Diyabet Hemfl. Forumu 2016/1
Yüklə 0,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
Ü Ünniivveerrssiittee Ö Ö¤¤rreenncciilleerriinniinn O Obbeezziitteeyyee YYöönneelliikk ‹‹nnaannçç vvee TTuuttuum mllaarr››nn››nn D Dee¤¤eerrlleennddiirriillm meessii Zeynep Erdo¤an, Türkan AKYOL GÜNER, Ebru OFLUO⁄LU Bülent Ecevit Üniversitesi Ahmet Erdo¤an Sa¤l›k Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, ZONGULDAK Ö Özzeett
AAm maaçç:: Bu çal›flma Bülent Ecevit Üniversitesi Ahmet Erdo¤an Sa¤l›k Hizmetleri Mes- lek Yüksekokulu’nda (SHMYO) ö¤renim gören ö¤rencilerin obeziteye yönelik inanç ve tutumlar›n›n belirlenmesi amac›yla yap›ld›. M Maatteerryyaall vvee M Meettoodd:: Çal›flman›n evrenini SHMYO’nda kay›tl› 836 ö¤renci, örneklemini ise çal›flmaya kat›lmaya gönüllü, devams›zl›¤› olmayan 654 ö¤renci oluflturdu. Veriler 9 sorudan oluflan sosyodemografik özellikleri içeren Tan›t›m Formu, Obez Bireyler Hakk›n- da ‹nanç Ölçe¤i (BAOP) ve Obez Bireylere Yönelik Tutum Ölçe¤i (ATOP) ile topland›. BBuullgguullaarr:: Ö¤rencilerin BAOP puan ortalamas› 23.58±0.82’dir. BAOP ile yafl ve cin- siyet aras›nda istatistiksel olarak anlaml› fak bulundu (p<0.05). ATOP puan ortalama- s› 59.99±1.11’dir. ATOP ile cinsiyet aras›nda ki fark istatistiksel olarak anlaml› bulun- mufltur (p<0.05). SSoonnuuçç:: K›z ö¤rencilerin, obezitenin obez bireylerin kontrolünde olmad›¤›na yönelik güçlü inançlar› oldu¤u ve obez bireylere yönelik olumlu tutuma sahip olduklar› bulundu. AAnnaahhttaarr KKeelliim meelleerr:: Obezite, tutum, inanç, üniversite ö¤rencisi SSuum mm
O Obbjjeeccttiivvee:: This study was performed with the aim of determining the beliefs and attitudes of students studying at the Bulent Ecevit University Ahmet Erdo¤an Health Services Vocational High School towards obesity. M Maatteerriiaall aanndd M Meetthhoodd:: The universe of the study consisted of 836 students enrol- led in the HSVHS and the sample consisted of 654 students who volunteered for the study and weren’t absent. Data was collected using the Identification Form that con- sisted of 9 questions regarding socio demographic characteristics, The Attitudes to- wards Obese Persons Scale (ATOP) and the Beliefs About Obese Persons Scale (BAOP). RReessuullttss:: Average score from BAOP of the students was 23.58±0.82. The variance between BAOP and age and gender was found to be statistically meaningful (p<0.05). The ATOP score average of the students was 59.99±1.11, and the variance between ATOP scores and gender was found to be statistically meaningful (p<0.05). C Coonncclluussiioonn:: Female students were found to have a positive attitude towards obe- Cilt 8 • Say› 1 • Sayfa 24 • Ocak - Haziran 2016 se individuals and a strong belief that obesity isn’t within the control of the obese individual KKeeyyw woorrddss:: Obesity, attitude, belief, stigma, university student Girifl
Obezite hem dünyada hem de ülkemizde görülen, birçok hastal›¤a sebep olabilen, ciddi ekonomik ve sosyal boyutlar› olan, vücutta afl›r› ya¤ depolanmas› ile ortaya ç›- kan bir sa¤l›k sorunudur. Dünyada obezite s›kl›¤› 1980 y›- l›ndan beri ikiye katlanarak artm›flt›r. 2014 y›l›nda 18 yafl ve üzeri 1.9 milyardan fazla kifli afl›r› kilolu ve 600 milyon kifli obezdir. (http://www.who.int/mediacentre/factshe- ets/fs311/en/Eriflim Tarihi:21.08.2015). Sa¤l›k Bakanl›¤› Birinci Basamak Sa¤l›k Hizmetleri Genel Müdürlü¤ü Obe- zite Önleme ve Kontrol Program›’na göre ülkemizde obe- zite s›kl›¤› kad›nlarda (%41.5) erkeklerden (%21.2) daha fazlad›r. (Obesity prevention and control programme (2010-2014), http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/ egt/pdf/obezite.pdf. eriflim tarihi:20.08.2015) Obezite, enerji dengesi bozuklu¤una sebep olan kronik bir hastal›k olup, hipertansiyon, hiperkolesterol, tip 2 diyabet, atherosklerotik kalp hastal›klar›, solunumsal hastal›klar ve baz› kanser türleri gibi çeflitli hastal›klara ba¤l› meydana gelen ölümleri art›rmaktad›r (Malnick and Knobler, 2006). Obezite gelifliminin etyolojisinde, genetik faktörler, sedanter yaflam, sosyo-ekonomik nedenler, bes- lenme al›flkanl›klar›, endokrin bozukluklar ve kullan›lan ilaçlar yer almaktad›r (Hatemi, Turan, Ar›k ve ark., 2002). Araflt›rmalar obezitenin sa¤l›k risklerinden baflka negatif sosyal ve psikolojik sorunlara da sebep oldu¤unu göster- mektedir (Allison and Lee, 2015). Baz› toplumlarda zay›fl›¤a ve beden imaj›na verilen önemden dolay› obez insanlar, tembel ve kontrolsüz ola- rak düflünülmektedir. Medya yada çeflitli bas›n yay›n or- ganlar› özellikle kad›nlar için zay›f olman›n, fiziksel görün- tü ve ideal görünümün baflar› ve kabullenmedeki önemi- ni vurgulamaktad›r (Lissner, 1997). Obez bireyler normal kilolu bireylerle karfl›laflt›r›ld›¤›nda daha yeteneksiz, özen- siz, da¤›n›k (Puhl and Heuer, 2010), iradesiz (Fardouly and Vartanian, 2012), sevimsiz, tembel, sorumsuz (Yano- ver and Thompson, 2010), isteksiz (Swami, Frunham, Amin et al., 2008) ve kiflisel sorunlara sahip bireyler ola- rak alg›lanmaktad›rlar (Puhl and Heuer, 2010). Obez bi- reyler akademik ve ifl çevresinde önyarg› ve ayr›mc›l›¤a, sa¤l›k birimleri, medya ve kiflileraras› iliflkiler gibi hayat›n birçok alan›nda sözel olarak alay etme, afla¤›lama, fiziksel olarak itme, vurma fleklinde ortaya ç›kan davran›fllara ma- ruz kalmaktad›rlar (Latner, O’Brien, Durson et al. 2008). Bu gibi durumlar, obez bireylerde psikolojik sorunlara ne- den olmakta (Douketis, Macie, and Thabane 2005) ve ki- flileraras› iliflkilere zarar vermektedir (Friedmann, Reich- mann, and Costanzo et al. 2005). Yap›lan çal›flmalar sa¤- l›k alan›nda ki ö¤renciler ve çal›flanlar aras›nda da obez bireylere karfl› önyarg›, damgalama ve ayr›mc›l›k gibi ne- gatif tutumlar›n oldu¤unu göstermektedir (Friedmann, Reichmann, and Costanzo et al. 2005; Swift, Hanlon and El-Redy et al. 2013; Jiménez, Bacardi, Armendariz et al. 2008). E¤itim alan›nda da obez bireyler, hem arkadafl- lar› hem de ö¤retmenleri taraf›ndan istismar ve alay gibi negatif yaklafl›mlara maruz kalmaktad›rlar. Daha nitelikli olmas›na ra¤men obez olmayan ö¤renciler kilolulara gö- re daha çok tercih edilmektedirler (Sztainer, Story and Ha- ris, 1999; Gipson, Reese, and Vieweg et al. 2005). Bu nedenle bu çal›flma Bülent Ecevit Üniversitesi Ah- met Erdo¤an Sa¤l›k Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nda ö¤renim gören ö¤rencilerin obez bireylere yönelik inanç ve tutumlar›n›n belirlenmesi amac›yla planlanm›flt›r. Gereç ve Yöntem Tan›mlay›c› tipte planlanan bu çal›flma Bülent Ecevit Üniversitesi Sa¤l›k Hizmetleri MYO’nda Nisan-Haziran 2015 tarihleri aras›nda gerçeklefltirildi. Çal›flman›n evreni- ni SHMYO’nda kay›tl› 836 ö¤renci, örneklemini ise çal›fl- maya kat›lmaya gönüllü, devams›zl›¤› olmayan 654 ö¤- renci oluflturdu. SHMYO iki y›ll›k e¤itim vermekte olup, 12 bölümden oluflmaktad›r. Çal›flma öncesi Bülent Ecevit Üniversitesi Sa¤l›k Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Müdür- lü¤ü’nde yaz›l› izin al›nm›flt›r. Ö¤rencilere çal›flman›n amac› anlat›lm›fl ve tüm kat›l›mc›lar›n onaylar› al›nm›flt›r. Diyabet, Obezite ve Hipertansiyonda Hemflirelik Forumu Dergisi Cilt 8 • Say› 1 • Sayfa 25 • Ocak - Haziran 2016
Yüklə 0,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|