F u s m o n o V, R. I s o m o V, B. X o ‘ j a y e V matematikadan

3.5. 
Natural sonlarning umumiy bo'luvchilari soni (UBS). 
M u­
rakkab sonning bo'luvchilari soni ( BS) shu sonning tub ko'paytuv- 
chilari yoyilm asidan olinsa, bir nechta n atural sonlarning um u­
miy bo'lu v ch ilar soni 
(UBS) 
berilgan natural sonlarning eng k atta 
um um iy bo'luvchisining tub k o'paytuvchilarga yoyilm asidan oli- 
nadi.
11

---

M i s o l : 18 va 54 sonlarining um um iy b o ‘luvchilari sonini 
toping.
Berilgan sonlarni tub ko'paytuvchilarga ajratam iz.
18
2
54
9
3
27
3
3
9
1
3
1
2
2 
EK U B (18; 54) = 2 • 32= 18.
3
3 
U h o ld a UBS (18; 24) = (1 + l) - ( 2 + 1 )= 6 .
Mustaqil ishlash uchun test topshiriqlari
1. 3 soat 15 m inut 7 sekundda necha sekund bor?
A) 12706; B) 11607; 
C) 11707; 
D) 11700; 
E) 11706.
2. Hisoblang: 73 - 73+ 19 - 73+ 73 - 
8
.
A) 6980; 
B) 7100; 
C) 7200; 
D) 7300; 
E) 7299.
3. 456 va 544 so n la ri y ig 'in d isi b ila n 435 va 275 so n la ri 
ayirm asining ko'paytm asini hisoblang.
A) 160200; B) 160000; C) 159800; D) 171000; E) 159000.
4. A gar 
a+ b+ c+ d=
108 bo'lsa, 
(a+ b)+ (c+ b) +
(
d+ a) +
+ (c+ d)
ifodaning qiym atini toping.
A) 210; 
B) 215; 
C )220; 
D) 200; 
E )216.
5. B o'yi 2 m, eni 
6
dm va balandligi 1 m bo'lg an idishga qancha 
suv sig'adi?
A) 1300 /; B) 1500 /; 
C) 1200 /; 
D) 1100 /; 
E) 1250 /.
6
. Sonli ifodaning qiym atini toping:
1 3 -6 7 + 8 2 -4 7 + 1 3 -3 3 + 18-47.
A) 5000; 
B) 5800; 
C) 6000; 
D) 5900; 
E) 7000.
7 / 1 dan 50 gacha bo'lgan barcha natural sonlarning ko'paytm asi 
nechta nol bilan tugaydi?
A) 9; 
B) 13; 
C) 10; 
D) 12; 
E) 11.
8
.* U shbu 1234567891011 ...4950 sonining raqam lari yig'indisini 
toping.
A) 330; B) 335; C) 320; D) 315; E) 310.
9. Bo'linuvchi 8753, to'liqsiz bo'linm a 116, qoldiq 53 ga teng 
bo'lsa, bo'luvchini toping.
A) 70; 
B) 65; 
C) 80; 
D) 72; 
E) 75.
12

---

10. 
F arhod bir son o'yladi. So‘ngra bu songa birni qo'shib, uni 2 
ga k o ‘paytirdi. K o ‘paytm ani 3 ga b o ‘ldi va b o ‘linm adan 4 ni ayirdi. 
N atijada 
6
hosil bo'ldi. U qanday son o ‘ylagan?
A) 12; 
B) 9; 
C) 14; 
D) 15; 
E) 16.
11*. 
1 dan 100 gacha bo'lg an n atural sonlar orasida 2 ga ham , 3 
ga ham b o ‘linm aydiganlari nechta?
A) 33; 
B) 30; 
C) 32; 
D )2 1 ; 
E) 19.
. 
n2-
12
12
. — -—
(n G N )
ifoda natural son bo 'ladigan 
n
ning barcha
qiym atlari yig'indisini toping.
A) 20; 
B) 19; 
C )22; 
D )2 1 ; 
E) 24.
13. Quyidagi sonlardan qaysilari 12 ga qoldiqsiz bo'linadi?
A) 9216; 
B) 13626; 
C) 12014; 
D) 18313; 
E) 52318.
14.* 
n
ra q a m in in g q a n d a y eng k ich ik n a tu ra l q iy m a tid a
(147 + 3 n 2 ) soni 3 ga qoldiqsiz bo'linadi?
A) 3; 
B) 2; 
C )5; 
D) 1; 
E )4 .
15. 1) 1765402; 2) 908307; 3) 4583918 sonlarining qaysilari 3 ga 
ham, 9 ga ham qoldiqsiz bo'linadi?
A ) 1; 3; 
B) 2; 
С) 1; 
D )3 ; 
E )2 ;3 .
16.* 630 va 198 sonlarining umum iy bo'luvchilari nechta?
A) 5; 
B) 
6
; 
C )4; 
D) 7; 
E) 
8
.
17.
108, 54, 81 va 324 sonlarining EK U B ini toping.
A) 29; 
B) 36; 
C) 19; 
D) 27; 
E) 24.
18. 
n
raqam ining qanday eng kichik natural qiym atida 32072n2 
soni 
1 1
ga qoldiqsiz bo'linadi?
A) 5; 
B) 3; 
C )4; 
D) 2; 
E) 1.
19. 1960 va 588 sonlarining EK U B ini toping.
A) 201; 
B) 192; 
C) 195; 
D) 196; 
E) 194.
20. 645 va 381 sonlarining E K U K ini toping.
A) 8910; 
B) 81913; 
C) 81915; 
D) 81920; 
E) 81914.
21. O 'zaro tub sonlar juftini ko'rsating.
A) (15; 36); B) (15; 26); C) (21; 27); D) (13; 39); E) (17; 51).
22. 925 soni nechta bo'luvchiga ega?
A) 3; 
B) 5; 
C )
6
; 
D) 25; 
E) 2.
23. U ch xonali toq sonning o 'n lik lar xonasidagi son yuzliklar 
xonasidagi sondan 
2
m arta, birliklar xonasidagi sondan 
6
m arta 
katta. Shu sonni toping.
13

---

А) 361; 
В) 481; 
С) 243; 
D) 126; 
Е) 488.
24. Ikki xonali sonning raqam lari yig'indisi 
6
ga teng. A gar bu 
songa 18 qo'shilsa, raqam lari teskari tartibda yozilgan son hosil 
bo'ladi. Shu sonni toping.
A) 42; 
B) 51; 
C)24; 
D) 33; 
E) 15.
25. Ikki xonali son raqam larining ko'paytm asi raqam lar yig'in- 
disidan ikki m arta katta. Agar shu ikki xonali sondan 27 soni ayirilsa, 
berilgan son raqam lari teskari tartibda yozilgan son hosil bo'ladi. 
Berilgan sonni toping.
A) 63; 
B) 73; 
C) 53; 
D) 36; 
E) 
68
.

---