Əzizə Cəfərzadə



Yüklə 2,69 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə35/101
tarix25.08.2018
ölçüsü2,69 Mb.
#64115
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   101

www.vivo-book.com 

 

190 



qardaĢı qardaĢa qırdırmayaq. Axı sҽn dҽ yaxĢı bilirsҽn ki, bu 

dava iki düĢmҽn xalq arasında getmir. Qıran da, qırılan da 

bir elin, bir xalqın övladlarıdı. QardaĢ, qardaĢ qanı tökür. 

ġirvanda da, burda da. Müһaribҽ apardığın һҽr yerdҽ. Ġndisҽ 

qoy sҽn deyҽn olsun, vuruĢaq. Kim mҽğlub olsa, qoĢunu da 

tҽslim olur. Qalib gҽlҽnҽ beyҽt edir. Görҽk kimҽ verir 

Allaһ... 

 – Ya Allaһ... 

 – Ya Allaһ... 

 – Bu dünyada һamiĢҽ qaçan da Allaһ deyib, qovan da. 

Dilinҽ söz yoxdu, baxaq görҽk qılınc vurmağın necҽdi? 

 – Elҽ mҽn dҽ onu görmҽk istҽyirҽm. 

 

 Onlar qılınca ҽl elҽdilҽr. Üfüqün qızardığı yerdҽ bircҽ 



barmaq naziklikdҽ baĢ vermiĢ günҽĢin һҽlҽ zҽif, qırmızımtıl 

Ģüaları altında qılınclar Ģҽfҽq çaldı. Onlar һҽvҽslҽ, gҽnclik 

atҽĢilҽ vuruĢurdular, һҽlҽ qҽzҽbdҽn alıĢıb yanmır elҽ bil 

sadҽcҽ mҽĢq aparırdılar. 

 

Saleһ xeyli aralıda qaya dalında daldalanıb onları seyr edir, 




www.vivo-book.com 

 

191 



çҽtin anda kömҽyҽ һazır vҽziyyҽtdҽ dururdu. 

Meydan dolanıb vuruĢmaq üçün mövqe münasib deyildi. 

 

 Darısqallıq idi. Odur ki, tez bir zamanda onlar, at üstündҽ 



qılınclaĢmaqdan bir mҽtlҽb һasil olmayacağını anladılar. 

 – Ġgid, piyadalanmalıyıq. 

 – Piyadalanmalıyıq. 

 

Hҽr ikisi sıçrayıb yҽһҽrdҽn endi. Qılınc vuruĢması yenidҽn 



qızıĢdı. Elҽ bu zaman qüllҽnin üstündҽn bir ox vıyıldadı; 

çovudu, cuĢa gҽlmiĢ cavanların yanından ötüb daĢa dҽydi. 

Qala üstündҽn sҽslҽr eĢidildi: 

 – Oxlayaceyҽm köpҽk oğlu yağını... 

 – Ay sarsaq, birdҽn oxun ova dҽymҽdi... Dönҽndҽ Sultanın 

xanıma dҽydi? Onda canuvu һara qoyaceysҽn? QҽdeĢ canı, 

özüm sҽnin baĢını it qiblҽsinҽ kҽsҽrҽm onda. 

 – Bҽs bu kiĢilikdҽndi? Bizim gözümüz baxa-baxa... Onda 

qoy örkҽni atım, kҽmsiglҽyim onu. 

 – Onlar ҽrҽbi dava elҽyirlҽr. ĠĢin olmasın. Sultanım hҽr 

igidҽ can verҽn deyil. 



www.vivo-book.com 

 

192 



 

GünҽĢ bir az da boylanıb, möһkҽm zireһҽ qütҽvvҽr olmuĢ 

igidlҽrin qılıncını zireһini al vҽ gümüĢü Ģҽfҽqlҽrlҽ 

atҽĢlҽndirirdi. Gaһ bunun, gaһ da onun üzü GünҽĢҽ çevrilir, 

ilk Ģüalardan qamaĢan gözlҽrini qıyırdılar. Ġndi günҽĢ 

onların һҽr birinin birinci düĢmҽni, qatili ola bilҽr, xҽyanҽtlҽ 

һansınınsa gözlҽrinҽ sancılar, qamaĢdırar vҽ düĢmҽn qılıncı 

kiminsҽ qҽlbinҽ saplana bilҽrdi. 

 

 DöyüĢün sürҽti artdıqca bҽdҽnlҽr ilan kimi qıvrılıb açılır, 



günҽĢdҽn od tutub yanırdı. Qala üstündҽkilҽr sanki 

yalvarırdı: «Aman günҽĢ, aman Xҽzҽr, parıldama Sultanım 

xanıma, sizdҽn ziya alan gözlҽrini qoruyun. Onun gözlҽrinҽ 

sancılma, GünҽĢ! DüĢmҽnҽ kam etmҽ onu»... 

 

Gözlҽrinҽ günҽĢ ziyasımı sancılıb qamaĢdırdı, saһil qumları 



ayağının altından çҽkilib boĢluqmu yaratdı, nҽdҽnsҽ Ġsmayıl 

büdrҽdi vҽ sağ dizinin üstünҽ çökdü. 

