F u s m o n o V, R. I s o m o V, B. X o ‘ j a y e V matematikadan

A. MAMATQULOV,
fizika-matematika fanlari nomzodi, dotsent 
M. SHARIPOVA,
Respublikada xizmat ko’rsatgan xalq ta'limi xodimi
Respublikada xizmat ko’rsatgan o’qituvchi,
professor M.A.Mirzahmedov va dotsent M.Shorahimov tahriri ostida
ISBN 6-633-01943
© F.R. Usmonov, R.D. Isomov, B.O. Xo'jaev. «Matematikadan 
qo'llanma». «Yangi asr avlodi», 2006-yil.
T a q r iz c h ila r :

---

Respublikada xi/m at ko‘rsatgan
o ‘qituvchilar, padari buzrukvorlarimiz
Rahimjon Usmonov, Jam ol Isomov,
Odiljon Xo‘jayevning yorqin xotiralariga
bag'ishlanadi
S O Z B O S H I
О ‘zbekiston Respublikasihukumati tomonidan «Та ’lim to 'g ‘risida»gi
qonun va «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»da ifodalangan talablarga to 'liq
javob beradigan darsliklar, о ‘quv qo ‘llanmalari, uslubiy qo ‘llanmalar
yaratish hozirgi kunning dolzarb masalasi bo ‘lib qolmoqda.
Ushbu qo 'llanma kasb-hunar kollejlari va akadem ik litseylarning
m atem atika fa n i bo'yicha o 'z bilimlarini chuqurlashtirmoqchi va
mustahkamlamoqchi bo ‘Igan о ‘quvchilari uchun hamda bu fanni mustaqil
о 'zlashtirib, oliy о 'quv yurtlariga kirishni niyat qilgan yoshlarga
mo 'Ijallangan.
Qo 'llanma matematika fani о 'quv dasturidagi algebra va analiz asoslari
bo ‘yicha asosiy mavzularni о ‘z ichiga olgan 15 bobdan iborat bo 'lib, har
bir bobda nazariy та ’lumotlardan tashqari masala-misollarning yechilish
namunalariga, usullariga katta e ’tibor berilgan. Unda masala-misollar
yechishga matematikani chuqur о 'rganishning asosiy vazifasi sifatida
qaraladi. Asosiy maqsadи yoki bumasalaniyechishda nazariy materialga
chuqurroq qarash, umumlashtirish, yechimlarni tahlil qilish malakalarini
о ‘quvchida shakllantirishga qaratilgan bo 'lib, har bir bob oxirida mustaqil
ishlash uchun test topshiriqlari berilgan va ularning javoblari ham
keltirilgan.
Mualliflar qo 'llanmadan akademik litsey, kasb-hunar kollejlarining
о ‘qituvchilari, matematika to ‘garaklarining rahbarlari о ‘zfaoliyatlarida
foydalanishlari mumkin bo 'Igan materiallarni topadilardeb umidqilishadi.
A kadem ik litseylarda m atem atika fa n i bo'yicha amalda bo'lgan
darsliklar da maxsus tenglamalarni («qaytma» tenglamalar, transsendent
va parametrli tenglamalar j yechish, Bezu teoremasi va uning natijalarini
ko'phadlarni ko'paytuvchilarga ajratish hamda yuqori darajali
tenglamalarni yechishga tatbiqi kabi masalalarga yetarli e ’tibor
3

---

berilmaganini hisobga olib, ushbu qo 'llanmada bu mavzular ham tegishli
masala-misollarning yechimlari bilan ke/tirib bay on qilingan.
Bundan tashqari, qo ‘llanma 1500 dan ко ‘proq masala-misollar
jamlangan to ‘plam sifatida ham qiziqish uyg ‘otadi. Bu masala-misollarning
uchdan bir qismidan ко ‘prog ‘i yechimlari bilan keltirilgan.
Qo ‘llanmaning yaratilishida. undagi ay rim boblarning yozilishida,
masala va misollarni tanlashda bergan yordamlari, maslahatlari uchun
Toshkent Davlat Iqtisodiyot universiteti qoshidagi Iqtisodiyot gimnaziya-
sining o'qituvchilari S.Do'stmurodov (I, Ilboblar), G'.Oxunjonov (III
bob), t.f.n. A.Saidov (IX-Xboblur), O.Mirshoxojayev, M.Isomova (X II-
XlVboblar), dotsent F.Zokirov ( V, X III boblar) kabi о ‘qituvchilarning
hamda xolisona tanqid, uning yozilishida у о ‘I qo ‘yilgan kamchiliklarni
ko'rsatganliklari uchun professor M . Mirzaahmedovning beminnat
mehnatlarini mualliflar hurmat bilan e 'tirofetadilar.
Qo ‘llanma kamchiliklardan xoli bo 'Imasligi mumkin. Uni yanada
mukammallashtirishga qaratilgan tanqidiy f ik r va mulohazalarini
bildiradigan hamkasblarga oldindan о ‘z tushakkurimizni izhor etamiz.
Mualliflar

---