Ent davlat sharqsh



Yüklə 0,93 Mb.
səhifə30/43
tarix19.12.2023
ölçüsü0,93 Mb.
#151521
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   43
pdffox.com turkiy-tildan-fors-tiliga-ozlashgan-sozlarning-fon

šahbāz bad az kami sokut ru kard ba qahveči goft: “dāš akbar do tā γand pahlu biyār
Shahboz biroz sukutdan song qahvachiga qaradi va dedi: “Akbar aka ikkita qand choy olib keling”
درک رادیب ارم یچتفاظن زاب ؟ديا هد روخن هک امش -94.مروخ یمن نم -

bāz nezāfatči marā bidār kard.

- šomā ke naxordeid?

Yana farrosh meni uyg‘otdi. - Siz yemadingizmi?

Ushbu jumlalardagi arabiy هوهق va تفاظن sozlari ozlariga یچ- so‘z yasovchi qo‘shimchasini qabul qilmoqda.
یچ هوهق یچ +هوهق یچتفاظن یچ+تفاظن

Bundan tashqari A.Quronbekovning Fors tili leksikologiyasikitobida bir

qancha turkiy affikslar va yarimaffikslar keltirilgan. Masalan:

93 Ҳазратқулов Ж.Е., Абдусаматов М.Ш. Эрон адабиёти хрестоматияси. –Тошкент: Ўзбекистон, 1992. –Б. 106.
94 Ҳазратқулов Ж.Е., Абдусаматов М.Ш. Эрон адабиёти хрестоматияси. –Тошкент: Ўзбекистон, 1992. –Б. 112.

68
-ulu suffiksi (-ule, -lu) kichraytirish, erkalash manosida ishlatiladi. Masalan:

zangule-qo‘ngiroqcha, maškule-kichik meshkob, kučulu-jajji bola; Hamzelu-Hamza avlodidan, γara γoyunlu-qora qoyli urug‘idan va shunga oxshash sozlar.
Turkiy tilidan bāši-boshliq, boshqaruvchi manosidagi poluaffiks ozlashgan bolib, hozirgi zamon fors tilida orta asrlarda kirib kelgan sozlar koplab uchraydi.
yuzbāši-yuzboshi, bāγbānbāši- bogbonlar kattasi, tajerbāši-tojirlar boshligi, hammālbāši-hammollar kattasi va shunga o‘xshash sozlar, faqat otmish, adabiyotida saqlanib qolgan.
-š (dāš) yarimaffiksi bilan yasalgan sozlar, jumladan: xeyeltāš-hammaslak, xājetāš-janob, dādāš-aka va shunga oxshash sozlar arxaik sozlarga aylangan yoki bazi mahalliy lahjalarda saqlanib qolgan.
-begi yarimaffiksi ham yangi soz yasamaydi, faqat tarixiy asarlarda, shuningdek, inson ismlarida uchraydi. Masalan: -qalabegi-qalaning boshlig‘i; Daryabegi-admiral (shaxs nomi) va shunga oxshash sozlar95.


Yüklə 0,93 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   43




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə