Diyabet Hemfl. Forumu 2016/1
Yüklə 0,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
leri için yetenekleri onaylanmal›, • Hastay› kontrol etmeden çok diyabet bak›m›nda hastaya sorululuk verilmeli (problem çözmede), bunun içinde hasta deneyimleri çok önemli oldu¤u unutulma- mal›, • Diyabetli bireylerin, bireysel problemlerini belirleme ve çözme yeteneklerinin desteklenmeli, • E¤itimcinin hastalar› ile telefon, mail vs arac›l›¤›yla sürekli iletiflim halinde olmal›, • E¤itimcilerin diyabet e¤itimde hastal›k alg›s›n›n özel- likle de¤erlendirmeli (Hasta oldu¤um için insülin veya eg- zersiz yapamam), • Diyabet okuryazarl›¤› artt›r›lmal›/desteklenmeli, • Diyabet e¤itiminde hastan›n kulland›¤› dilde e¤itim sa¤lanmal› (Arapça, Türkçe vs, örnek e¤itim CD) ve hasta ile ayn› dil kullan›lmal›, • Diyabetli bireyi önemsedi¤inizi ve de¤erli oldu¤unu hissettirmeli (Daha rahat insülin uygulayabiliyor musunuz? Kan flekeri de¤erleriniz nas›l seyrediyor?) (Anderson, Fun- nel, 2005; Salmon, Hall, 2004; Chen, 2015; Sigurdardot- tir & Jonsdottir, 2008; Funnell ve Anderson, 2003; Funnell and Anderson 2004; Funnell, Tang, Anderson, 2007) Diyabet e¤itiminde diyabet e¤itimcisinin rolü hastalara deneyim, motivasyon ve yeterli bilgi vermek, hastalar›n kendi kararlar›n› vermesi/almas›na izin vermek özbak›m davran›fllar› için becerilerini gelifltirmektir. Bütün bunlar› ya- parken diyabet e¤itimcisi hastalar›n sorular›n›n cevaplar›n› vermekten çok hastalara soru sorarak bunlar›n tümünü yapmal›d›r. Diyabet e¤itimcinin di¤er bir rolü ise hastalar›n emosyonel ve sosyal sosyal desteklendiklerini hissetmeleri için kapasitelerini gelifltirmelerine yard›mc› olmak, öz yeter- liliklerini gelifltirmek için etkinlefltirmek/aktiflefltirmek, davra- n›flsal de¤ifliklilik ile ilgili ald›klar› kararlarda hastalara inan- mak ve hastalara baflar›ya ulaflmak için umutlar›n›/istekleri- ni hedeflerine ve seçimlerine yans›tmakt›r (Petersen, Tribler, Mølsted, 2008; Sigurdardottir & Jonsdottir, 2008). Sonuç Güçlendirmenin diyabet e¤itiminde çok önemli oldu- ¤u vurgulanmaktad›r. Güçlendirme temelli davran›fl de¤i- flikli¤i protokollerin diyabet özyönetim e¤itiminde kullan›- m› sonucu diyabetli bireylerin lipid düzeylerinde anlaml› geliflme sa¤larken glisemik kontrolde klinik olarak anlam- l› iyileflme oldu¤u belirlenmifltir. Bununla birlikte hastala- r›n özbak›m davran›fllar›nda, öz yeterlilik düzeyinde ve ya- flam kalitelerinde anlaml› geliflme oldu¤u saptanm›flt›r. Ancak yeterli örneklem ile daha fazla randomize kontrol- lü çal›flman›n yap›lamas› güçlendirme temelli davran›fl de- ¤iflikli¤i protokollerin gerçek etkisini ortaya koymak için önemli oldu¤u anlafl›lm›flt›r. Kaynaklar 1. American Diabetes Association (2015). Standards of medical care in diabetes 2015, Diabetes Care 38(Suppl. 1):S1–S2. DOI: 10.2337/dc15-S001 2. American Association of Diabetes Educators (AADE) (2011). Guidelines for the Practice of Diabetes Self-Management Education and Training (DSME/T). (10 flubat 2016). Available from https://www.diabeteseducator.org/news-publications/the- diabetes-educator-journal 3. Anderson, B; Funnell, M.M; Tang, TS. (2006) Self-management of health. In: Mensing C, ed. The Art and Science of Diabetes Self- Management Education: A Desk Reference for Healthcare Professionals. Chicago: American Association of Diabetes Educators 43 -58.
4. Anderson, R.M; Funnell, M.M; Nwankwo, R; Gillard, M.L; Oh, M; Fitzgerald, JT (2005) Evaluating a problem based empowerment program for African Americans with diabetes: results of a randomized controlled trial. Ethn Dis 15;671–678. 5.
Anderson, R.M; Funnell, M.M (2005). Patient empowerment: reflections on the challenge of fostering the adoption of a new paradigm. Patient Education and Counselling 153-157. 6.
