www.vivo-book.com
168
Arxasında Xülҽfa bҽylҽ Bayram bҽy Qaramanlı kimi nҽr
igidlҽr dururdu. Bir dҽ «elçiyҽ zaval yoxdu». Qoy bu
uĢaqsifҽt, arvadsifҽt Ģaһzadҽnin bağır-öfkҽsi partlasın, daһa
YaxĢı! Tez tҽslim olar. Tҽslim xҽbҽrini aparıb ҽnam allam.
Bir gün sonra Ģaһi-cavanbҽxtin ağ atının cilovdarı olub, onu
zҽfҽrlҽ Bakı qҽlҽsinҽ varid etmҽk Ģҽrҽfi mҽnҽ nҽsib olar».
– Bҽs xaliq, bҽs camaat? Onların tҽslim olmaq istҽyib-
istҽmҽdiyinin ҽһҽmiyyҽti yoxdu? – sualı gözlҽrindҽn yaĢı
qҽlbinҽ axıdıb, baxıĢlarında ildırım çaxan Sultanım xanım
verdi. Qasid һҽyasızlığında o dҽrҽcҽyҽ çatdı ki,
«Ģaһzadҽnin» sözünü qaytarmağa cürҽt etdi:
– Camaat... Camaat nҽdi, kimdi? Çoban dalınca gedҽn bir
sürü qoyundu o camaat...
O danıĢdıqca Sultanım xanım düĢünürdü: «Deyҽsҽn, canına
doymusan. Deyҽsҽn, ҽcҽl sҽni bҽrk girlҽyib. Babam deyҽrdi
ki, keçinin ҽcҽli çatanda buynuzunu çobanın çomağına
sürtҽr»...
www.vivo-book.com
169
Qazi bҽyin dostlarından iki cavan sҽrkҽrdҽ ҽlini qҽmҽnin
qҽbzҽsinҽ aparmaqla cılxa polad tiyҽnin parıldaması bir
oldu. Amma Sultanım xanım özüyçün dҽ gözlҽnilmҽz bir
һökmlҽ ҽlini qaldırdı:
– Aparın, meydanda asın! Qoy qoyun һesab elҽdiyi camaat
öz gözü ilҽ onu görsün. Günaһını carçılara da deyin!
Ġki nҽfҽr cavan, elçinin qollarını arxasında çataqladı. O,
һҽlҽ elçiyҽ zaval ola bilҽcҽyinҽ inanmırdı, odur ki, qolu
burulsa da, çırpınmırdı.
Ҽbülfҽttaһ bir addım irҽli gҽlib ҽllҽrini döĢünҽ qoydu:
– Ҽfv edin, axı elçi amanda olar! Elçiyҽ zaval yoxdu.
ġirvanĢaһlar xanҽdanını «elçi öldürdülҽr» Ģayiҽsi ilҽ rüsvay
etmҽyin!
O da xaһiĢdҽn çox nҽsiһҽt yolu ilҽ danıĢırdı, axı darğa
taxtda oturanın Qazi bҽy olmadığını bilirdi. Ҽbülfҽttaһ bҽy
«gҽdҽ-güdҽ» qızından dönüb Ģaһzadҽ xanım olmuĢ Sultanım
www.vivo-book.com
170
xanımı tanıyırdı. Qalanın o biri üzündҽ Xülҽfa bҽyin
һazırlığından xҽbҽrdar idi.
Sultanım xanım «aparın», deyҽ bir dҽ ҽlini qaldıranda
Ҽbülfҽttaһ onun barmağında Fҽrrux Yasarın «möһür
üzüyünü» yenidҽn gördü. Hökmün qҽtiliyinҽ vҽ yerinҽ
yetҽrilҽcҽyinҽ inandı. Bununla belҽ, son bir ümidlҽ Sultanım
xanımı dilҽ tutmaq üçün söz axtarmağa baĢladı. Ҽbülfҽttaһın
һökm qarĢısında susduğunu, özünün bayıra sürüklҽndiyini
görüncҽ, elçi iĢin ciddi Ģҽkil aldığına ҽmin oldu. Birdҽn-birҽ
bir az ҽvvҽlki qürur onu tҽrk etdi. Bütün lovğa adamlar kimi,
ilk müvҽffҽqiyyҽtsizlikdҽn özünü itirdi. «Mҽn onu cavan,
qorxaq bir uĢaq һesab etmiĢdim. Amma o quzu cildindҽki
pҽlҽng imiĢ! Ġlaһi, mҽn axı düĢmҽn içindҽyҽm, Xülҽfa bҽy
kömҽyimҽ gҽlincҽ mҽһv ollam», fikri ildırım sürҽtilҽ
xҽyalından keçdi. Dartındı, cavanların ҽlindҽn çıxıb
«Ģaһzadҽnin» önündҽ ağzı üstҽ yerҽ yıxıldı vҽ inildҽdi:
– BağıĢla, bağıĢla, Ģaһzadҽ!.. Hҽzrҽti-vala, qҽlҽt elҽdim...
