F u s m o n o V, R. I s o m o V, B. X o ‘ j a y e V matematikadan


  Berilgan natural sonlarning eng kichik umumiy karralisi



Yüklə 8,88 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/246
tarix26.10.2023
ölçüsü8,88 Mb.
#131672
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   246
Usmanov F. Matematikadan qo\'llanma

3.3. 
Berilgan natural sonlarning eng kichik umumiy karralisi
(EKUK). 
T a ’ r if. Berilgan a, b, c, . . . , f natural sonlarning har
biriga bo ‘linadigan eng kichik natural son shu sonlarning eng kichik
umumiy karralisi (bo'linuvchisi) deyiladi va E K U K (a: b; c ; . . . ; f )
kabi belgilanadi.
Agar 
a
va 
b
natural sonlar bo'lib, ularning eng kichik umumiy 
bo'linuvchisi 
m
son bo'lsa, u holda E K U K
(a; b)

m
ko'rinishda 
yoziladi.
M asalan, 36 va 24 sonlarining eng kichik umumiy karralisini 
topaylik. Berilgan sonlarni tub ko'paytuvchilarga ajratam iz:
10


36 2 
24
2
18
2
12
O
'
II
to
9 3 
6

24 = 
23 ■
3.
3 3 
3
3
1
1
Berilgan natural sonlarning eng kichik umumiy karralisi (EKUK)
bu sonlarning tub ko‘paytuvchilarga yoyilmasidagi bir xil tub
ko'paytuvchilarning eng yuqori darajalilari va qolgan tub sonlarning
ko'paytmasidan iborat: 
E K U K (36; 24) 

2
3
3: 

8


72.
E s 1 a t m a. A gar 
a, b, n
natural sonlar berilgan bo'lib, 
a>b
va 
a = n ■
 b
bo'lsa, u holda 
EKUB 
(a; b)=b
, E K U K
(a; b)=a.
3.4. 
Murakkab sonning bo‘luvchilari soni (BS). Berilgan sonning
boMuvchilari sonini topish uchun uni tub ko‘paytuvchilarga ajratila-
di, so‘ngra hosil bo‘lgan yoyilmadagi tub sonlar darajalariga I qo‘-
shiladi va hosil bo'lgan yig'indilar ko'paytiriladi.
Um utnan, 
a

p " ‘ ■
/?“ 2
• ... • 
bo'lsa. u holda 
a
sonning bo'- 
luvchilari soni (a , + 
1
) • (a , + 
1
) . . . ( а н + 
1
) ga teng b o 'la d i va 
BS 
(a)
= (a, + 1) • (a , + 1). . . (a n + 1) ko'rinishda yoziladi.
M i s о 1: 72 ning bo'luvchilar sonini toping.
72 ni tub ko'paytuvchilarga ajratamiz:
72 = 2- ■
3: . U holda BS (72) = (3 + 1) • (2 + 1) = 12.
72
2
36
2
18
2
9
3
3
3

Yüklə 8,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   246




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə