E. M. Hacizadə
Yüklə 5,11 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ANNOTASİYA
- РЕЗЮМЕ
- «Модель экономического развития нефтегазодобывающей комплекса»
- SUMMARU
- Model of Economic Development of oil and gas production complex
- Elşən Mahmud oğlu Hacızadə NEFTQAZÇIXARMA KOMPLEKSİNİN İQTİSADİ İNKİŞAF MODELİ (monoqrafiya)
- «Ziya-Nurlan»
259 168.Нефт России. 2000. № 5. 169.Вопросы экономики. Ванберт В. «Теория порядка». Москва. 1995. № 12. 170.Вопросы экономики. Новая глобалная финансовая архитектура. Джорж Сорос. 2000. №12. 171.Вопросы экономики. Крюков В.А. «Институциональная структуры нефти-газ добывающего сектора: проблемы и направлении трансформации». Новосибирск НЭ и АПП РАН 1998. №3. 172.Мировая экономика и международные отношения. Цвылев Р. Метоморфози индустриальной экономики: проблемы экономических измерений. 2001. №2. 173.Нефтяное Хозяйства. Ю.А.Лысин. «Роль корпоративного менеджмента в улучшение финансового состояния нефтяной компании». 2000. №1. стр.10. 174.Нефтигазовые технологии. 2001. №1. 175.Инструкция по применению классификации запасов месторождений,перспективных и прогнозных ресурсов нефти и горючих газов. М: ГКЗ-1984. 176.Turan İnformasiya Agentliyi. 03.05.2001. 177.İlham Əliyev «Biz hər şeyə müvvəffəq olacayıq». Azərbaycan qəzeti. 27 апрел 2002-ci il. 178. Azərbaycan qəzeti. 28 avqust 2001-ci il. 179. Azərbaycan qəzeti. 8 may 2001-ci il. 180.«Beynəlxalq Valyuta Fondunun Nümayəndəsinin mətbuat konfransı». Respublika qəzeti. 19.12.01. 181.«Vergi sistemində islahatlar iqtisadi inkişafa əssalanır». Respublika qəzeti. 12.04.2001. 260 ANNOTASİYA Ehtiyatların tükənməsi, lay enerjisinin zəifləməsi, dağ-mədən və geoloji şəraitinin ağırlaşması yeni iqtisadi sistemə keçiddə Azərbaycanın quruda neftqazçıxarma kompleksində çeşidli iqtisadi-texniki problemlər yaratmışdır. Bazar iqtisadiyyatı tələblərinə cavab verməyən təsərrüfatçılıq prosesində istehsal prioriteti kimi, hasilat plan tapşırıqların yerinə yetirilməsinə istinad edilən inzibati formalı fəaliyyət, dövriyyə vəsaitilərinin məhdudlaşması ilə nəticələnərək, kompleksin maliyyə dayanaqlığına təsir etmiş, maddi-texniki təchizatın pisləşməsi, quyu debitliliyinin aşağı düşməsi, qazma prosesinin səngiməsi və yüzlərlə məhsuldar quyuların reanimasiya gözləməsi ilə müşayiət olunmuşdur. Bütün bunlarla yanaşı, institusional və iqtisadi mühitin modernizasiyası problemləri, yeni fiskal tələblər, «ödəmələr sindromu», keçid dövrünün digər özəlikkləri də rentabelli fəaliyyətə təsir etmiş, istehsal xərcləri ilə istehsal həcmi arasında məntiqi proporsiyanı pozaraq, dərin disbalans yaratmış, renovasiya prosesini çətinləşdirmiş, sahənin dinamik inkişafına məhdudiyyətlər gətirmişdir. Kompleksdə aparılan iqtisadi islahatların yeni sistemə adaptasiyada daha zəif və təkamüllü model seçimində təşəkkülü, konyuktur məqamlı, qeyri-bazar strukturlu fəaliyyəti öz növbəsində köklü dəyişikliklərlə nəticələnməmişdir. Sahədə artan resessiyanın qarşısının alınmasında elmi əsaslandırılmış yeni iqtisadi inkişaf modelinin işlənməsi zərurəti yaranmışdır. Bu məqsədləri ifadə edərək «Neftqazçıxarma kompleksinin iqtisadi inkişaf modeli» adlı monoqrafiya dərinləşən bazar münasibətləri sferasında Azərbaycanın quru neftqazçıxarma sənayesinin ümumi iqtisadi problemləri tədqiqat predmeti seçilmişdir. Milli neft strategiyası, qlobal axın, empirik gerçəkliklər spektrində, kompleksdə yeni iqtisadi islahatlar prosesinin əsas istiqamətlərini xarakterizə edən tədqiqat işində konkret olaraq, indeks və korrelyasiyon metodlarla istehsal dinamikasının mühüm iqtisadi-texniki göstəriciləri, məqsədli təyinat və terendli yanaşma konteksində neftqazçıxarma sənayesinin tarixi inkişaf meylləri təhlil edilmişdir. Problemin diaqnostikası, islahatların iqtisadi təyinatı, fəlsəfəsi və reallaşma mexanizmləri mütərəqqi iqtisadi texnologiyalar, iqtibaslar, oçerklər, qrafik illüstrasiyalar, Cədvəl və dusturlarlardan istifadə etməklə tədqiq olunmuş, açıqlanmış