Chen, MF; Wang, RH; Lin, KC; Hsu, HY; Chen, SW. (2015) Efficacy of an empowerment program for Taiwanese patients with type 2 diabetes: A randomized controlled trial Applied Nursing Research 28;366–373. 7. Deakin, T.; McShane, C.E.; Cade, J.E.; Williams. RDRR. (2005). Group based training for self-management strategies in people with type 2 diabetes mellitus. Cochrane Database of Systematic Reviews Issue 2. Art. No:CD003417. DOI: 10.1002/14651858. CD003417.pub2. 8. Duncan, I.; Birkmeyer, C.; Coughlin, S.; Li, Q.; Sherr D.; Boren S. (2009). Assessing the value of diabetes education. The Diabetes Educator 35(5);752-60. DOI:0.1177/0145721709343609. 9. Duke, S.A; Colagiuri, S; Colagiuri, R. (2009). Individual patient education for people with type 2 diabetes mellitus. Cochrane Database Syst Rev. 21, CD005268. 10. Ellis, S.E; Speroff, T; Dittus, R.S; Brown, A; Pichert, J.W.;Elasy, T.A. (2004). Diabetes patient education: a metaanalysis and meta- Diyabet, Obezite ve Hipertansiyonda Hemflirelik Forumu Dergisi Cilt 8 • Say› 1 • Sayfa 22 • Ocak - Haziran 2016
regression. Patient Education and Counseling Journal 52,97-105. 11.
Funnel,l MM; Tang, TS; Anderson, RM. (2007) From DSME to DSMS: Developing empowerment-based diabetes self-management support. Diabetes Spectrum 20(4):221-226. 12.
Funnell, M.M.; Anderson, R.M., (2004). Empowerment and Self- Management of Diabetes. Clinical Diabetes 22; 123-127. 13. Funnel, M; Anderson, R (2003). Patient Empowerment: A Look Back, A look Ahead. The Diabetes Educator 29:454-464. 14.
Goudswaard, A.N; Stolk, R.P; Zuithoff N.P; Valk, H.W; Rutten, G.E. (2004) Long-term effects of self management education for patients with type 2 diabetes taking maximal oral hypoglycaemic therapy: a randomized trial in primary care. Diabetic Medicine 5;491-496. 15. Hokanson, J.M; Anderson, R.L; Hennrikus D.J; Lando, H.A; et al., (2006) Integrated tobacco cessation counseling in a diabetes self-management training program a randomized trial of diabetes and reduction of tobacco. Diabetes Educator. 32;562-570. 16.
Mensing, C.R; Norris, S.L. (2003) Group Education in Diabetes: Effectiveness and Implementation. Diabetes Spectrum 16;96-103. 17. Norris, SL.; Nichols, PJ.; Caspersen, CJ.; et al. (2002). The effectiveness of disease and case management for people with diabetes: a systematic review. American Journal of Preventive Medicine 22,15-38. 18.
Olgun, N; Ulup›nar, S. (2003). Hasta Güçlendirme ve Diyabetli Bireyin Güçlendirilmesi, Eriflim Tarihi: 10.02.2016. http://www.tdhd.org/web_arsivi/diyabetli_ bireyin_ guclendirilmesi.pdf. 19. Petersen SK , Tribler J, Mølsted S. Empowerment-inspired patient education inpractice and theory. Eur Diabetes Nursing 2008; 5(3): 99–103.
20. Rickheim, PL.; Weaver, TW.; Flader, JL.; Kendall, DM. (2002). Assessment of group versus individual diabetes education: a randomized study. Diabetes Care 25(2);269–74. 21. Sigurdardottir, AK; Jonsdottir, H (2008) Empowerment in diabetes care: towards measuring empowerment. Scand J Caring Sci 22:284–291. 22. Salmon, P.; Hall, G.M (2004) Patient empowerment or the empoeror’s new clothes. Journal of The Royal Society of medicine 97;53-56. 23. Sürücü, HA (2014) Diyabet Özyönetim E¤itimi, Grup Temelli E¤itim ve Bireysel E¤itim. DEUHYO ED7 (1); 46-51. 24.
Tang, TS; Brown, MB; Funnell, MM; Anderson, RM. (2008) Social Support, Quality of Life and Self-Care Behaviors among African Americans with Diabetes. The Diabetes Educator 34(2):266-276. 25.
Tang TS, Funnell MM, Anderson RM (2006). Gruop education strategies for diabetes self-management. Diabetes Spectrum 19:99- 1005. 26.
Warsi, A.; Wang, P.S.; LaValley, M.P.; Avorn, J.;, Solomon, D.H. (2004). Self-management education programs in chronic disease: a systematic review and methodological critique of the literature. Archives of Internal Medicine 164;1641-1649. Diyabet, Obezite ve Hipertansiyonda Hemflirelik Forumu Dergisi Cilt 8 • Say› 1 • Sayfa 23 • Ocak - Haziran 2016 Yüklə 0,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|