Discussions

Anahtar Kelimeler: Finansal krizler, küresel pazarlar, finan- sal bütünleşme.
JEL Sınıflandırması: F36, G15, G01

1. FİNANSAL KRİZLER

Kriz kelimesinin kökenine inildiğinde eski Yunancadan gelen ve “krisis” olarak geçen bir kelime olduğu görülür. Burada daha çok tıp biliminde kullanılan “aniden ortaya çıkan hastalık” anla- mında kullanılmaktadır. Sosyal bilimlerde ise kriz “aniden ortaya çıkan kötü yönde gelişme”, “bunalım”, “buhran” ve “büyük sıkıntı” gibi anlamlara gelmektedir (Aktan ve Şen, 2001).
Ekonomik kriz dendiğinde ise literatürde değişik tanımlamalar bulunmaktadır. Aktan ve Şen (2001)’e göre, ekonomide ani ve beklenmeyen bir şekilde meydana gelen olayların makro açıdan ülkenin iktisadi durumunu, mikro açıdan ise firmaları önemli ölçüde etkileyecek sonuçlar doğurması ekonomik krizin tanımı olmaktadır.
Finansal kriz, ekonomik krizler içine dâhil edilen fakat ekono- minin hem finansal hem de reel kısmına etki eden kriz çeşitlerin- dendir. Krizler bir bakıma finansal sektör ile reel ekonomi arasın- daki ilişkinin olağandışı bir şekilde oluşan belirtileridir. Bu nedenle, finansal krizleri anlamak için makrofinansal bağlantıların anlaşılması gerekmektedir (Claessens ve Kose, 2013).
Finansal krizler ile ilgili literatürde birçok tanım bulunmaktadır. Bu tanımları yapanlardan biri olan ünlü iktisatçılardan Mishkin (1996) çalışmasında finansal krizi tanımlarken, finansal piyasaların ters seçim ve ahlaki tehlike sorunları nedeniyle en verimli yatırım fırsatlarına fonların verimli bir şekilde yönlendirememesiyle sonuç- lanan doğrusal olmayan bir bozulma olduğundan bahseder.
Tanımları daha da çoğaltmak mümkündür. Finansal krizler, fi- nans piyasalarında meydana gelen aşırı dalgalanmaların ve/veya bankalar tarafından verilen kredilerin dönüşlerinde yaşanan sorun- lardan kaynaklanan kriz türüdür. Diğer taraftan finansal piyasaların, verimli yatırımlara fonların yönelmemesi ve verimsiz yatırımlara fonlama yapılması sonucu da finansal krizler ortaya çıkabilmektedir (Balı ve Büyükşalvarcı 2011).

1.