Elvin Luku Talk show në peizazhin televiziv shqiptar
54
qëndrimin e tij, lëvizjet karakteristike dhe pirjen e cigares gjatë transmetimit Murrow përcjell
idenë e një komunikimi origjinal, pa skenar dhe krijon një lloj intimiteti me shikuesit.
117
See it
now ishte inspirimi kryesor i
programit 60 minuta, i cili kishte si regjisor Don Hewitt dhe
punonjësit e tjerë të stafit të Murrow-t.
118
Person to Person është programi i dytë që gazetari Edward Murrow drejtoi paralelisht me
See it now. Ky emision u transmetua në periudhën 2 Tetor 1953 – 15 Shtator 1961.
119
Programi
ishte një show i cili bazohej në intervistat dhe bisedat me personazhe të njohur. Këtë radhë,
studioja e Murrow-t kishte një dritare karakteristike. Përmes saj, ai futej në shtëpinë apo
ambientet e tjera private të emrave të njohur të botës së politikës, kulturës e artit, nga njëra anë,
dhe figurave të spektaklit e sportit, nga ana tjetër.
120
Gjatë tetë vjetëve transmetim,
Person to
Person pati 312 personazhe të ftuar.
121
Mes tyre Frank Sinatra, Marlon Brando, Elisabeth Taylor,
Marilyn Monroe, Senator John Kennedy dhe bashkëshorten e tij Jacqueline,
Eleanor Roosevelt
dhe personazhe të tjerë VIP.
122
Qëllimi i emisionit ishte që, përmes mediumit të ri televizion.
Person to Person t’i tregonte shikuesve anën tjetër të personazheve publik. Por këta të fundit
shfrytëzonin programin për të promovuar projektet e tyre ose librat.
123
Shumë kritikë e kanë cilësuar
Person to Person si antitezën e
See it now, duke iu drejtuar
një audience krejtësisht të re.
124
Në fakt, statistika e shikueshmërisë tregon një rekord të
audiencës. Gjatë viteve 1953-1959, ky program ka qenë i palëvizshëm në listën e dhjetë
emisioneve më popullore në SHBA.
125
Çdo javë programi grumbullonte tetë deri në nëntë
milionë shikues.
126
Por gjatë vitit 1957,
Person to person arriti shikueshmërinë më të lartë, ku
45% e të gjitha shtëpive me televizor në atë kohë, ndiqnin programin.
127
Person to Person ishte një talk i cili bazohej në bisedën mes të ftuarve. Padyshim, nuk
ishte me karakter lajmor, por përmbante edhe informacion. Nuk mund të përkufizohet as thjesht
si një program argëtues. Ishte një kombinim i të dyjave: informacionit dhe argëtimit. Kombinimit
të dy elementeve themelore, Murrow i shton dhe një të tretë: personazhet publikë. Kjo e bën këtë
një “Celebrity talk”.
128
116
B. M. Timberg & R. J. Erler,
op.cit., f. 25
117
Ibid., f. 23
118
Don Hewitt (1922-2009),
http://www.imdb.com/name/nm0382026/
(11.06.2014)
119
Edward R. Murrow Biography, Radio Personality, News Anchor, Journalist, BIO.,
http://www.biography.com/people/edward-r-murrow-9419104#synopsis
120
Richard Bartone, “
Person to Person: US talk interview program”, Museum of Broadcast Communication,
Chicago,
http://www.museum.tv/eotv/persontoper.htm
(11.06.2014)
121
B. M. Timberg & R. J. Erler,
op.cit., f. 27
122
Robert Seidman, CBS News brings back
Person to Person – Will debut in prime time on Wednesday, February
8, December 15th, 2001,
http://tvbythenumbers.zap2it.com/2011/12/15/cbs-news-brings-back-person-to-person-
will-debut-in-primetime-on-wednesday-february-8/113841/
(11.06.2014)
123
Horace Newcomb,
Encyclopedia of Television, Second Edition, CRC Press 2004, f. 1774
124
B. M. Timberg & R. J. Erler,
op.cit., f. 28 (
Shënim: Në esenë e tij mbi programin
Person to Person, me titull
“Murrow on TV
: See it Now,
Person to Person and the Making of a “Masscult Personality”, e botuar në Korrik
1988, autori Jeffrey Merron, duke përdorur termat e Dwight Macdonald, argumenton se emisioni
See it Now i
drejtohej një audience të mesme, e cila është e informuar, e shqetësuar dhe e ndërgjegjshme. Ndërsa në emisionin
“Person to Person”, Murrow shkon drejt një
audience masive, e cila kërkon argëtimin.)
125
Judy Tygard, “
Person to Person: New life for legendary TV show” CBS News, November 16, 2012,
http://www.cbsnews.com/news/person-to-person-new-life-for-legendary-tv-show/
(11.06.2014)
126
B. M. Timberg & R. J. Erler,
op.cit., f. 29
127
Judy Tygard, “
Person to Person: New life for legendary TV show”, CBS News, November 16, 2012,
http://www.cbsnews.com/news/person-to-person-new-life-for-legendary-tv-show/
(11.06.2014)
128
B. M. Timberg & R. J. Erler,
op.cit., f. 26 (
Shënim:Drejtuesi Edward Murrow ka shprehur vazhdimisht dëshirën
për të intervistuar persona jo publikë, por të dhënat e audiences për këtë lloj programi ishin shumë të ulëta. Murrow
Elvin Luku Talk show në peizazhin televiziv shqiptar
55
Suksesi i jashtëzakonshëm i
Person to Person nuk lidhet vetëm me formatin, por dhe
infrastrukturën teknike të tij. Në atë kohë, ky program konsiderohej një “triumf i
teknologjisë”.
