fəaliyyətləri ilə bağlıdır. Bu nəzəriyyənin tərəfdarları vergilərə
hökumətin saxlanılması üçün zəruri olan
xərcləri təmin etməli olan
dövlət gəlirlərinin bir növü kimi baxırdılar. A.Smit sosialistlərin elan
etdikləri iqtisadiyyatın mərkəzləşdirilmiş idarə olunmasına qarşı çıxış
edirdi.
O, 1776-cı ildə nəşr etdirdiyi “Xalqların
sərvətinin təbiəti və
səbəbləri haqqında tədqiqat” adlı kitabında yazırdı ki, hər bir vətəndaş
öz gəlirlərinə uyğun surətdə dövlətin saxlanılmasında iştirak etməlidir.
O, qeyd edirdi ki, hər bir şəxsin ödəməli olduğu
verginin məbləği,
ödənilmə müddəti qabaqcadan dəqiq müəyyən olunmalıdır.
Belə
olmadıqda vergi ödəyicisi vergi yığanın hökmü altına
düşür və vergi
yığan bundan öz şəxsi mənfəətini güdməklə istifadə edir. Vergilər hər
bir vergi
ödəyicisi üçün
əlverişli olan vaxtda
tutulmalıdır.
İngilis iqtisadçısı Con Meynard Keynsin (1883-1946) adı ilə bağlı
olan Keyns nəzəriyyəsi klassik nəzəriyyənin tam əksidir. Bu
nəzəriyyənin
əsas məğzi ondan ibarətdir ki,
vergilər iqtisadiyyatı
tənzimləmənin əsas alətidir.
1936-cı ildə yazdığı
“Məşğulluq, faiz və pulların ümumi
nəzəriyyəsi” kitabında
Keyns göstərirdi ki,
tam məşğulluq şərti
daxilində iqtisadi artım pul yığımlarından asılı olur. Tam məşğulluğa
nail olmaq isə praktiki olaraq mümkün deyil. Belə olan halda yığımlar
iqtisadi artıma əngəl törədirlər, çünki istehsala qoyulmur və passiv gəlir
mənbəyinə çevrilirlər. Bu mənfi nəticəni aradan qaldırmaq üçn
artıq
yığımları vergilərin köməyi ilə almaq
və büdcə sistemi vasitəsi ilə
onlardan investisiya üçün ehtiyat mənbəyi kimi istifadə etmək lazımdır.
Bundan çıxış
edərək o, kifayət
Dostları ilə paylaş: 
