Efnisyfirli t

FRUMÁÆTLUN

Í eftirfarandi frumáætlun er farið ítarlegar yfir niðurstöðu forathugunar, þ.e. nýbyggingu sunnan núverandi húsnæðis Sjúkrahússins á Akureyri, (SAk).

7.1. Forsendur lausnar

Vinnuhópurinn um uppbyggingu legudeilda við SAk telur að forsendur þess að leysa húsrýmisþörf deildanna sé að byggja þriggja hæða hús, hver hæð með þremur álmum (kjörnum) og kjallari undir einni þeirra til að nýta hallandi grunn með hagkvæmum hætti, samtals um 8.500 m², (3 x 2.500 m² + 1.000 m²). Hvað varðar gerð og gæði mannvirkis er reiknað með steinsteyptu húsi sem fellur vel að þeim byggingum sem fyrir eru.

Að nokkru leyti byggir þetta á sömu hugmyndafræði og lögð var til grundvallar um 1970 þegar gert var líkan af því hvernig mætti hugsa sér byggingar á lóð FSA (nú SAk) næstu áratugi. Þá var reiknað með að byggja stóra þjónustubyggingu, kjarnabyggingu, og tengja hana húsinu sem tekið var í notkun í desember 1953 sem nú er nefnt norðurálma. Síðan mætti auka starfsemina með því að reisa álmur sem hefðu góð starfstengsl við kjarnabygginguna. Þetta hefur að nokkru gengið eftir þó að allt sé smærra í sniðum en gömlu áætlanirnar gerðu ráð fyrir.

Með aukinni tækni og örum breytingum verður sífellt ljósara hve mikilvægt er að hafa sveigjanleika í starfseminni og að húsnæði sé hannað með það í huga. Auðvelt þarf að vera að bregðast við breyttum aðstæðum og þeim áherslum sem verða í heilbrigðisþjónustunni.

Samkvæmt staðfestu aðalskipulagi Akureyrarbæjar 1998-2018 liggur fyrir að SAk er vel sett hvað varðar lóð, aðkomuleiðir og möguleika til að skipuleggja starfsemina til langrar framtíðar, enda verði þess gætt að ganga hvergi á lóð sjúkrahússins til annarrar starfsemi. Skipulag lóðar, byggingarreitur fyrir nýbyggingu, bílastæði og önnur hönnun umhverfis býður upp á marga möguleika. Ekki er sjáanlegt að nein tæknileg atriði varðandi lóðina standi í vegi fyrir þeirri lausn sem hér er lagt upp með, sbr. umfjöllun um skipulag á bls. 11.

7.2. Frumuppdrættir

Frumuppdráttum af staðsetningu og stærð á nýrri legudeildarbyggingu (sem gerðar eru af AVH ehf., Fanney Hauksdóttir arkitekt) er bætt inn á teikningu af núverandi aðalbyggingum SAk til að veita yfirsýn yfir fyrirkomulag hennar. Í því felst ekki mótandi afstaða til endanlegrar gerðar og útfærslu, enda ekki rétt að ganga svo langt á þessu stigi málsins. Það verður gert þegar kemur að sjálfri áætlunargerðinni, sbr. áður nefndar verklagsreglur um tilhögun frumathugunar, áætlunargerðar og verklegrar framkvæmdar við opinberar framkvæmdir sem fjármálaráðuneytið gaf út 27. maí 2002.

Í efri kjallara, K1, í nýbyggingu er gert ráð fyrir tæknirými og hugsanlega sjúkrahúsapóteki. Á sama gólffleti í norðurálmu, tengibyggingu og suðurálmu verða ekki miklar breytingar. Þó er gert ráð fyrir að rannsóknarstofa í lífeðlisfræði verði flutt upp á 1. hæð og þannig skapað mikilvægt svigrúm til að bæta aðstöðu rannsóknadeildar. Töluverðar breytingar gætu orðið í kjarnabyggingu. Þar er nú til húsa sjúkrahúsapótek, ræstimiðstöð, vörulager og fleira. Þessar starfseiningar búa allar við þrengsli.

