Ənvər Çingizoğlu ŞUŞA ŞƏHƏRİ
|
Məmişin ikinci oğlu Mövsüm 1865-ci ildə Şuşa şəhərində dünyaya gəlmişdi. * * * Hacı İbrahimin üçüncü oğlu Əhməd 1823-cü ildə Şuşa şəhərində dünyaya boy göstərmişdi. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Əhməd itkin düşmüşdü. * * * Hacı İbrahimin dördüncü oğlu Məmmədəli 1833-cü ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğui idi. Pak Xorasan torpağını, Məşhədi-müqəddəsi ziyarət etmişdi. Allahverdi uşağı Bu soyun ulu babası Allahverdidir. Allahverdi Təbrizli məhəlləsində yaşamışdı. Ticarətlə məşğul idi. Allahverdinin Məmmədəli adlı oğlu vardı. Məmmədəli 1803-cü ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Pak Xorasan torpağını, Məşhədi-müqəddəsi ziyarət etmişdi. Məşədi Məmmədəli Pəri ilə ailə qurmuşdu. Həsənəli, Kəlbəli, Cabbar adlı oğlanları, Xeyrənsə, Bəyim, Qızyetər adlı qızları varı. Həsənəli 1827-ci ildə Şuşa şəhərində doğulmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Həsənəlinin Məmmədəli, Həbib, Abbasqulu adlı oğlanları vardı. II Məmmədəli 1866-cı Şuşa şəhərində dünyaya gəlmişdi. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. 272 Həsənəlinin ikinci oğlu Həbib 1869-cu ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Həsənəlinin üçüncü oğlu Abbasqulu 1872-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Məşədi Məmmədəlinin ikinci oğlu Kəlbəli 1836-cı ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Kəlbəlinin Mahmud, Teymur, Əmir, Cavad adlı oğlanları vardı. Mahmud 1863-cü ildə Şuşa şəhərində doğulmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Kəlbəlinin ikinci oğlu Teymur 1866-cı ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Kəlbəlinin üçüncü oğlu Əmir 1868-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Kəlbəlinin dördüncü oğlu Cavad 1870-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Məşədi Məmmədəlinin üçüncü oğlu Cabbar 1846-cı ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Ticarətlə məşğul idi. Ağahüseyn uşağı (Hüseynovlar) Şuşa şəhərinin Təbrizli məhəlləsinin ünlü sakinlərindən biri də Ağahüseyn idi. Ağahüseyn Təbriz şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl mədrəsə təhsili görmüşdü. Şair idi. “A rif’ təxəllüsü ilə incə təbli şeirlər yazırdı. İbrahimxəlil xan Sarıcalı-Cavanşirin Təbrizə yürüşünü şeirlərində pisləmişdi. Ağahüseyn Arif bu yürüşlə bağlı yazırdı: Vurhavur, zülmi-Cavanşirə dəxi qalmadı tab, Dağılıb hər biri bir guşədə pünhan oldu... Ağahüseyn sonra İbrahimxəlil xan Cavanşirə pənahlandı. Köçüb Şuşa şəhərində məskunlaşdı. 273 Ağahüseyn Arif Şuşada yaradıcılığını davam etdirdi. Divan bağladı. Şairin şeirlərindən bir güldəstə. Səba, qəmxarım ol, qəmxarıma dərdi-dil izhar et, Xəbərdar olmayan qəmxarımı qəmdən xəbərdar et. Yetişcək sayəvəş torpağa düş, qəmxarıma söylə, Qəmi-hicrində hali-zarimi izhari-qəmxar et. Ki, ey peymanşikən, mehri-vəfası olmayan dilbər, Təqafül eyləmə bir ləhzə, əxmi-kuyi-dildar et. Əlindən öp, ona şərh eylə əhvali-pərişanı, Ayağına düşüb öz başın üçün yarə izhar et. Ki, gəlmiş aşiqi-biçarə yanından səba söylər, Ki, ey qəmxar, xəbi nazdan cananı bidar et. Əcəl verməz aman, can nəqdini almaq dilər səndən, Bu fərdi naleyi-fəryad ilə hər ləhzə təkrar et. Ki, həsrət getdi Arif, görmədi yarın bu dünyada, Rəqibi, barmi-ilahi, mən kimi məhrumi-didar et. Ağahüseyn Arif 1813-cü ildə vəfat edib. Ağahüseyn Bədirlə ailə qurmuşdu. Əbdürrəzzaq, Baba, Əzim, Həzrətqulu adlı oğlanları, Səkinə adlı qızı vardı. Əbdürrəzzaq 1788-ci ildə Şuşa şəhərində doğulmuşdu. Mədrəsə təhsili almışdı. Şərbafçılıqla məşğul idi. Əbdürrəzağm Əli, Əbdürrəhim, Süleyman adlı oğlanları vardı. Əli 1828-ci ildə Şuşa şəhərində dünyaya gəlmişdi, Ticarətlə məşğul idi.II gildiya tacir ünvanı almışdı. Müqəddəs Kərbəla torpağını ziyarət etmişdi. Kərbəlayı Əli Balaxanımla ailə qurmuşdu. Nəcəfqulu, Məmmədəli, Rəhim, Firudin, İsmayıl adlı oğlanları vardı. . Nəcəfqulu 1846-cı ildə Şuşa şəhərində dünyaya göz açmışdı. Nəcəfqulu 1853-cü ildə vəfat edib. Kərbəlayı Əlinin ikinci oğlu Məmmədəli 1849-cu ildə Şuşa şəhərində dünyaya pənah gətirmişdi. Ticarətlə məşğul idi. Kərbəlayı Əlinin üçüncü oğlu Rəhim 1850-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Mədrəsə təhsili almışdı. Ticarətlə məşğul idi. 274 Kərbəlayı Əlinin dördüncü oğlu Firudin 1858-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Mədrəsə təhsili almışdı. Ticarətlə məşğul idi. Kərbəlayı Əlinin beşinci oğlu İsmayıl 1860-cı ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Mədrəsə təhsili almışdı. Ticarətlə məşğul idi. Əbdürrəzzağın ikinci oğlu Əbdürrəhim 1847-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Mədrəsə təhsili almışdı. Ticarətlə məşğul idi. Əbdürrəhimin Cəlal, Əyyub adlı oğlanları vardı. Hüseynov Cəlal Əbdürrəhim oğlu (1894, Şuşa - 1922, Bakı) - inqilabçı. Şuşa Real Məktəbini bitirmiş (1913), ərəb, fars və rus dillərini mükəmməl öyrənmişdir. Savadlı olduğuna görə gəncliyində “Mirzə” ünvanı qazanmış bir müddət dövlət idarələrində qulluq etmişdir. 1916-cı ildən gizli inqilabi fəaliyyətə başlamış, xalq arasında güclü təbliğat işləri aparmışdır. O, kütlələr içərisində gizlu ədəbiyyat və intibahnamlər yayır, əhali qarşısında çıxış edir, camaatı çar hökümətinə qarşı mübarizəyə səsləyirdi. Mirzə Cəlal Hüseynov 1917-ci ildə Şuşada əsgər deputatları Sovet və əsgər komitəsi yaradılarkən realm məktəbin yuxarı sinif şagirdlərindən ən ləyaqətlilərini komitəyə cəlb etməkdə fəal iştirak edirdi. Bir neçə aydan sonra Bakıya gizli surətdə göndərilən gənc inqilabçı “Hümmət” partiyasının tapşırığı ilə Abşeron kəndlərində təbliğat-təşviqat işləri aparır, fəhlə və kəndliləri çar-üsul- idarələsinə qarşı qaldırırdı. Daha sonra isə o, geniş kütləvi siyasi iş aparmaq üçün bir neçə bolşeviklə birlikdə Şuşaya göndərildi. O, Qarabağda və Müsavat hökümətinin əsas bazalarından olan Xan kəndindəki hərbi hissələr içərisində təbliğat aparır kəndləri gəzib- dolaşaraq əhalini erməni daşnaqlanna qarşı mübarizəyə səsləyirdi. 1918-ci ildə Xankəndindəki müsavat polkunda silahlı üsyan hazırlanması üçün bir qrup gənclə birlikdə Mirzə Cəlal Hüseynova tapşırıldı. Gizli şəraitdə iş aparmaq üçün molla qiyafəsində polka gələn gənc inqilabçı “Qırmızı molla” ləqəbi ilə tanındı. 1920-ci ildə Qarabağ daşnak tör-töküntülərindən təmizlənəndən sonra 275 Yüklə Dostları ilə paylaş:
|