129
Për herë të parë në emision përdorej spliteri ose ndarja e ekranit në dy pjesë dhe
mikrofonat valor.
130
Vetë Murrow e përshkroi televizionin për kohën si “një lapës pesëtonësh”,
duke nënkuptuar se duhen pesë tonë pajisje teknike për të realizuar një show televiziv.
131
Ndërkohë studiuesi Jeffrey Merron evidenton se Edward Murrow, falë aftësive të tij në
dy role kontradiktore, arriti “të krijojë një urë mes dy audiencave”.
132
Duke iu referuar Murrow-t,
Merron nxjerr në pah rolin e madh që luan moderatori në talk
show-n televiziv, i cili ka aftësinë
t’i drejtohet dhe shikuesit me formim të mesëm dhe audiencës masive. Ndërsa studiuesi
McMahon shkruan se shfaqja e
Person to Person nuk ishte një show tradicional. Ajo ishte e
planifikuar në detaje. Çdo lëvizje e të ftuarit ishte e paracaktuar, pasi çdo cep i shtëpisë mbulohej
me kamera.
133
Small World ishte programi i tretë i konceptuar dhe drejtuar nga Edward Murrow, në vitet
1958-1960.
134
Emisioni ishte konceptuar në bisedën e ndërthurur mes artistëve dhe
intelektualëve më të mëdhenj të kohës. Tre të ftuarit nuk ndodheshin në studio, por në shtete të
ndryshme të botës. Ata lidheshin me njëri-tjetrin me anë të linjave telefonike. Komunikimi
i tyre
xhirohej nga kamera që ndodheshin në ambientet e gjithsecilit, montohej në një minutazh prej 30
minutash dhe transmetohej mbrëmjen e të dielës.
135
Ndonëse programi ishte jetëshkurtër ai solli
dy risi: E para,
Small World ishte një përpjekje për t’i shërbyer opinionit publik
∗
, dhe, në të
njëjtën kohë, një përpjekje eksperimentale nga pikëpamja kulturore dhe teknologjike.
136
Elementi i dytë, ishte precedenti që vendosi Eduard Murrow, se moderatori mund të drejtojë një
program ku ka një ndërthurje të përkryer mes çështjeve serioze sociale e politike me gazetarinë
“rozë”.
137
iu nënshtrua argumenteve të producentëve të programit se personat jo publikë nuk funksiononin në këtë lloj
formati.)
129
Ed McMahon & David Fisher.
When Television Was Young: The Inside Story with Memories by Legends of the
Small Screen. Nashville, Tennessee: Thomas Nelson, 2007, f. 147
130
Ibid., f.148
131
Ibid., f.147 (
Shënim:Studiuesi Bernard Timberg shkruan në librin e tij “Television Talk: A history of the TV talk
show” se, “për të realizuar një emision
Person to Person, 12 teknikë punonin disa ditë për të ngritur studion e
transmetimit me 5-6 kamera, 10 prozhektorë dhe reflektorë, mijëra kilometra kabull dhe disa tonë pajisje teknike që
ishin të paketuara në 20 valixhe. Ditën e transmetimit, shtëpia pushtohej nga 6 grupe kameramanësh, 6 teknikë që
kujdeseshin për sinjalin, elektriçist, producentë, regjisorë, grimier dhe inxhinierë të kompanive telefonike. Sakaq,
më shumë se 26 teknikë të tjerë qëndronin në studion qendrore të CBS-së, ku vinte sinjali.)
132
B. M. Timberg & R. J. Erler,
op.cit., f. 28
133
E. McMahon & D. Fisher,
op.cit., f. 148
134
Kathleen Collins, “Murrow and Friendly’s Small World: Television Conversation at the Crossroads”,
Journal of
Popular Film and Television, f. 5,
file:///C:/Users/servis-pc/Downloads/murrow_published-libre.pdf
(11.06.2014)
135
Ibid., f. 6
∗
Shënim:Edward Murrow e konsideronte televizionin një mjet me shumë influencë mbi opinionin publik. Ai
besonte se sistemi amerikan i financimit të TV-së përmes sponsorëve është më i miri i mundshëm. Megjithatë ai
pranon se ky lloj sistemi komercial mund të prodhojë programet më të mirë, por, njëkohësisht, dhe më të këqijat të
mundshmet. Më 15 tetor 1958, Edward Murrow mbajti një fjalim përpara pjesëmarrësve të konventës së Shoqatës
Kombëtare në Radio Televizion dhe Sistemet Dixhitale, ku ngriti shqetësimin e tij. Fjalimin e plotë mund ta lexoni
në këtë link:
http://www.rtdna.org/content/edward_r_murrow_s_1958_wires_lights_in_a_box_speech#.VGxRaDTF9yM
(11.06.2014)
136
Kathleen Collins, “Murrow and Friendly’s Small World: Television Conversation at the Crossroads”,
Journal of
Popular Film and Television, f. 5,
file:///C:/Users/servis-pc/Downloads/murrow_published-libre.pdf
(11.06.2014)
137
B. M. Timberg & R. J. Erler,
op.cit., f. 28