Əli̇salam Bağirov SƏNSİz yaşaya biLMƏRƏM
Yüklə 2,64 Kb. Pdf görüntüsü
|
64 pulun yoxdur və sən kapitalizm cəmiyyətinin yoxsul bir nümayəndəsi kimi şəxsiyyətcə özündən yüksək dairəli şəxs lər üçün çoxdan itmiş hesab edilirsən. Pulsuz insan – sən artıq cəmiyyət üçün daim gündəlik bir parça çörəyə möh tac olan, daim acından ölməmək, işsiz qalmamaq təhlükəsi izləyən acyalavac bir ünsürsən. Sənin həyatda, bax belə bir cəmiyyətdə yaşamağın mənası nədir? Sən özündən varlı olan insanlar qarşısında daim işləmək, əylənmək üçünmü dünyaya gəlmisən? Bax, məni maraqlandıran bunlardır, Qrant. Bəlkə də cəmiyyətimizdə olan bəzi yoxsulların, işsizlərin pulu, bol sərvəti olsa, onlar bizim yüksək dairəli şəxslərin çoxundan şəxsiyyətli, mənlikli, namuslu və vicdanlı olduqlarını sübut edərlər. Qrant bir siqaret çıxarıb alışdırdı. Otaqda vargəl edəedə siqaretindən dərin bir qullab aldı. O, bir az dalğın görünür dü. Görünür, Sentinin verdiyi suallar onu da düşündürməyə məcbur etmişdi. O da çox yaxşı anlayırdı ki, insan öz şəx siyyətini, mənliyini, namusunu həmişə uca tutmalıdır, vic danını təmiz saxlamalıdır, lakin hansı şəraitdə. Hər hansı bir sinifli cəmiyyətin daxilində, istismarın hökm sürdüyü bir şəraitdə bunları etmək olarmı? Olar, lakin nə cür? O, burada öz xəyallarından ayrıldı və Sentiyə müraciətlə dedi: – Senti, verdiyin sual çox haqlı bir sualdır. Bizim cəmiy yətimizdə əsas rolu pul oynayır, sərvət oynayır, bu doğru dur, çox doğrudur. Sərvətdir səni hörmətə layiq bir şəxsiyyət edən də, hörmətdən salan da. Get hər hansı bir ali məclisə, orada sənin qarşılanmağın da, oradakıların sənə münasibəti də, səninlə bağlanan sazişlər də, sövdələşmələr də, hamısı, hamısı sənin sərvətindən asılıdır. Sinifli cəmiyyətdə yalnız sərvətdir sənin şəxsiyyətinin ölçü meyarı. Əgər sərvətin çox sa, sən hörmətli bir şəxsiyyət kimi məclislərdə həmişə başda 65 olacaqsan. Hamı səni bir dost kimi qarşılayacaq, hamı sənə hörmət etməyə çalışacaq. Ümumiyyətlə, sən cəmiyyətimizin gözü olacaqsan. Ancaq bir şərtlə, yeri gələcək öz namusunu, vicdanını satmalı olacaqsan. Sərvətini əldə saxlamaq üçün daimi çalışacaqsan; kiməsə hiylə gələcəksən, kiminsə var dövlətinə zorla sahib olacaqsan, kiməsə qılıqlanıb mövqeyin dən istifadə edəcəksən. Ümumiyyətlə, öz vicdanını, namu sunu, şəxsiyyətini təmiz saxlaya bilməyəcəksən. Əgər na musunu, vicdanını, mənliyini, şəxsiyyətini təmiz saxlamaq istəyirsənsə, şəraitdən və imkanlardan asılı olaraq kapitalizm cəmiyyətində sən hökmən yoxsul olmalısan. Çünki varlı ol maq üçün bayaq sadaladığımız kimi hiyləgər, ikiüzlü, yaltaq və s. bu kimi cəhətləri özündə cəm etməyi bacarmaq lazım dır ki, varlı bir