Xətti sistemlərə aşağıdakı sistemlər və alqoritmlər daxildir:
Dalğaların yayılması, məsələn, səs və elektromaqnit dalğaları;
Rezistorlardan, kondensatorlardan və induktivliklərdən yığılmış elektrik dövrələri;
Elektron dövrələri, məsələn, gücləndiricilər və süzgəclər;
Kütlələrlə (cisimlərlə), yaylarla və amortizatorlarla qarşılıqlı təsirə görə yaranan mexaniki hərəkət;
Diferensial tənliklərlə təsvir olunan sistemlər, məsələn, neyron şəbəkələr, rezistor–kondensator-induktivlik;
Sabit ədədə vurma, yəni siqnalın gücləndirilməsi və ya zəiflədilməsi;
Siqnalın dəyişməsi, məsələn, əks-səda, rezonans, təsvirlərin yayılması;
Vahid sistem. Burada çıxış həmişə girişə bərabərdir;
Sıfır sistemi. Burada girişdən asılı olmayaraq, çıxış həmişə sıfıra bərabərdir;
Diferensiallama və inteqrallama, habelə diskret siqnallar üçün analoji əməliyyatlar: sonlu fərqlər və sonlu cəmlər;
Yığılma. Bu alqoritmdə sistem çıxışının hər bir qiyməti müəyyən əmsallara vurulmuş girişlərin cəminə bərabərdir;
Rekursiya – yığılmaya oxşar bir alqoritmdir. Çıxışın hesablanması üçün giriş qiymətlərindən əlavə çıxış siqnalının əvvəlki qiymətlərindən istifadə olunur.
Qeyri-xətti sistemlərə və alqoritmlərə aşağıdakılar daxildir:
Stasionarlıq xassəsinə malik olmayan sistemlər. Məsələn, rezistorda olan gərginlik və güc ; isti obyektlərdən enerjinin yayılması ; qalın qeyri-şəffaf materiallardan keçən işığın intensivliyi və s.
Sinusoidal dəqiqliyə malik olmayan sistemlər: siqnaldakı təpə nöqtələrini təyin edən elektron sxemlər, qüvvətə yüksəltmə, , rəqslərin çevrilməsi, tezliyin desimasiyası və s.
Geniş yayılmış elektron təhriflər, dövrələrdə baş verən nasazlıqlar və s.
Bir siqnalın digər siqnala vurulması, məsələn, amplitud modulyasiya və gücləndirmənin avtomatik tənzimlənməsi;
Histerezis fenomeni – maqnit sahəsində gərginliyin maqnit dəstənin sıxlığından asılılığı;
Hədli sistemlər, məsələn, rəqəmli məntiq elementləri, seysmik titrəmələr və s.
Dostları ilə paylaş: |
