www.vivo-book.com
179
Hamı gҽnc sҽrkҽrdҽ-һökmdarın tapĢırığına diqqҽtlҽ qulaq
asdı.
Sҽrkҽrdҽlҽr xudafizlҽĢib çıxdılar. Ġsmayıl bҽy xeymҽdҽ tҽk
qaldı. Hҽlҽ axĢam namazına xeyli vardı...
* * *
...Lağım ertҽsi gün axĢama qurtarmalı, axĢam üstü qüllҽ
partladılmalı, açılan yerdҽn sübһ namazından sonra Ģiddҽtli
һücumla qala fҽtһ olunmalı idi. ġaһ belҽ qҽrarlaĢdırmıĢdı,
iĢlҽr öz qaydasında gedirdi. Bu gün sübһ namazına qalmıĢ o,
yerindҽn qalxdı. Saһib adlı һicazlı kölҽnin yardımı ilҽ tez
geyindi, atlandı. QoĢun dayanıb namaza qalxanacan qala
ҽtrafını bir dҽ tҽklikdҽ gҽzmҽk istҽyirdi.
başdaolmaqla İstanbulu fәtһ etdiklərindən bir gün әvvəl baş
vermişdir.
www.vivo-book.com
180
Ona xҽbҽr vermiĢdilҽr ki, arabir tҽk-tҽk Ģҽһҽrlilҽrdҽn gözҽ
dҽyir vҽ һaradasa qala divarı dibindҽ yoxa çıxır. Ġsmayıl
qaladan gizli yol olduğuna ҽmin idi. Ġndi ҽlinҽ münasib vaxt
düĢmüĢdü. Bҽlkҽ dҽ, bu gizli yolu tapmaq ona müyҽssҽr
oldu. O zaman ҽziyyҽtli lağım qazmaq iĢini yarıda
dayandırar, gizli yolla qoĢunu Ģҽһҽrin içҽrisinҽ yeridҽ
bilҽrdi. ġҽһҽr müdafiҽçilҽrinin oxuna һҽdҽf olmamaq üçün
һasardan bir ox boyu mҽsafҽdҽ yavaĢ-yavaĢ atını sürüb
ҽtrafı seyr edirdi. Yolunu Qız qalası sҽmtindҽn saldı.
Bura tamamilҽ sakitlik idi. Qala divarları bu yerdҽ yüksҽk
qayalıqlı tҽpҽlҽr üzҽrindҽ qurulduğundan daһa uca
görünürdü. Qüllҽlҽr arasında mҽsafҽ çox idi. Mazğallar
һündürdҽ idi. Müdafiҽçilҽrin onu görüb izlҽdiklҽrini bilirdi.
Özü isҽ ҽtrafda bir ins-cinsҽ rast gҽlmҽkdҽn gedirdi.
Birdҽn qarĢısında cavan bir süvari peyda oldu. Ҽvvҽlcҽ onu
üzdҽn tanımadığı qızılbaĢ qazilҽrdҽn biri zҽnn etdi. Lakin
diqqҽtlҽ baxdıqda bunun kim isҽ yad bir cavan olduğunu
anladı.
www.vivo-book.com
181
Kim idi qala ҽtrafında nҽ gҽzirdi? Müdafiҽçilҽrdҽn biri
idimi, ya da bҽlkҽ, müһasirҽdҽn bixҽbҽr qalaya gҽlmiĢ
ġirvanĢaһ adamlarından idi? ġaһ bütün bunları vҽra-vürd
edҽ-edҽ gҽncҽ yaxınlaĢdı. Ҽslindҽ onların baĢqa yolu da yox
idi. Qız qalasının ҽtҽklҽrini döyҽn Xҽzҽr dalğaları, bu
yerdҽn qalanın o biri üzünҽ keçmҽk üçün yol qoymurdu. Bir
az ҽvvҽl o, Xҽzҽr sularını seyrҽ dalan gҽnc Ģair idi. Tҽzҽcҽ
çırtmağa baĢlayan qızılı günҽĢ tellҽrinin altında minbir rҽngҽ
çalan Xҽzҽrin Ģairanҽ görkҽmi onun xҽyalını çҽkib uzaq
ҽnginliklҽrҽ aparmıĢdı. Qҽlbindҽ fҽrҽһli, gülgün misralar
doğmağa baĢlamıĢdı. Xırdaca lҽpҽlҽrinҽ sanki çırtım-çırtım
qan çilҽnmiĢ Xҽzҽr elҽ gözҽl idi ki...
Ġndi isҽ yad nҽfҽri görҽndҽ onun qҽlbindҽ Ģair susdu,
sҽrkҽrdҽ duyğusu baĢ qaldırdı:
– Kimsҽn cavan? Hansı bölükdҽnsҽn? – deyҽ cavan
süvariyҽ müraciҽt etdi.
Cavan süvari onu diqqҽtlҽ, böyük bir maraqla gözdҽn
keçirirdi. Ҽvvҽlcҽ o, Ģaһı tanımamıĢdı. Çünki eĢitmiĢdi ki,
www.vivo-book.com
182
bir din baĢçısı olan Ģaһ, һҽmiĢҽ üzü niqablı gҽzir. Yad,
napak gözlҽrҽ görünmür. Özü isҽ müsaһiblҽrini niqabın
gözcüklҽrindҽn müĢaһidҽ edir. Belҽysҽ qarĢısında duran
cavan geyimindҽn bҽlkҽ dҽ çox böyük, yüksҽk mövqe tutan
sҽrkҽrdҽ idi. «Amma yox, odur bax, niqabı on iki guĢҽli
dҽbilqҽsinin üstünҽ qaldırmıĢdır. Hҽ, özüdü, bu odu. Din adı
ilҽ, insana – ҽĢҽr bayrağı altında dünyaya meydan oxumağa
baĢlayan cavan ġeyx oğlu Ģaһ! Qibleyi-alҽm! Hҽlҽ bığ
yerlҽri tҽzҽcҽ tҽrlҽmҽyҽ baĢlamıĢ uĢaq sifҽtli, amma һҽrbi
mҽĢqlҽrdҽn olduqca inkiĢaf etmiĢ igid ġeyx oğlu Ģaһ! Sҽnҽ
qiblҽ dediyi üçün iki nҽfҽr artıq canını tҽslim etmiĢdir.
Bundan xҽbҽrin var Ģübһҽsiz». Bu sözlҽri düĢündükcҽ
Sultanım xanım doymaq bilmҽyҽn bir maraqla gҽnc padĢaһı
süzürdü. Bҽli, bu doğrudan da Sultanım xanım idi. O da bu
gün sübһ namazından ҽvvҽl qaladan bayıra çıxmıĢdı.
Bibiһeybҽtlilҽrdҽn Xeyransa xalanın oğlu Ağadayı ona
xҽbҽr vermiĢdi ki, qoca babası – ġıx Kҽblҽli bu gecҽ vҽfat
edib. Sҽһҽr üzü dҽfn edilҽcҽk. Sultanım xanım onun üçün
atanı-ananı ҽvҽz etmiĢ qoca babasını son axirҽt evinҽ yola
salmaq – övladlıq borcunu vermҽk uçün canından da
www.vivo-book.com
183
keçҽrdi. Sirrini Qazi bҽyin nҽdimi vҽ indi sarayda ona ҽn
yaxın sirdaĢ olan Saleһҽ açdı. Hҽr iki gҽnc yaraqlanıb
atlandı, yalnız onlara mҽlum olan gizli yolla arxa-sıra kiçik
fasilҽlҽrlҽ qaladan çıxdılar. Hҽrb ҽmҽliyyatının
baĢlanmasına qҽdҽr saһil boyu kҽndҽ çatıb qayıtmaq
xҽyalında idilҽr. Qız qalasının alt sҽmtindҽ yalnız ona bҽlli
olan bu yolu, vaxtilҽ saray ҽrkanının gözlҽrinҽ görünmҽdҽn
azad mҽĢqlҽr aparmaq üçün onu qaladan çıxaran Qazi bҽy
göstҽrmiĢ, ġirvanĢaһların yalnız on ali üzvlҽrinҽ – Ģaһa vҽ
vҽliҽһdҽ bҽlli olan bu yolu ona niĢan vermiĢdi. Ġndi o,
düĢmҽn qoĢunu namazı qılıb qurtarana vҽ müһasirҽ
döyüĢlҽrini baĢlayanacan ġıxlara dҽyib qayıtmaq istҽyirdi.
Bibixanım – Sultanım atını xeyli irҽli sürmüĢ, Saleһi arxada
qoymuĢdu, tҽk irҽlilҽyir vҽ düĢünürdü. Dünҽndҽn bҽri daһa
qalaya һeç kim girib-çıxmırdı. Artıq ҽrindҽn kömҽk ümidi
kҽsilmiĢdi. Qazi bҽyin baĢı ҽlindҽ deyildi. BaĢı ҽlindҽ
olsaydı özünü mütlҽq qalaya yetirҽrdi. Axı burada o qҽdҽr
dҽ Ģöһrҽti olmayan bir-iki sҽrkҽrdҽ qalmıĢdı. Bunlar ötҽndҽ,
qalada yerli camaatdan baĢqa, һeç bir döyüĢ qabiliyyҽti
olmayan saray ҽĢrafının, һҽrҽmxananın Bakıda qaldığını,
Dostları ilə paylaş: |