şəxsiyyət kimi cəmiyyətdə öz rolunu oynaya biləsən. Bütün bunları etmirsənsə, öz namusunu, vicdanını, mənliyini qoruyursansa, o zaman dövlətli olmaqdan əlini üz və öz bir parça halal zəhmətinlə tapıbtapmadığın çörəyinlə kifayətlən. Bu bizim cəmiyyətdə yaranan şəraitin nəticəsidir. Bu cəmiyyətin qarşıya qoyduğu tələbləri yalnız bu yolla istədiyin şəkildə ödəyə bilərsən. Cəmiyyətin daxilində baş verən ziddiyyətlər elə bu, iki əks yol seçənlərin ayrıayrı tərəfdarları arasındadır. Senti xəyala dalmışdı. Görünür, Qrantın cavabı, onun açıq etirafı onu qane etmişdi. Demək, kapitalizm cəmiyyətində ya şamaq üçün iki yol var. Ya at öz abrını, həyanı, hər kəsə fırıl daq gəlməklə varlanmağa doğru gedən yolu seç, ya da ki, öz mənliyini, şəxsiyyətini, namusunu, vicdanını pis hisslərdən, duyğulardan qoru, yoxsul ol. Bəli, budur cəmiyyətimizin öz daxilində yetişən insanlara qoyduğu müxtəlif fərq. Hər əməl dən çıxan, çirkin fırıldaqlarla müəyyən mənsəb sahibi olan lar yuxarı başa çəkilsinlər, müəyyən mənsəb və mərtəbəyə 66 qalxsınlar, öz zəhməti hesabına yaşayanlar, biclik, fırıldaq işlətməyənlər, namuslu, əxlaqlı vətəndaşlar daimi əzab əziy yət içərisində yaşasınlar, alçaldılsınlar. Yox, belə olmaz. Feodalizm cəmiyyəti kapitalist sinfinin nümayəndələrinin xoşuna gəlmədiyi kimi, bu cəmiyyət də, yəni kapitalizm qu ruluşu da sadə əməkçi, zəhmətkeş xalqın heç cürə ruhu nu oxşaya bilməz. Bəşəriyyətin əsrlərindən bəri arzuladığı yeni bir quruluş yaratmaq lazımdır. Elə bir quruluş ki, ora da yalnız bərabərlik, qardaşlıq, sülh bərqərar olsun. İnsanın insan tərəfindən istismarına əbədi son qoyulsun. Hər kəs öz çəkdiyi zəhmət müqabilində əmək haqqı alsın. İşləməyən dişləməz prinsipinə əməl olunsun. Cəmiyyətin hər bir üzvü öz ölkəsinin quruculuq işlərində fəal iştirak etsin. Bax belə bir quruluş yaratmaq lazımdır. Elə bir quruluş ki, orada yalnız bərabərlik olsun. FƏSİL 5 Günəşli bir payız səhəridir. Təbiət insanı vəcdə gətirə biləcək qədər gözəlliyi ilə gözümüzün qarşısında canlanır. Həyətbacada qulluqçuların özlərinə məxsus səsləri eşidilir. Bura qraf Şokun malikanəsidir. Malikanə heç də Parisin bu tip li başqa malikanələrindən fərqlənməsə də, malikanənin sahibi bütün onu tanıyanların içərisində həmişə ən varlı, ən dövlətli bir şəxs kimi qarşılanır və hörmət edilir. Bu malikanənin sa hibi Fransa dövlət aparatında öz tutduğu mövqeyə görə də həyatından gileylənməməlidir. O, Fransanın milli banklarının nüfuzlu başçılarından biri kimi də məşhurdur. Lakin bütün bunlarla yanaşı, onun zahiri görünüşünə nəzər salan hər bir diqqətli şəxs təyin edə bilər ki, o, heç də öz həyatından, görün Yüklə 2,64 Kb. Dostları ilə paylaş:
|