Farmakologiya va retseptura asoslari
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Uyga vazifaning berilishi
- 1-ilova Mavzu
- Maqsad
- 3-ilova TAYANCH SO‘Z IBORALAR Da Ber. Da tales doses nomero
- Eyforiya
| Mashg‘ulot yaquni:
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||
|
| |||||||||||||||||||
|
|
1.Faol ishtiroq etgan |
o‘quvchilarni |
javoblarini |
Baholari bilan | |||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
20 | |||||||||
|
Yakuniy |
izohlab baholaydi va rag‘batlantiradi. |
tanishadilar. |
|
(10 daq.) |
Uyga vazifaning berilishi: |
Topshiriqni |
|
|
2. Kelgusi mashg‘ulotga vazifa va uni bajarish |
yozib oladilar. |
|
|
yuzasidan yo‘riqnoma beradi (7-ilova). |
|
1-ilova
Mavzu: Umumiy dorinoma. Retsept tuzilishi va shakllari. Retsept yozish qoidalari
Reja:
Retseptni tuzilishi 2.Retseptni yozilishi
Retseptni shakllari
Dori moddalarni izlab toppish yo`llari.
Maqsad: Talabaga umumiy dorinoma. Retsept tuzilishi va shakllari. Retsept yozish qoidalari to’g’risida asosiy bilim, ko‘nikma va kompetentsiyalar shakllanadi
Kutilayotgan natijalar:Umumiy dorinoma. Retsept tuzilishi va shakllari.
Retsept yozish qoidalari.
O‘quvchi bilishi kerak:
Umumiy dori noma. Retsept tuzilishi va shakllari. Retsept yozish qoidalari.
Dori shakllari va ularning tasnifi.
Ilova-2
Baxolash ko‘rsatkichlari va mezonlari.
21
|
|
|
Baxolar |
|
| |
|
Ko‘rsatkichlar |
|
|
|
|
|
|
5 |
4 |
3 |
2 |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
“ Tayanch- so‘z |
Tayanch- so‘z |
Tayanch-so‘z |
Tayanch- so‘z |
Tayanch- |
|
|
ibora lar” |
iboralarga |
iboralarga |
iboralarga |
so‘z |
|
|
usulidagi |
to‘liq javob |
noto‘liq javob |
qisman javob |
iboralarga |
|
|
faolliklari |
beradi. |
beradi. |
beradi. |
javob |
|
|
|
|
|
|
bermaydi. |
|
|
Nazorat savollar |
savollarga |
savollarga |
savollarga |
savollarga |
|
|
usulidagi |
to‘liq javob |
noto‘liq javob |
qisman javob |
umuman |
|
|
faolliklari |
beradi. |
beradi. |
beradi. |
javob |
|
|
|
|
|
|
bermaydi. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dori vositalarga |
Dori |
Dori |
Dori |
Dori |
|
|
retsept yozish |
vositalarga |
vositalarga |
vositalarga |
vositalarga |
|
|
|
retseptni to‘liq |
retseptni |
retseptni |
retseptni |
|
|
|
yozadi |
noto‘liq |
qisman yozadi |
umuman |
|
|
|
|
yozadi |
|
yozmaydi. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Jami : |
5 |
4 |
3 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3-ilova
TAYANCH SO‘Z IBORALAR
Da Ber. Da tales doses nomero Huddi shunday dozada berilsin. Da. SignaBer (sluinday berilsinki), bеlgila, tayinla Doza miqdor Sutkalik doza bir martalik miqdor Kurs doza butun davolash kursi Letal doza - o‘Idirnvchi doza Genetik nasldan-naslga Doriga qaramlik- o‘rganib qolish Eyforiya kayf-safo Kumulyatsiya dori moddalarni organizmda to‘planib qolishi Sinergizm birgalikdagi la’sir Antogonizm - qarama-qarshi Terotogen ta’sir — tug‘ma majruhlik
4-ilova
YANGI O‘QUV MATERIALINING SLAYDLI TAQDIMOT
22
Retseptura - bu dorilarni yozish va tayyorlash qoidalarini o‘rganuvchi fandir. Retsept bu shifokorning dori tayyorlash, tayyorlangan dorini qabul qilish usullan ko‘rsatmasi va davolash uchun bemorga bensh kerakligi to‘g‘risida dorixonaga xat orqali murojaat qilish. Retsept maxsus varaqalarga yoziladi.Retsept rasmiy hujjat bo‘lib, uni yozgan shifokor shu yozib bergan retsept uchun javobgardir. Retsept 8 qismdan iborat:
Davolash muassasinmg manzili va telefon raqami, ко' rsatilgan shtamp.
Retsept yozilishi sanasi: oy, yil, kun,
Bemorning ismi - sharifi.
Shifokorning ismi - sharifi.
Donning norm va miqdon.
Shifokorning donxona xodimiga don tayyorlash (surtma, kukun va boshqalar) to‘g‘risida ko‘rsatma.
Shnokornmg bemorga dormi qabul qilish usuli haqida ko‘rsatma.
Shifokorning imzosi va shaxsiy muhri.