və həllini tapmışdır. Meqaekonomik reallıqlar fonunda quruda neftqazçıxarma sektorun rolu və yeri, resurslar və təsərrüfat potensialının dəyərləndirilməsi, strateji planlaşdırma, menecment, dövlət tənzimlənməsi, normativ-huquqi və informasiyon təminat, iqtisadi səmərəliliyin determinantları, məhsulun maya dəyərinin aşağı salınması, layveriminin yüksəldilməsi, fiskal situasiya, maliyyə, uçot və ammortizasiya siyasəti, offoşor vergi sisteminin tətbiqi, renta münasibətləri, daxili audit institutunun formalaşması, qiymət və kalkulyasiya, əmək və iqtisadi məhsuldarlıq, səhmləşmə, sahibkarlıq, investisiyon tələblər, xarici kapitallı müştərək müəssisələr, elmi-innovasiyon fəaliyyət aspektləri, postneft konsepsiyasının fraqmentləri, sosial sfera və məşğulluq, erqonomik vəziyyət, ekoloji mühit, servis xidməti, lisenziya, konsessiya, françayzinq metodlu yeni kontrakt formalarından istifadə arealı və digər bazar prinsipli mühüm funksional problemlər də monoqrafiyada tədqiq edilmiş və uyğun gələn nəticələrdə əksini tapmışdır. 261 РЕЗЮМЕ Истощение ресурсов, уменьшение энергии пластов, осложнение промысловых и геологических условий создали при переходе на новую экономическую систему определенные экономические проблемы в нефтегазодобывающем комплексе на суше Азербайджана. Конъектурной ориентационной, нерыночная структура, административные методы управления, неотвечающие требованиям рыночный экономики привели в хозяйственной деятельности к недостатку оборотных средств, ухудшению материально технического обеспечения, простаиванию и снижению дебитности скважин, замедление буровых работ в ожидании реанимации сотен продуктивных скважин. Вместе с этими проблемы институционализации и модернизация экономической среды, новые фискальные требования, «синдром платежей» и другие своеобразности переходного периода повлияли на рентабельность, нарушив соотношение между издержками и объемом производства, создали глубокий дисбаланс, затруднили процесс реновации, привели к ограничению динамики роста отрасли. Проводимые экономические реформы для адаптации в новую систему в производственным комплексе выбранный более мягкой эволюционной модели в свою очередь, не сопутствовалось коренными преобразованиями. Для предотвращения увеличивающейся регрессии в отрасли возникла необходимость в разработке новой научно-обоснованной экономической модели развития. В сфере углубляющихся рыночных отношений, выражая эти цели в данной монографии «Модель экономического развития нефтегазодобывающей комплекса» предметом исследования избраны общие экономические проблемы нефтегазодобывающей промышленности на суше Азербайджана. Методами индексации и корреляции в спектре национальной нефтяной стратегии, эмпирических реальностей, глобального течения, характеризующих основные направления экономических реформ в комплексе проанализированы основные технико- экономические показатели. В контексте целевой установки и трендного подхода рассмотрены исторические пути развития отечественной нефтегазодобывающей промышленности. С применением прогрессивных экономических технологий, выдержек, очерков, графических иллюстраций, таблиц и формул в исследовательской работе определена диагностика соответствующих проблем, теория, философия, назначения экономических реформ и механизмы ее реализации. В монографии также на фоне мегаэкономических реальностей исследованы и нашли отражение в соответствующих выводах роль и место нефтегазодобывающего сектора на суше, оценка производственного и ресурсного потенциала, стратегическое планирование, менеджмент, государственное регулирование, нормативно-юридическое и информационное обеспечение, детерминанты экономической эффективности, производительность труда, снижение себестоимости сырого нефте, цена и калькуляция, увеличение продуктивности отдачи пластов, финансовая, учетная и амортизационная политика, фискальная ситуация, рентные отношение, применение оффшорной налоговой системы, акционеривание и предпринимательство, инвестиционные потребности, деятельность совместных предприятия с иностранным капиталом, формирование внутреннего аудиторского института, аспекты научно-инновационной деятельности, фрагменты постнефтяной концепции, социальная сфера и занятость, эргономика, экологическая среда, сервисное обслуживание, лицензия, концессия, франчайзинг и других функциональных проблем с рыночными принципами. 