tələb elmir ki, belə məsələləri bu
Nizamnamədə müəyyən olunmuş qaydada həll olunmaq üçün təqdim
etsinlər; lakin bu prinsip VII fəslə müvafiq olaraq məcburiyyət tədbirlərinin
tətbiqinə xələl gətirmir.
II
FƏSİL
TƏŞKİLATA ÜZVLÜK
Maddə 3
Birləşmiş Millətlərin ilkin Üzvləri o dövlətlərdir ki, onlar
San-Fransiskoda Beynəlxalq Təşkilatın yaradılması üzrə Birləşmiş
Millətlərin Konfransında iştirak etmiş və ya bundan qabaq Birləşmiş
Millətlərin 1942-ci il 1 yanvar tarixli Bəyannaməsini imzalamışlar və
hazırda bu Nizamnaməni imzalayırlar və 110-cu maddəyə müvafiq olaraq
onu ratifikasiya edirlər.
Maddə 4
1,
Birləşmiş Millətlərdə üzvlük bu Niziimnamədə əks olunmuş
öhdəlikləri qəbul edən və Təşkilatın mühakiməsinə görə, bu öhdəlikləri
yerinə yetirməyə qabil və hazır olan bütün digər sülhsevər dövlətlərə
açıqdır.
2.
İstənilən belə bir dövlətin Birləşmiş Millətlərin üzvlüyünə qəbulu
Təhlükəsizlik Şurasının təqdimatı əsasında Baş Məclisin qərarı ilə həyata
keçirilir.
317
Maddə 5
Birləşmiş Milləllorin Üzvünün əleyhinə Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən
preventiv və ya məcburiyyət tədbiri görülmüşsə, Baş Məclis, Təhlükəsizlik
Şurasının təqdimatı əsasında onun Təşkilatın üzvü kimi malik olduğu öz hüquq və
imtiyazlarım həyata keçirməsini müvəqqəti dayandıra bilər. Bu hüquq və
imtiyazların həyata keçirilməsi Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən bərpa oluna bilər.
Maddə 6
Bu Nizamnamədə təsbit olunmuş prinsipləri sistematik qaydada pozan
Birləşmiş Millətlərin Üzvü Təhlükəsizlik Şurasının təqdimatı əsasında Baş Məclis
tərəfindən Təşkilatdan çıxarıla bilər.
III
FOSİL
ORQANLAR
Maddə 7
1.
Birləşmiş Millətlərin əsas orqanları kimi aşağıdakılar yaradılır: Baş
Məclis, Təhlükəsizlik Şurası, İqtisadi və Sosial Şura, Qəyyumluq Şurası,
Beynəlxalq Məhkəmə və Katiblik.
2.
Zəruri hesab edilə bilən köməkçi orqanlar bu Nizamnaməyə uyğun
olaraq yaradıla bilər.
Maddə 8
Birləşmiş Millətlər kişi və qadınların hər hansı keyfiyyətdə və hüquq
bərabərliyi əsasında onun əsas və köməkçi orqanlarında iştirak etməsi hüququna
heç bir məhdudiyyət qoymur.
318
Dostları ilə paylaş: |
