Fish book son indd

Nərəkimilər – dinozavrların həməsrləri
83
MÜƏLLİFLƏR HAQQINDA QISA MƏLUMAT
Prof.  Rafi q Qasımov. Azərbaycan Milli Elmlər 
Akademiyasının müxbir üzvü, biologiya elmləri 
doktoru. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası-
nın A.İ. Qarayev adına Fiziologiya İnstitutunun 
Ekoloji  fi ziologiya  və Toksikologiya laboratoriya-
sının rəhbəri, 6 monoqrafi ya və 300-dən artıq elmi 
məqalənin müəllifi dir. Onun rəhbərliyi altında 6 
elmlər doktoru və 34 elmlər namizədi dissertasiyası 
müdafi ə olunmuşdur.
Qriqoriy Palatnikov. Biologiya elmləri namizədi, 
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının A.İ. Qara-
yev adına Fiziologiya İnstitutunun Ekoloji fi ziologi-
ya və Toksikologiya laboratoriyasının aparıcı elmi 
işçisi. 100-dən artıq elmi məqalələrin müəllifi dir.

---

Q.M.Palatnikov, R.Y.Qasımov
84
МÜNDƏRİCAT
MÜQƏDDİMƏ .........................................................................................................3
TARİXƏ BİR NƏZƏR ..............................................................................................5
Xəzər dənizi və onun sirləri ............................................................................8
DİNOZAVRLARIN HƏMƏSRLƏRİ ...................................................................15
Nərəkimilər Fəsiləsi (Acipenseridae) ...........................................................16
XƏZƏRİN NƏRƏKİMİLƏR FƏSİLƏSİNDƏN OLAN BALIQLARI .............21
Bölgə – Huso huso (Linnaeus, 1758) ............................................................21
NƏRƏKİMİLƏR CİNSİ – ACIPENSER .......................................................26
Rus nərəsi – Acipenser gueldenstaedtii Brandt, 1833 ........................26
Fars nərəsi – Acipenser guldenstadti persicus Borodin, 1897 ...........30
Qaya balığı – Acipenser nudiventris Lovetsky, 1828 ..........................32
Uzunburun – Acipenser stellatus Pallas, 1771 .....................................34
CÖKƏ – Acipenser ruthenus Linn’e, 1758 ...........................................37
NƏRƏKİMİLƏR FƏSİLƏSİNDƏN OLAN BALIQLAR
PLANETİMİZİN SU HÖVZƏLƏRİNDƏ ...........................................................40
Atlantika nərəsi Acipenser sturio L., 1758 ...........................................41
Kürəkburunkimilər Yarımfəsiləsi (Scaphirhynchinae) ......................52
Kürəkburunkimilər cinsi (Scaphirhynchinae) .....................................52
KÜRƏKBURUNKİMİLƏR FƏSİLƏSİ (POLYODONTİDAE) ..................60
İNSAN NƏRƏKİMİLƏR FƏSİLƏSİNDƏN OLAN
BALIQLARDAN NƏ ALIR? .................................................................................63
NƏRƏKİMİLƏR VƏ BİOMÜXTƏLİFLİYİN
QORUNMASI PROBLEMİ ...................................................................................71
Onları necə xilas etməli? ................................................................................73
BİOLOJİ TERMİNLƏR LÜĞƏTİ ..........................................................................79
İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT ......................................................................82
МÜƏLLİFLƏR HAQQINDA QISA MƏLUMAT ...............................................83

---

G.M.PALATNIKOV, R.U.QASIMOV
BAKU – 2010

---

 Compiled 
by: 
  G.M.Palatnikov
 
    R.U.Qasimov
 
 
Bədii redaktor:   ???
 
Korrektor:  
 
???
Baku, «NURLAR» Publishing-Printing Center, 2010, 168 page.
Kitabda Bakı-Tbilisi-Ceyhan və  Cənubi Qafqaz Boru Kəməri layihə sinin 
Azərbaycanda torpaqayırma prosesinin uğurla həyata keçirilməsinin təfsilatları yer 
alır. Vəsait enerji sektorunda fəaliyyət göstərən  şirkətlər, torpaqayırma məsələləri 
üzrə mütəxəssislər və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulub.
ISBN: 
978 – 9952 – 450 – 09 – 5
© 
Müəllif hüquqları BP Caspian Sea Ltd-yə aiddir. Bakı 2010

---

87
INTRODUCTION
The Caspian Sea is abundant with its natural unique gems, the most 
famous being sturgeons and oil. But, as the old wisdom says, wealth alone 
will make no one happy, especially if used without thinking of future.
All natural resources can be categorized as renewables and 
nonrenewables.
Renewables are such resources that can regenerate through reproduction 
or through the nature renewal cycles over the time frame comparable with 
the pace of huuman economical activity. . Examples of such resources are 
sturgeons.
Nonrenewables are such resources that cannot regenerate over the 
natural cycle  over the time frame comparable with the pace of human 
economical activity. Oil reserves are such nonrenewable resources. Oil has 
now been actively developed and produced. Big money is being spent for 
the development of hydrocarbon exploration, production and transportation 
technologies.   But hydrocarbon reserves sooner or later will deplete. 
As for sturgeons, their stock is being gradually decreased because of 
irrational catch, reduction of feeding and spawning areas, and contamination 
of the water environment - and oil industry has contributed greatly to it.  
However, this problem has currently not been addressed properly although 
preservation of sturgeon reserves requires less investment but promises 
continuously high profi ts at all times.
Unfortunately, not everyone, including those who live at the Caspian Sea, 
understands this. Most people have insuffi
  cient knowledge about sturgeons, 
but view sturgeons as a source of food.  We will try to inform the readers 
about the life of this unique fi sh.  We will tell you the following:
What are these species that have left  such a noticeable footprint in the 
history of mankind? What y interest (other than being a source of food) do 
they present? Will they be preserved for future generations, or disappear as 
did their contemporaries – the dinosaurs?

---