Down sendromlu çocuklarda motor geliŞİMİ ve müdahalesi

265
bacağın kalçasının daha seçici şekilde ağırlık taşımasıyla aynı 
zamana gelmesidir. 
Daha önce de belirtildiği gibi, ağırlık kaldıran diz ekleminin 
postüral kontrol seviyesini, ayakta durma evresinde 
kaydetmeye karar verdik. Böylelikle, fleksiyon ve ekstansiyon 
söz konusu olduğu sürece, eklemin az çok esnetilmiş 
pozisyonda statik olarak stabilize edilmesiyle eklemin 
fonksiyonel bir pozisyonda dinamik şekilde stabilizasyonu 
arasındaki ayırt etme gerçekleştirilir. Bu sonraki stabilizasyonun 
seviyesi son olarak eklemdeki hareketin skorlanmasına 
imkan verir. Statik ya da dinamik stabilizasyona, esasen yürüme 
esnasında gözlendiğinde karar verilebilir. Desteklenmemiş 
yürüme, çocuğun yere bırakılması ve motive edici bir oyuncağın 
gösterilmesiyle temin edilir. Oyuncak çocuğun ona doğru 
hareket etmeyi isteyeceği özellikte olmalı. Ayrıca oyuncağın 
pozisyonu öyle bir ayarlanmalı ki çocuk oyuncağa ulaşabilmek 
için hareket etmek zorunda kalmalı. 
Denetçinin çocuğa ayakta durma pozisyonuna ulaşabilme 
imkanını vermesi gerekir; gerekirse, örneğin bir masanın 
önünde ya da denetçinin desteğiyle başlangıç noktası olarak  
destekli bir ayakta durma sağlanır. Gerekirse, denetçi çocuğa 
pasif olarak nasıl yürüyeceğini örneğin pelvis ya da kollarıyla 
gösterebilir. Çocuğun sonuç olarak skorlanacak motor davranışı 
bağımsız olarak taşıyor olması gerekir. 
Dikkat edilmeli
Çocuk elinde bir oyuncakla her yürüyüşünde, denetçinin 
yürüme paterninin bundan etkilendiğini farketmesi gerekir. 
Böylece yürüme esnasında iki eliyle top taşımak çocuğun 
gövde rotasyonunu etkileyecektir.
Seviye 1 ve 2’de, atılan adımların sayısı sonuca götüren bir 
anlam taşır. Bir bacağın öne doğru hareketi bir adım olarak 
sayılır.  Akabinde, kontralateral bacağın  ileri hareketi de takip  
eden adım olarak sayılır.
Kamera pozisyonu
Çocuğun yürüdüğü yöne göre 90 derecelik açıda olmalıdır.  
Çapraz olarak önden, yandan ve çapraz olarak arkadan olacak 
şekilde çocuğun yürümesi yatay olarak kaydedilir.

---

266
Aşama klasifikasyonu
Uygulama
Çocuk yatay bir zeminde ayakta durur pozisyonda bırakılır ve 
desteksiz olarak yürümesi için stimüle edilir.
Ölçek
0. Test öğesi doğru olarak yönetilmiştir ama çocuk aşağıdaki 
aşama spesifikasyonlarında tanımlanan  motor davranışlardan 
hiçbirini göstermemiştir. 
1. Çocuk desteksiz olarak en az 3 adım yürür.
2. Çocuk desteksiz olarak en az 7 adım yürür.
3. Çocuk desteksiz olarak en az 7 adım yürür; ileriye ve geriye  
yürür. Gövde rotasyonu gözlenmez. Ayakta durma evresinde 
dizlerin pozisyonu esasen statik olarak stabile edilmiştir.
4. Çocuk desteksiz olarak en az 7 adım yürür; ileriye ve 
geriye yürür. Ya net bir gövde rotasyonu ya da ayakta durma 
esnasında dizlerin esasen dinamik olarak stabilize edildiği 
pozisyon gözlenir.
5. Çocuk desteksiz olarak en az 7 adım yürür; ileriye ve geriye 
yürür. Net bir gövde rotasyonu gözlenir ve ayakta durma 
evresinde dizlerin pozisyonu esasen dinamik olarak stabilize 
edilmiştir.

