Down sendromlu çocuklarda motor geliŞİMİ ve müdahalesi

286
- Uzanma, kavrama ve oynamanın temin edilmesi. 
- Gövde ekstansiyonunun derecesinin çeşitlendirilmesi. Kalçalar 
ve kol-bacaklarda ekstansiyonun kolaylaştırılması.
- Başın postüral kontrol, gövde stabilitesi, lateral fleksiyon, 
rotasyon ve denge amacıyla döndürülmesi. 
- Gövdenin öne arkaya ve yanlara denge tepkisi. 
- Bacaklarda kademeli destek azaltılması.
Ebevyenler için görevler
- Gerekirse taşırken iyi şekilde destekleme. 
- Yüzüstü ve oturma pozisyonunda kaldırıp taşıyarak, böylelikle 
verilen desteğe bağlı olarak, başın kaldırılmasının ve 
stabilizasyonunun ve gövdenin esnetilmesinin değişen 
derecelerde teşvik edilmesi.
- Rotasyonları gerektirecek şekilde çocuğun kaldırılması; bunun 
sonucunda, çocuğun aktif olarak başını stabilize etmesi. 
Çocuktan yana bir motor tepkinin oluşmasını beklemek esastır.
- Bakım aktiviteleri sırasında rotasyondan yararlanmak ve başın 
takip edilmesi. Bir motor tepkinin beklenmesi gerekir.
- Düzenli olarak yüzüstü pozisyonun seçilmesi. 
- Egzersiz terapisi tanımı altındaki aktivitelerin oyun ve bakım 
aktiviteleri sırasında temin edilmesi.
- Çocuk arabası, puset, çocuk askısı, sallanan sandalye, 
bez değiştirme matı ve oyun parkı kullanımı için tavsiyelerin 
alınması.

---

287
Genel motor resim 
- Yer çekim kuvvetine karşı postür ve hareket gelişiminde 
problemler vardır.
- Genel olarak düz ve olabildiğince destekli bir sırtüstü pozisyon 
vardır. Bunun, başın ve kol-bacakların yerden kaldırılmasının 
gelişimi ile fleksiyon motor aktiviteleri ve gövdenin stabilitesinin 
gelişimi üzerinde etkileri söz konusudur. 
- Desteğe olan dürtü ile fleksiyon gelişimi eksikliği ve
stabilite eksikliği, sırtüstü pozisyonda ayrışmış hareketin ortaya 
çıkışını bloke eder. Bu başlangıç postüründeki motor resmin bir 
özelliği de statik karakteridir: Çocuk pasif ve hipotoniktir.
Spesifik motor problemler
- Baş esasen pasif uzanır ve zemin tarafından desteklenir. 
Çocuk başını kaldırmada problemler yaşar.
- Gövdeyi stabilize etme ve fleksiyona getirme kabiliyeti yetersiz 
gelişmiştir. Bunun; başın kaldırılması, arkaya doğru yaslanması 
ile pelvis ve bacakları kaldırma kabiliyetinin gelişimi üzerinde 
negatif etkisi vardır.  
- Çocuğun yer çekimi kuvvetine karşı kollarıyla uzanmada 
problemi vardır, bu yüzden ellerini ortada bir araya getirmede 
ve ağza götürmede sorun yaşar. Kol motor aktivite pasif 
karaktere sahiptir. Burada ana faktör omuz kuşağının 
stabilitesinin eksikliğidir.
- Bacakları kaldırmada problem vardır, bu yüzden de kalça ve 
gövdedeki stabilite eksikliğinin de bir sonucu olarak ayakları 
ellere ve ağza doğru getirmede sorun yaşar. Gövdenin fleksiyon 
olanakları, pelvisi geriye doğru yaslamak için ve pelvisle gövde 
pozisyonlarını stabilize edip bacakları kaldırmayı desteklemek 
için yetersizdir. Bunun sonucu olarak, çoğunlukla bacaklar pasif 
olarak uzanır ve zeminde desteklenir.
Telafi edici motor aktiviteler
- Kollarla uzanmak, dirseklerin göğüs üzerinde 
desteklenmesiyle gerçekleştirilir. Kollar ve bacaklar başlangıçta 
yatay düzlemde hareket ettirilir ve zemin tarafından desteklenir.
5.2  Evre 2: Sırtüstü pozisyonda motor  
 
 
davranış

---

288
Motor gelişim üzerindeki neticeleri
- Başın, gövdenin ve kalçaların fleksiyon motor aktivitesinin 
yetersiz gelişimi, mide kaslarının fonksiyonun gelişmesini  
etkiler. Bunun sonucu olarak da gövdenin diğer postürlerdeki  
(örneğin yüzüstü pozisyon, oturma ya da ayakta durmada)  
stabilizasyon kabiliyetini etkiler.
- Kolları ve bacakları kaldırma ile kollarla ve bacaklarla 
uzanmanın gelişimindeki problemler manual motor aktiviteleri, 
el/el ile oynamadaki gelişimi, el/ağız ve el/ayakla oyanamadaki 
gelişimi etkiler. Bunun sonucunda da vücut şemasının gelişimi 
etkilenir.
- Gövde rotasyonu ve gövde lateral fleksiyonunun yetersiz 
gelişimi mevcuttur. Bunun sonucu olarak da kollarla uzanmanın 
gelişimi zayıftır. Bu daha dik postürlerde devam eder. 
- Bacakların göreceli motor pasifliğinin, daha dik 
pozisyonlardaki bacak fonksiyonları üzerinde etkileri vardır.
- Telafi edici hareket stratejilerinin ortaya çıkması, normal ve 
daha fonksiyonel hareket paternlerini kısıtlar. 
Tedavinin amaçları
- Başı kaldırma kabiliyetinin gelişmesi. 
- Gövdedeki uygun fleksiyonun gelişimi. 
- Gövde motor aktivitesinin oluşacağı ve baş ve kol-bacakların 
etkin şekilde hareket edeceği şekilde gövde stabilitesi gelişimi. 
- Kollarla uzanma ve manuel motor aktivite ile oyun oynamanın 
mümkün olabileceği şekilde omuzların yeterli stabilite gelişimi. 
- Bacakları kaldırmanın ve eller/ayaklar kullanılarak oyun 
oynamanın mümkün olabileceği şekilde kalça stabilitesi gelişimi.
Egzersiz Terapisi
Başlangıç postürü: Kucakta sırtüstü pozisyon (terapist çocuğun 
başını dizleriyle destekler). Mat üzerinde sırtüstü pozisyon, 
denge tahtasında sırtüstü pozisyon vb... Başlangıç postürünü 
daha dik olan pozisyonlarla çeşitlendirebilirsiniz.
- Çocuğun el/el ve el/ağız oyunlarını, göz/el koordinasyonunu 
ve vücut şemasını geliştirmenin mümkün olacağı şekilde omuz 
kuşağının pasif stabilizasyonun sağlanması.
- Kalçaların pasif olarak stabilizasyonunun pelvisin geriye doğru 
yaslanması ve bacakların kaldırılması ile kombine edilmesi;  
bu sayede ayaklarla oynamanın ve gövde fleksiyonunun 
mümkün hale getirilmesi.

---