Sultanım xanım nifrҽtlҽ qaĢlarını çatdı. – Sҽn һҽlҽ
www.vivo-book.com
171
qorxaqmıĢsan da?!. Bir qaĢıq qanından ötrü... sürünmҽ!
DanıĢdığın kimi mҽrdanҽ ölmҽyi dҽ bacar, O bir dҽ üzüklü
ҽlini qaldırdı. – Aparın!..
– Ҽfv... aman...
Elçini sürüklҽyib apardılar. Saray meydanında dar ağacı
quruldu. Buraya һҽyҽcanlı xҽbҽrlҽr eĢidib toplaĢmıĢ
Ģҽһҽrlilҽrin önündҽ elçinin günaһını üzünҽ oxuyub dara
çҽkdilҽr.
Qazi bҽyin qҽbul otağında isҽ mҽrҽkҽ һҽlҽ qurtarmamıĢdı.
Elçi aparılandan sonra Ҽbülfҽttaһ bҽy deyҽcҽyi sözlҽri
tapmıĢdı. O, bir aydan çox idi ki, Xülҽfa bҽyin adamları
tҽrҽfindҽn ҽlҽ alınmıĢdı. Bir sıra iĢlҽr görmüĢ, qalanı tҽslimҽ
һazırlamıĢdı. O, Qazi bҽyin һarada olduğunu bilmirdisҽ dҽ,
һҽr һalda sarayda ağır xҽstҽ yatdığına, bҽlkҽ dҽ, öldüyünҽ vҽ
bu mҽsҽlҽnin müҽyyҽn vaxtadҽk xalqdan gizlҽdildiyinҽ
mҽһz bu gün ҽmin olmuĢ, indi isҽ inamı bir qҽdҽr dҽ
artmıĢdı.
– Xanım, һeç yaxĢı iĢ görmҽdiz.
www.vivo-book.com
172
– Neyçün? – deyҽ Sultanım xanım maraqla soruĢdu. –
ġirvanĢaһları alçaldan, camaatımızı qoyun һesab edҽn bir
qasidҽ aman verҽydik? Öpüb göz üstünҽ qoyaydıq?
– Axı bir nҽzҽrҽ alın ki, bu kҽlҽk Ģaһ Ġsmayıldı. Onun
qҽzҽbindҽn qorxun! ġirvanĢaһ Fҽrrux Yasar, sizin һörmҽtli
qayınatanız, bizim padĢaһımız Cabanıda һҽlak olub. Yerindҽ
Ģaһzadҽ Qazi bҽy olmalı idi. O da meydanda yoxdu. Biz
һansı qüvvҽylҽ qibleyi-alҽmin qҽnĢҽrinҽ çıxacağıq?
– Sҽnin üçün dҽ o qibleyi-alҽm olub, bҽy?
Sual ela bir qҽzҽblҽ verildi ki, Ҽbülfҽttaһ bҽy ҽvvҽlcҽ özünü
itirdi. Tosqun bҽdҽnini tҽr basdı, qara Ģҽvҽ saqqalı titrҽdi,
ҽlini saqqalına çҽkdi, һҽnalı barmaqları da titrҽyirdi. Amma
yenҽ dҽ aldığı ҽnamlar, verdiyi sözlҽr, eĢitdiyi vҽdlҽr kiĢinin
öz canı ilҽ oynamağına bais oldu:
– Axı anam-bacım, dava-Ģava kiĢi iĢidi. Sҽn, zҽnҽn xeylağı,
onun qibleyi-alҽm olub-olmadığını nҽ bilirsҽn? YaxĢısı
budu, qorx onun qҽzҽbindҽn! ġҽһҽri tҽslim elҽ! Ya da
Ģaһzadҽnin yerini de!
Sultanım xanım üzüklü sağ ҽlini qaldırıb qeyzlҽ dedi:
– Mҽnim Ģaһzadҽ adından danıĢmağa sҽlaһiyyҽtim var.
Dostları ilə paylaş: |