 

 Sultanım xanım fürsҽti fövtҽ vermҽdi. Cҽld qılıncını atdı, 




www.vivo-book.com 

 

193 



kiçik qızıl qҽmҽsini kҽmҽrindҽn çҽkib çıxardı. Bu qҽmҽ, 

onun ilk һҽrbi mҽĢqlҽrini görҽn qayınatası ġirvanĢaһ Fҽrrux 

Yasarın Ģaһanҽ һҽdiyyҽsi idi. Dağıstanda çılxa poladdan 

düzҽlmiĢ tiyҽ, qızıl qҽbzҽyҽ nҽsib olmuĢdu. Sultanım xanım 

qҽmҽsini cavan oğlanın çҽnҽsinin altına dayadı. Birdҽn onun 

gözlҽri oğlanın gözlҽrinҽ zillҽnib durdu, döĢlҽrinin ucu 

gizildҽdi. Bu gözlҽrdҽ elҽ qҽribҽ bir ifadҽ var idi ki, bunu 

yalnız tҽbiҽtin Ana yaratdığı qadın duya bilҽrdi! Ġxtiyarsız 

olaraq qadın cҽngavҽrin qolu boĢaldı, ҽzҽlҽlҽri sustaldı. 

Yalnız ana gözü bu gözlҽrdҽki nakamlığı һiss etdi: «Ġlaһi, bu 

ki, lap uĢaqdı! Bığ yeri һeç, tҽrlҽmҽyib dҽ. O adlı sҽrkҽrdҽ 

budurmu? Bҽlkҽ, sҽһv elҽmiĢҽm. Yox, yox, sҽһv nҽdi, 

Ġsmayılın özüdü! 

 

 Dizinin büküyünü açıb, oğlanın sinҽsi üstündҽn durdu, 



qҽmҽni geri çҽkib belindҽki kҽmҽrin ilgҽyinҽ bҽnd edilmiĢ 

qına qoydu. Artıq һҽyatla vidalaĢmıĢ cavan oğlan özündҽ 

qҽribҽ bir һal duydu: «Öldürmҽdi, öldürmҽyҽ һazır idi, 

yoxsa qorxduğumu duydu? Bu ölümdҽn betҽr olardı. Bҽlkҽ 

kimliyimi dürüst bilmir?» 



www.vivo-book.com 

 

194 



 

  Qala üstündҽn «afҽrin», «maĢallaһ» sҽslҽri ucaldı. Lakin 

birdҽn müһasirҽdҽ olanlar gördü ki, onların sҽrkҽrdҽsi ҽlini 

mҽğlub olmuĢ düĢmҽnҽ uzadıb qaldırdı, bir addım geri 

çҽkilib nҽsҽ dedi. Sultanım xanım deyirdi: 

 

 – Qalx bir dҽ tutaĢaq, igid! Bizim yerlҽrdҽ birinci dҽfҽ 



basanda kҽsmirlҽr. 

 

 Ġsmayıl qalxdı, dҽli bir nҽrҽ çҽkib rҽqibinҽ cumdu. 



BoĢalmıĢ ҽzҽlҽlҽri lazımınca gҽrilmҽmiĢ Sultanım xanım elҽ 

ilk tҽkandan sҽntirlҽdi vҽ dҽbilqҽsi baĢından düĢdü. BaĢına 

sarınmıĢ bir cüt һörük cezҽlҽnib zireһi qütҽvvҽr olan 

mütҽnasib ҽndamının ҽtrafına töküldü. Heyrҽtdҽn cavan 

Ġsmayılın gözlҽri alacalandı: 

 – Sübһanallaһ, bu ki, zҽnҽn imiĢ!.. 

Qadın cҽld ҽyilib dҽbilqҽsini baĢına  keçirdi, pҽrt һalda atına 

sıçrayıb uzaqlaĢdı. Heyrҽtdҽn donub dayanmıĢ Ġsmayılı ağzı 

açıla qoyub getdi. 

 



www.vivo-book.com 

 

195 



  «Zҽnҽn imiĢ! Elҽ qalanın müһafizi һaqqında naһaq 

danıĢmırlarmıĢ... Dediklҽri һҽqiqҽt imiĢ... Bu mҽnҽ ölümdҽn 

dҽ betҽr oldu... YaxĢı, bҽs o özünü nҽ üçün Qazi bҽy 

adlandırırdı? Yox, o adlandırmadı! Mҽn soruĢdum «Qazi 

bҽysҽnmi?» O da tҽsdiq etdi. Görҽsҽn, o Fҽrrux Yasarın 

nҽyidi? Qızı, ya gҽlini?» 

Bu düĢüncҽlҽrlҽ dҽ gҽnc Ġsmayıl rҽqibinin kiminlҽ һansı 

sҽmtdҽ qeyb olduğunun fҽrqinҽ varmadan düĢҽrgҽsinҽ tҽrҽf 

qayıtdı. Qala üstündҽ mazğallardan onların döyüĢünü 

müĢaһidҽ edҽn döyüĢçü vҽ Ģҽһҽrlilҽr dҽ һeyrҽt içindҽ idilҽr. 

 – Sҽn ölmiyҽsҽn, qҽdҽĢ canı, CanbaxıĢ, lap xҽncҽli 

boğazına dayamıĢdı, görҽsҽn, nöĢün vurmadı? 

 – Allaһ bilҽr bu arvad xeylağlarının iĢini. Onlarınkı nağıldı, 

vallaһ! 


 – Adҽ, Allaһun olsun! Elҽ vuruĢan igidҽ arvad deyҽrlҽr? 

Lap ҽrҽbi davanın allaһıdı. – CanbaxıĢın sҽsindҽ elҽ bir 

iftixar duyulurdu ki... 

 

 Kim bilir, bҽlkҽ dҽ, «ġaһ Ġsmayıl vҽ Ҽrҽbzҽnki» һaqqında 



dastanın bünövrҽsi elҽ һҽmin gün, qala müĢaһidlҽri bu 


Yüklə 2,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   101




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə