Down sendromlu çocuklarda motor geliŞİMİ ve müdahalesi
Yüklə 119 Kb. Pdf görüntüsü
|
279 3 Fizyoterapi tedavisi Örneğin gövde rotasyonu ve lateral fleksiyon gibi hareke- tin şekilleri ve neticesinde denge sağlama kabiliyeti yetersiz gelişmiştir. Temel motor beceriler aşaması sırasındaki spesifik fizyoterapi tedavisi, yukarıda adı geçen dokuz fonksiyonel safhada tartışılacaktır. Her bir safhayla ilgili olarak 7 öğe gözden geçirilecektir: - Genel motor resim - Spesifik motor problemler - Telafi edici motor aktiviteler - Motor gelişim üzerinde sonuçları - Tedavi amaçları - Egzersiz terapisi - Ebeveynlerin görev alması Probleme özel bir fizyoterapi verebilmek için, DS’lu çocukların kesin motor problemleri hakkında bilgiye sahip olmak çok önemlidir. Ayrıca problemleri gelişimsel bir sisteme oturtmak ve bir bütün olarak motor gelişim üzerindeki etkilerini tanımak da önemlidir. Bu sebeple, her evre için DS’lu çocuğun postüral kontroldeki spesifik problemlerinin listesi ve çocuk tarafından edinilen telafi edici motor aktivitelerin bir tanımı ile genel motor resim bulunur. Bundan sonra, bunların temel motor beceri gelişimi periyodu esnasında olası sonuçları üzerine tetkik yapılır. Taslağı çıkarılmış spesifik motor profilden yola çıkarak, probleme özel motor müdahale programının sınırları çizilir. Taslağı çıkarılan her problem her çocuk da görülmez. Her bir çocuk için postüral kontrol problemlerinin derecesine bağlı olarak, motor imkanları ilgilendirdiği sürece, fonksiyonel anlamda her biri arasında farklılıklar olacaktır. Spesifik fizyoterapi tedavisine nasıl şekil verileceği ve ebeveynlerin bu tedavide ne şekilde yer alacağı hakkında kısa ve öz bilgiler verilir. Tedavinin gerçekleştirilmesi çok detaylı olarak tanımlanmaz. Her bir çocuk değişik olarak gelişir ve iş başındaki pediatrik fizyoterapist de her bir birey için genel amaçlara uyan spesifik bir tedavi uygulayacaktır. Genelde, bir tedavi motor gelişimin her evresinde eklemler etrafındaki stabilitenin geliştirilmesine odaklanacak; bunun sonucunda da 280 çocuk bir postür temin edebilme kabiliyetine sahip olacaktır. Başlangıçta bunu simetrik olarak yapacak ve gerekirse destek alacak ama artan postüral kontrol ile, asimetrik postürler için çalışacak ve verilen destek de kademeli olarak azaltılacaktır. Sonunda, asimetrik başlangıç pozisyonlarında hareket ayrışması imkanı doğacak, postüral kontrol seviyesini ve hareket çeşitliliğini geliştirmek için gösterilen çabalar da bu şekilde stimüle edilecektir. DS’lu çocuğun artan postüral tonusu, müdahale ile düzeltilmiş postüral ve hareket paternlerinin uzun vadede elde edilen harekette daha büyük bir temel kazanması anlamına gelir. Tanım olarak bu, çocuğun aktif katılımını gerektirir. Burada ilgilenilen konu çok spesifik bir grup çocuğun fizyoterapi tedavisi olduğundan, bu terapiyi çocukların tecrübeleriyle ilişkilendirmek çok önemlidir. Çocuklar sunulan hareket durumlarıyla mücadeleye teşvik edilmelidir. Bunların içinde bazı şeyler farketmeli ve tecrübe etmeliler. Hareket durumlarının güvenli olması gerekir. Egzersiz terapisinin iyi dengelenmiş olması önemlidir ama aynı zamanda çocukların kendi motor potansiyellerinin sınırlarını keşfedebilecekleri kadar mücadele gerektiren ve yeni öğeler ekleyebilecekleri özellikte de olmalıdır. Hareket durumlarının açıkça gösterilmiş ve anlaşılabilir olması ve günlük hayattan derlenmiş olması gerekir. Bir hareket talebinin, kursun bir parçası olan bir motor tepkiyle sonuçlanıyor olması şarttır. 281 4 Ebeveyn katılımı Bu fizyoterapötik sistemde, ebeveynlerin talimatları ve katılımları bu tedavinin esaslı elementleri olarak görülür. Motor aktivitelerin kalitesi ve etkinliği, ancak ebeveynler çocuklarıyla olan interaksiyonlarına bu düzeltmeleri entegre edebilirlerse geçerli olur. Fizyoterapinin tedavi amaçları, bu yüzden günlük hayatın aktivitelerine entegre edilmelidir. Her şeyden önce, motor gelişim zaman alır ve motor becerilerin iyice öğrenilmesi de pratik ve tekrarlama gerektirir. Ancak bir pediatrik fizyoterapist, DS’lu küçük bir çocuğu olan ailede alacağı pozisyonu iyice gözden geçirmelidir. İçinde engelli bir çocuğun dünyaya geldiği bir aile, doğal ve belli paternleri içeren interaksiyonun işe yaramadığını gördüğünden kararsızlık yaşıyor olabilir. Dışarıdan sunulan bir tedavi programı bir çözüm gibi görünebilir ama terapistin terapi programı ile ailenin günlük rutinini saptıyor olması mümkündür. Ancak ailenin de birincil sorumlulukları vardır ve böyle bir durumda bunları da sürdürmeleri gerekir. Pediatrik fizyoterapistin görevi, spesifik motor (yardımcı) amaçlarla ilgili olarak ebevyenlerin bütün amaçlarını desteklemektir. Ebeveynlerin bu yardımın ne yönde şekilleneceğini saptamaları gerekir; fizyoterapi ebeveynlerin amaçlarının bir ürünüdür. Yüksek derecedeki aile katılımının daha iyi tedavi sonuçlarına götürdüğü muhtemeldir. Terapistin görevi bunu stimüle etmek ama aynı zamanda ebeveynlerle birlikte dengeli bir program planlamaktır. Bu amaçla, ebeveynleri çocuklarının problemleri, müdahalenin prosedürünün şekliyle ve amaçlarıyla birlikte onların katılımının önemi hakkında bilgilendirerek, onların görüş açısını genişletmek iyi bir fikirdir. Bundan başka, becerilerin transferine de gerekli dikkatin verilmesi gerekir. Bu tedavi kapsamında fizyoterapist tedavi sırasında arzulanan motor aktivite konusundaki yardımı gösterecek ve daha sonra ebeveynlere seans sırasında, kendi gözetiminde pratik yapma imkanı verecektir. Ebeveynlerden kendi becerilerini göstermeleri istenecek ve fizyoterapist geribildirimde bulunacaktır. Her seans sırasında verilen bilginin sınırlı olması gerekir. Ebeveynlere fizyoterapist tarafından destekleme amaçlı verilen yazılı görevlerde, terapötik sistemle bağlantılı kırk adet standart görev yer alır. Ebeveynlerin bir tedavideki destekleri her zaman odaklanmış dikkat gerektirmesine rağmen, katılım mümkün olduğunca az zorlama ile olmalı ve aile hayatını olabildiğince az bloke etmelidir. Yüklə 119 Kb. Dostları ilə paylaş:
|