262 SUMMARU Examption of resources, decrease of layer energy, complication of productional and geological conditions created certain economical problems, in transfer period in oil-gas production complex inland of Azerbaijan gungture orientation, non-market stucture, administrative methods of management not meeting the purposes of market economy led to in economy shortage of turnover means, worsening of material-technical supply, shut-down and fall of well debitity, drilling works in expectation of reanimation of hundreds of productive wells. Along with it problems of institntuization and modernization of economic evironment, new fiscal demands a «syndrome of payment» and ether originalities of the transfer period influenced on profitableness, violating correlation between expenses and volume of production, created deep disbalance, complicated the process annaation, led to limitation of field growth dynamics. Carried out economical reforms for adaptation into the new system in the productional complex the chosen tender evolutional model in its turn were not accompanied with basic reforms. For protection from increasing regression in the field the necessity in elaboration of new scientifically based economic model of development appeared. In the sphere of deepening market relations, expressiong them in this monography «Model of Economic Development of oil and gas production complex» object of researches were chosen general economic problems of oil and gas production industry in inland of Azerbaijan. By method of indexation and correlation in the spectrum of national oil strategy, empiric reality, global stream characterizing the main directions of economic reforins in the complex the main technical indecies have been analyzed. Hcstorical ways of development of native oil and gas production industry were considered in the context of a purpose and trend approach with applying progressive economic technology, extracts, essays, graphical illustrations, tables and formula in research work diagnostics of the corresponding problems, theories, philasophy, direction of economic reforms and mechanism of their realization was determined. Pole and place of oil and gas production sector in inland, assessment of productional and resource potential, strategic planning, management, state regulation, norm-legal and informational secure, determinants of economical efficiency, labour productivity, decrease of self-cost of crude oil, cost and calculation, increase of productivity returns of layers, thepolicy of finance, registration and amortisation, fiscal situation, rent relations, applying of offshore tax system, share holding and ownership, investment requirements, activities of joint ventures with the foreign capital, forming of internal audit institution, the aspects of scientific-innovation activity, fragments of postpetrol conceptions, social sphere and employment, ergonomy, ecological environment, service, license, concession, franchising and other functional problems. With market principles have their. 263 Texniki redaktor Qasımov Bayram Kompüter təttibatçısı Abdullazadə Aydın Korrektorlar Həsənəliyeva Pakizə, Mehdizadə Sevinc Elşən Mahmud oğlu Hacızadə NEFTQAZÇIXARMA KOMPLEKSİNİN İQTİSADİ İNKİŞAF MODELİ (monoqrafiya) Yığılmağa verilmişdir: 28.03.2002. Çapa imzalanmışdır: 12.04.2002. Formatı 60 x 84 1 / 16 . Həcmi 29,5 ç.v. Tiraji 500. Sifariş 325, Ofset üsulu ilə çap edilmişdir. Qiyməti müqavilə yolu ilə «Ziya-Nurlan» Document Outline
Yüklə 5,11 Kb. Dostları ilə paylaş:
|