Samkvæmt úttekt Lyfjastofnunar er margt sem kallar á lagfæringu í aðstöðu og starfsemi sjúkrahús-apóteks og er hafin vegferð endurbóta húsnæðis og hugbúnaðar. Stjórnendur SAk leggja áherslu á að auka öryggi sjúklinga með klínískri lyfjafræði og lyfjaforskömmtun. Það kallar á bættan aðbúnað.

Á mynd 14 er sýnt hvernig starfsemi gæti verið í K1 í nýbyggingu og að breytingar gætu orðið því samfara í eldri byggingum á sama gólffleti.



Mynd 14. Starfsemi í K1.

Á 1. hæð í nýbyggingu er lagt til að hafa geðdeild. Í tillögum frá 2004 var gert ráð fyrir að þessi hæð færi undir lyflækningar en við nánara mat á þörfum geðdeildar og lyflækningadeildar virðist ljóst að geðdeildin er miklum mun háðari því að hafa aðgengilegt útisvæði heldur en lyflækningadeild. Eins og fram hefur komið, sbr. tilvitnun í skýrslu Embættis landlæknis er afar brýnt að deildin fái nýtt húsnæði, enda hefur hún verið til „bráðabirgða“ í núverandi húsnæði síðan 1986. Eldri tillögur gerðu ráð fyrir að öldrunarlækningar flyttust frá Kristnesi í norðurálmu á SAk þegar lyfjadeildin færi þaðan, en nú er ljóst að ekki veitir af því plássi fyrir göngudeildarþjónustu sem vex ört. Einnig vantar skrifstofur fyrir lækna. Samfara þessum breytingum gæti almenna göngudeildin í suðurálmu fengið aukið rými, en hún býr nú við óviðunandi þrengsli, einkum vegna dagsjúklinga í krabbameinsmeðferð. Eins og fram hefur komið er gert ráð fyrir að rannsóknarstofa í lífeðlisfræði verði flutt upp á 1. hæð og þannig skapað mikilvægt svigrúm til að bæta aðstöðu rannsóknadeildar. Bráðamóttaka og myndgreining verða áfram á sínum stað í kjarnabyggingu. Nýlega er lokið endurbótum á slysa- og bráðamóttökunni og eftir þær ættu þessar starfseiningar að vera sæmilega vel settar með húsnæði. Sjá mynd 15.

Á 2. hæð í nýbyggingu er lagt til að staðsetja skurðlækningadeild. Það rými sem þá mundi losna í norðurálmu yrði notað sem líknardeild annars vegar og fyrir göngudeildarþjónustu, læknaritara-miðstöð og skrifstofur lækna hins vegar. Skurðstofur, svæfing og gjörgæsla yrðu áfram á núverandi stað í kjarnabyggingu með möguleika á auknu rými inn í tengibyggingu sem fengist við flutning heilbrigðisvísindasafns í nýtt kennslurými á 3. hæð tengibyggingar og læknaritaramiðstöðvar til norðurálmu. Í suðurálmu yrðu skrifstofur á sama stað og þær eru nú, enda vel settar með húsnæði. Sjá mynd 16.



Mynd 15. Starfsemi á 1. hæð.


Mynd 16. Starfsemi á 2. hæð.


Mynd 17. Starfsemi á 3. hæð.

Á 3. hæð í nýbyggingu er lagt til að staðsetja lyflækningadeild. Í eldri tillögum var gert ráð fyrir að kvennadeild yrði þar (þ.e. fæðinga- og kvensjúkdómadeild). Nú hefur kvensjúkdómadeild verið flutt undir skurðlækningadeild og miklar endurbætur hafa verið gerðar á húsnæði fæðingadeildar í norðurálmu. Þar fengist í framtíðinni aukið rými með flutningi geðdeildar sem er þar með hluta af sínum skrifstofum. Sjá mynd 17.

Viðvarandi vandamál hefur verið vegna þakleka í tengibyggingu en varanleg lausn væri að setja hallandi þak og hækka um leið útveggi svo rýmið yrði nýtanlegt. Með þessu mundi opnast beinni „samgönguleið“ á milli fæðingadeildar og barnadeildar sem er mikilvægt fyrir öryggi skjólstæðinga. Þetta er framkvæmd sem fyrirhuguð er burtséð frá nýbyggingu.

Með því að byggja ofan á tengibyggingu næðist tvennt. Góð tenging yrði milli barnadeildar og fæðingadeildar en það var m.a. ástæðan fyrir því að á sínum tíma var lagt til að fæðingadeild yrði á 3. hæð í nýbyggingu. Í öðru lagi fengist aðstaða fyrir kennslurými og heilbrigðisvísindasafn sem mundi skapa möguleika á að stækka svæði myndgreiningadeildar á fyrstu hæð þar sem heilbrigðisvísinda-safnið tekur rými núna.

7.3. Áætlanir

Miðað við fyrirliggjandi upplýsingar og tillögur, þ.e. frumuppdrætti og þekkt einingarverð hefur mat á stofnkostnaði verið endurskoðað.

Tafla 10. Áætlaður stofnkostnaður.

Nýbygging við SAk	%	mkr
Frumathugun	1,0	50
Hönnun	9,0	450
Umsjón og eftirlit	4,6	230
Jarðvinna	2,0	100
Uppsteypa	29,0	1.450
Frágangur innanhúss	42,6	2.130
Listskreyting	1,0	50
Búnaður	7,8	390
Lóð	1,0	50
Annað	2,0	100
Samtals	100,0	5.000

Rekstrarkostnaður núverandi bygginga á SAk er lagður til grundvallar væntanlegri aukningu kostnaðar vegna stærra húsnæðis, þ.e. árlegur kostnaður á fermetra 2013 og 2014, sem er um 8.000 kr. Sú áætlun er þó trúlega í efri kantinum þar sem viðhald á nýrri byggingu verður væntanlega ekki mikið fyrstu árin á móti því að Kristnesspítali var tekinn í notkun 1927 og elsti hluti aðalbyggingar 1953. Þessar gömlu byggingar útheimta eðli málsins samkvæmt meira viðhald á hverja stærðareiningu heldur en nýbygging. Á hinn bóginn er ljóst að háir kostnaðarliðir hafa lítið með aldur húsnæðisins að gera svo sem fasteignagjöld, rafmagn, og upphitun. Að þessu öllu virtu er niðurstaðan því sú að árlegur kostnaðarauki geti verið tæpar 70 mkr. eftir því hver endanleg stærð húsnæðisins verður.

7.4. Niðurstaða

Í ljósi alls þess sem fram hefur komið hér að framan, ýmsum athugunum og afrakstri vinnu fjölda starfsmanna á SAk sem hafa lagt sitt af mörkum, hver á sínu sviði, er í meginatriðum tekið undir það sem fram kom í áfangaskýrslu frá 28. febrúar 2015. Samandregin niðurstaða er því eftirfarandi:

Vinnuhópurinn telur að til þess að halda áfram með undirbúning að byggingu nýrrar legudeildarálmu við Sjúkrahúsið á Akureyri og hefja vinnu við hönnun og áætlunargerð þurfi a.m.k. 500 mkr., 200 mkr. árið 2016 og a.m.k. 300 mkr. árið 2017.

Í ljósi framangreindrar niðurstöðu skilar vinnuhópurinn af sér þessari frumathugun og lítur svo á að hún sé grundvöllur að næsta stigi framkvæmdarinnar sem er sjálf áætlunargerðin, sbr. lög nr. 84/2001 um skipan opinberra framkvæmda, reglugerð um sama efni nr. 715/2001 og verklagsreglur um tilhögun frumathugunar, áætlunargerðar og verklegrar framkvæmdar við opinberar framkvæmdir sem fjármálaráðuneytið gaf út 27. maí 2002.

8.