E. M. Hacizadə

 
246
 
istehsalat kompleksinin səhmdar əməkdaşlıq formasına keçidi; 
 
maliyyə dayanaqlılığının artırılması, borclar probleminin tədric edilməsində veksel, 
foktorinq, diskontlaşma, leveric təyinatlı, lizinq və digər mütərəqqi maliyyə  və iqtisadi 
texnologiyaların tətbiqi; 
 
qanunvericilik sferasında qəbul olunması prioritet hesab edilən normativ-hüqüqi aktların 
nomenklaturası; 
 
uçot və audit işinin səmərəli təşkili, əmək motivasiyasının gücləndirilməsi mexanizmləri; 
 
neftqazçıxarma müəssisələrinin suverenliliyinin artırılması; 
 
liberal fiskal orentirlərin tətbiqi; 
 
amortizasiya, mənfəət fondlarının yaradılması; 
 
lisenziya, konssensiya və digər mütərəqqi kontrakt üsullarının tətbiqi;  
 
neft bircası, forvart, fyuçerts əməliyyatlı regional ticarət bazarının formalaşdırılması; 
 
biznes işinin və investisiyon fəaliyyətin genişləndirilməsi təminatlarını artırılması. 
Yerinə yetirilən tədqiqat işinin konkret tətbiq sferasına malikliyi, onun praktiki 
əhəmiyyətini artıran cəhətlərdəndir. Belə ki, monoqrafiyada irəli sürülən təkliflər köhnə istismar 
sahələrini əhatə edən qurudakı istehsalat kompleksinin yenidən təşkilində başlıca alternativ və ya 
qismən tətbiq variantı kimi seçilə bilər. Bununla belə, tədqiqat prosesində hasil olunan elmi 
nəticələr, müasir dövrdə köhnə neft yataqlarını əhatə edən kompleksin bazar strukturlu fəaliyyət 
mexanizminə keçirilməsində, onun mobilliyinin, rəqabətqabiliyyətinin, rentabelliliyinin 
artırılmasında, maliyyə dayanaqlığının, istehsal potensialının möhkəmləndirilməsində  əməli 
metodik vəsait kimi, tətbiq imkanları yaradır. 
Tədqiqat işində  təhlilə  məruz qalan mövcud istehsal münasibətləri  şəbəkəsinin, vergi-
maliyyə, investisiya, uçot, amortizasiya, ekoloji siyasətlə bağlı problemlərin tədqiqi xalq 
təsərrüfatı  əhəmiyyəti yaradaraq, müvafiq olan «Neft haqqında» qanun və digər subnormativ 
aktların tərtibində, fiskal orentirlərin təkmilləşdirilməsində, neft iqtisadiyyatında biznes 
planların, müxtəlif texniki-iqtisadi layihələrin işlənməsində, ekoloji kodeksin hazırlanmasında, 
milli neftqazçıxarma sənayesinin iqtisadi tarixinin yazılmasında, qurudakı neftqazçıxarma 
kompleksinin yeni tərtibatda pasportunun hazırlanmasında mənbə kimi də istifadə edilə bilər. 
Eyni zamanda tədqiqat işində irəli sürülən əməli təkliflər, neftqazçıxarma idarələrinin real bazar 
subyekti kimi, formalaşması prosesində spesifik uyğunluğu olan digər sahələrdə  də istifadəsi 
mümkündür. Güman olunur ki, nəzəri və praktiki əhəmiyyət kəsb edən tədqiqat nəticələri, 
potensial investorlar, xarici neft kompaniyaları, neft sektorunu tənzimləyən dövlət orqanlarının 
mütəxəssisləri, iqtisadçılar, neft peşəkarları  və müvafiq informasiya izləyiciləri üçün də elmi 
maraq kəsb edəcək imkanlı olacaqdır. 
 

---

 
247
ƏLAVƏLƏR 
 
 
Əlavə 1 
«Balaxanıneft» NQÇİ-də neft və qaz hasilatı 
 
İllər 
Neft 
(ton)
 
Qaz 
(1000 m
3
)
 
plan                           fakt 
plan                            fakt 
1985 
849700 764852  36500  36697 
1986 
766500 767816  32900  34025 
1992 
346300 342687  11700  11831 
1993 
337000 342687  11700  11830 
1994 
323800 315068  11700  11821 
1995 
244100 224739  8662  8710 
1996 
220300 228144  8700  8786 
1997 
220300 232488  8800  8960 
1998 
220300 232506  9000  9017 
1999 
220300 237959  9000  9080 
2000 
222100 232111  9000  9161 
2001 
216700 223713  9000  9189 
 
 
 
 
Əlavə 2 
Ə.C.Əmirov adına NQÇİ-də neft və qaz hasilatı 
 
İllər 
Neft 
(ton)
 
Qaz 
(1000 m
3
)
 
plan                           fakt 
plan                            fakt 
1985 
270100 273281 107600 110514 
1986 
270100 270912  73000  77077 
1992 
142360 141026  35500  37576 
1993 
139000 136129  36000  36891 
1994 
129500 113963  36000  40750 
1995 
116000 99442 20000 32298 
1996 
97410 87422 29660 36023 
1997 
97150 97181 36000 40995 
1998 
97150 97160 38000 38871 
1999 
97150 97188 39000 40509 
2000 
108300 105424  38300  39448 
2001 
104700 105329  38300  39716 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
248
Əlavə 3 
Bibiheybət NQÇİ-də neft və qaz hasilatı 
 
İllər
 
Neft 
(ton)
 
Qaz 
(1000 m
3
)
 
plan                           fakt 
plan                            fakt 
1985 
367000 368113  43700  44475 
1986 
348600 349463  43700  44307 
1992 
178040 178998  19400  22468 
1993 
178000 180185  19400  21917 
1994 
168800 168850  19400  21982 
1995 
153450 156755  18400  21550 
1996 
138550 141662  20000  21856 
1997 
134200 137951  21900  23379 
1998 
134200 136412  21900  22835 
1999 
134200 138805  20900  21335 
2000 
135300 140115  20900  21330 
2001 
132300 135947  20800  21280 
 
 
 
 
Əlavə 4 
«Binəqədineft» NQÇİ-də neft və qaz hasilatı 
 
İllər
 
Neft 
(ton)
 
Qaz 
(1000 m
3
)
 
plan                           fakt 
plan                            fakt 
1985 
350400 344531  30200  31008 
1986 
331200 331843  29300  30302 
1992 
148200 148633  15000  15244 
1993 
145000 146034  12000  13579 
1994 
136700 139120  12000  13535 
1995 
129500 144047  12000  15769 
1996 
129000 135974  13000  14940 
1997 
131470 126654  15000  15925 
1998 
131470 131477  15500  15627 
1999 
131470 116204  15500  15741 
2000 
132600 129581  15500  15744 
2001 
122300 122695  15400  15740 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---