---

267
Test talimatları
Amaç
- Çocuğun desteksiz olarak yürüyebildiği seviyenin 
kaydedilmesi.
Uygulama
- Başlangıç pozisyonu: Ayakta durma
- Çocuğu desteksiz yürümesi için teşvik edin. 3 adım, 7 adım,  
ileriye ve geriye.
Stimülasyon
- Ayakta duran çocuğa ulaşamayacağı mesafede motive edici 
bir oyuncak uzatın.
- Oyuncağı çocuğun ulaşamayacağı mesafede oynatın.
- Gerekirse, çocuğa pasif olarak nasıl yürüyeceğini gösterin.
Kamera pozisyonu
- Çocuğun yürüdüğü yöne göre 90 derecelik açıda olmalıdır.  
Çapraz olarak önden, yandan ve çapraz olarak arkadan olacak 
şekilde çocuğun yürümesi yatay olarak kaydedilir.

---

268
Skorlama
    
Aşama klasifikasyonunun karakteristik elementleri
Yönetim
a. Test öğesi doğru şekilde yönetildi.
Hareket
b. Desteksiz yürür.
c. gövde rotasyonsuz.
d. Ya gövde rotasyonu ya da dinamik olarak stabil diz.
e. Hem gövde rotasyonu ve hem de dinamik olarak stabil diz.
Postür
f. Statik olarak stabil diz.
Mesafe
g. 3 adım
h. 7 adım
i. İleriye ve geriye
Aşama spesifikasyonu 
 
Elementler
0. 
 
 
 
 
a.
1. 
 
 
 
 
a, b, g.
2. 
 
 
 
 
a, b, h.
3. 
 
 
 
 
a, b, c, f, i. 
4. 
 
 
 
 
a, b, d, i. 
5. 
 
 
 
 
a, b, e, i. 

---

269
Test Öğesi 15: Desteksiz ayağa kalkarken    
postüral kontrol
Amaç ve metot
Bu test öğesinin amacı çocuğun desteksiz olarak ayağa 
kalkabildiği seviyenin kaydedilmesidir. Bu amaçla, çocuk yatay 
bir zeminde, oturma pozisyonundan ayağa kalkması için stimüle 
edilir. 
Postüral kontrol ile ilgili olarak motor gelişim
Yetersiz postüral kontrol seviyesinin bir sonucu olarak, DS’lu 
çocuk başlagıçta desteksiz olarak ayağa kalkamaz. Bu test 
öğesinin kapsamında, ilgili gelişimin başlangıcı çift olarak 
gerçekleşir. Birinci seviye motor aktivitenin ortak karakteristiği, 
uygulanan hareket paternlerinin simetrik olmasıdır. Bir 
yandan, çocuğun oturma pozisyonundayken simetrik olarak 
eller-dizler pozisyonu yoluyla eller-ayaklar postürüne geçtiği 
gözlemlenebilir. Gövde rotasyonu ve gövde lateral fleksiyonu 
gözlenmez. Çocuk vücut ağırlığını ayaklarının üzerine, ellerini 
ayaklarına doğru kaydırarak getirir. Sonra simultane olarak 
sırtını ve bacaklarını gererek ayağa kalkar. Öte yandan, oturma 
pozisyonundaki bir çocuğun ayaklarını yere koyup böylelikle 
simetrik bir çömelme pozisyonuna geldiği gözlemlenebilir.  
Bundan sonra, ellerinin yardımı ile ya da yardımsız, her iki 
bacağını simultane olarak esneterek simetrik bir ayağa kalkma 
pozisyonuna doğru gelişim gösterir. Yine burada biraz simetrik 
gövde motor aktivitesi gözlemlenebilir.
Motor davranış, örneğin, oturma pozisyonundan yan oturma 
yoluyla eller-dizler postürüne ya da eller-dizler 
postüründen ayaklarını tek tek yere koyarak eller-ayaklar 
postürüne geçtiğinde, daha az simetrik hale gelir. Bu amaçla,  
ağırlık lateral olarak transfer edilir ve daha iyi gelişmiş seviyede 
bir denge ve stabilite gerekir. Postüral kontrol seviyesi daha da 
geliştiğinde, çocuk eller-ayaklar postüründen simetrik olarak 
ayağa kalkar ama ayağa kalkmak için ilk olarak elleri ayaklara 
doğru götürmek gerekmez. Eller-dizler postürüne geçişin artan 
gövde motor imkanlarının bir göstergesi de, gövde rotasyonu 
ve/veya lateral gövde fleksiyonunun hareket paterninde 
gözlenmesidir. Akabinde, çocuk sonunda kalkarken yarı diz 
çökme postürünü kullanacaktır. Yarı diz çökme postürü çocuğun 
esasen dik taşınan bir gövdeyle bir dizinin ve yere, vücudunun

---