Retseptning 5, 6, 7 - qisn2ning boshlanish so‘zi lotin tihda yoziladi.Beshmchi qismi- shartli belgi Rp (qisqa holda) bilan boshlanadi. (recipe - ol, recipere olmoq fe'linmg buyruq mayli 111- shaxs birlik sonidir) so‘ngra bosh harf bilan donning nomi yoziladi. Keym nrqdon ko‘rsatiladi. Don nomi harama vaqt qaratqich kelishigining (Genetevus) shaklida yozialdi.Retseptning lotincha qismi shartli qisqartirilgan:S. (signa - belgila) harfi bilan tugaydi. (signa - belgila) ya’ni bu signare - belgilamoq fe'linmg buyruq mayli 111- shaxs birlik sonidir 7- qism dormi qabul qilish usuli (signature). Bu qismda bemor tushunadigan tilda don miqdon, vaqti va dormi qanday usulda qabul qilish yo‘llari ko‘rsatiladi. Signa: 15 tomchi kuniga 2 marta ovqatdan yarim soat oldmSigna: 1 tabletkani kuniga_mahal. Signa: 1 stakan issiq suvga 1 choy qoshiq (chayqash uchun)
|
Lotincha nomi |
Qisqartmasi |
O‘zbekcha muqobili |
|
Recipe |
Rp. |
01. oling |
|
Da. Signa (Detur, |
DS. |
Ber (shunday berilsinki), |
|
signetur) |
|
belgila, tayinla |
23
|
|
|
|
|
Misce. Da Signa |
M.D.S. |
Aralashtir, ber, belgila, |
|
(tniscetur, detur, sinetur) |
|
(aralashtir2gan, |
|
|
|
belgilangan bo‘lishi |
|
|
|
kerak) |
|
Repete (repetetur) |
Rep. |
Qaytar (qaytarilsinki) |
|
Misce ut fiat |
M.f |
Slumday aralashtirginki |
|
Guttae |
Gtt |
Tomcbilar |
|
in ampullis |
in amp |
Ampulalarda |
|
Verte! |
V |
Orqasiga qaralsin |
|
in tabulettis |
in tab. |
Tabletkalarda |
|
Ana |
Aa |
Teng miqdorda |
|
Decoctum |
Dee |
Qaynatma |
|
E mu Is rh in |
Emu Is. |
Emulsiva |
|
Infusum |
Inf. |
Damlama |
|
|
|
|
|
Pulveis |
pulv. |
Kukun Dori , Poroshok |
|
Solution |
Sol. |
Eritma |
|
Tinctura |
T-rae. tinct. |
Nastoyka |
|
|
|
(spirtdayontilgan) |
|
1 Inguentum |
Ing |
(Surtma moy) maz |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tabuletta |
Tab. |
Tabletka |
Bir marta ichishga mo‘ljallangan bir martalik dozadan (pro dosi) tashqari, bir sutka mobaynida bo‘lib-bo‘lib yoki bir marta ichishga mo‘ljallangan dori moqdori sutkalik doza, butun davolash kursi uchun zarur bo‘lgan dori miqdori
kurs dozalariga bo‘linadi.Zarbali doza 2-3 ta bir martalik dozaga teng bo‘lib, odatda uni dorini bir marta qabul qilish uchun, kamdan-kam 2-3 qabulda buyuriladi. Zarbali dozani tayinlashdan maqsad organizmda dori moddaning yuqori kontsentrtsiyasini tez sur'atda vujudga keltirishdan iborat. Pnevmoniya(o‘pka yalliglanishi)ni davolashda birinchi marta zarbali dozada sulfalen 1,0 g gacha; keyinchalik esa bu dorini sutkasiga 0,2 g dan 1 rnahal qabul qilish buyuriladi.
24
Retsept - vrach (yoki fcldsher)ning dori tayyorlash, dorini qanday ishlatish kerakligini bemorga tushuntirib berish haqida dorixonaga qilgan yozma murojaatidir.Retsept meditsina va yuridik jihatdan muhim hujjat bo‘lib, dorixonalardan dorilarni olish uchun yagona asos bo‘lib hisoblanadi. Retsept bosmaxona usulida bosib chiqarilgan blankalarda, quyidagi formalar bo‘yicha yozib beriladi.Forma N° 1 - katta odamlar va bolalarga to‘liq qimmati bo‘yicha dori berish uchun. Forma N° 2 - yoshiga tolmagan bolalarga, Ulug' Vatan urushi invalidlariga va ayrim kategoriyadagi bolalarga 20% haq to‘lash uchun. Forma N° 3 - narkotik dori vositalarini berish uchun. Retseptlarni siyoh yoki sharikli rachka bilan aniq va ravshan qilib yozish kerak, retscptlaming tuzatib yozilgan joyi bo‘lishi mumkin emas.Bemorga retsept yozib bcrgan vrach uni tasdiqlashi va shaxsiy muhrini qo‘yishi kcrak. Retseptura blankalari to‘g‘ri to‘rtburchakli shaklga ega bo‘lib, N° 1-2 formalar uchun kattaligi 100X145 mm va Ns 3 forma uchun 75X120 mm.
Dostları ilə paylaş:
