Fizikadan masalalar

Grafik masalalarga namunalar.
3-Masala. Berilgan grafikning (2-rasm) kurinishiga karab masalaga javob bering : grafikning ma’nosini tushuntiring .
Echilishi : Bu grafik ikki jism

kuchishining vaktga S (t) boglanishi ifodalay-di. Birinchi jism sanok boshidan biror masofadagi punktdan V1 qtg 1 ( 1 burchak-grafikning vakt uki bilan xosil kilgan kiyalik burchagi-dir) tezlik bilan xarakat kila bosh lagan

ikkinchi jism sanok boshi joylashgan punktdan xarakat kila boshlagan, u birini jismga karaganda keyinrok ,ammo katta V₂ qtg ₂ tezlik bilan xarakat kila boshlagan xarakat grafiklarining A kesishi nuktasi ikkinchi jismning birinchi jismni kuvib etganini, AV gorizontal chizik esa ikkala jism (t_a-t_v) vakt oraligida tuxtab turganini bildiradi.Grafikka binoan undan keyin V nuktadan ikkinchi jism orkasiga kaytib ketgan, birinchi jism esa, boshka tezlik bilan xarakatni davom ettirgan.

4-Masala. Kelajakdagi planetalararo raketaning startdan boshlab utgan yulining vaktga bogliklik grafigi kanday kurinishda buladi?
Echilishi . Raketaning startdan boshlab xarakatini tekis tezlanuvchan xarakat deb xisoblaymiz. Shuning uchun V qatl_a S qat²G’2 deb yoza olamiz.
Yoruglik tezligiga erishguncha S ( t) ning
grafigi yarim parabola buladi. Undan keyin raketa tgqC tekis xarakat kiladi. Tekis tezlanuvc han xarakat yulining grafikda ixtiyoriy nuktada utkazilgan urinmaning kiyalik burchagi traektoriyaning shu nuktasidagi tezlikni bildirgani uchun raketa A nuktadan boshlab tekis xarakat kila boshlaydi va grafik davomining kurinishi tugri chizikdan iborat buladi.

3.Algebrik usulda echiladigan masalalar ukuvchilarning algebradan olgan bilimlaridan foydalaniladi, formulalar ishlatiladi, tenglamalar tuziladi va echiladi.

5-Masala. Kesim yuzi 10 mm² bulgan bir km uzunlikdagi mis cimning karshiligini anik-lang.
Berilgan
Sq10
pq0,017 Omkm^2G’m
l q1kmq1000 Om
Topish kerak
R -?
Echilishi. Simning karshiligini formuladan aniklaymiz. Solishtirma karshilik mis uchun ekanligini jadvaldan olinadi.

Javobi R q1,7Om

4.Geometrik usul bilan masalalar echishda izlanayotgan kattalikni ukuvchilarga ma’lum bulgan geometrik munosabatlardan topiladi. Geometrik uslubdan statikada, geometrik optikada, elektrostatikada va urta maktabning boshka bulimlarida keng foydalaniladi.

6-Masala. Uzunligi Lq10 m bulgan trosning urtasiga m q10kg massali fonar osilgan. Agar egilish strelkasi h q0,5 m bulsa, trosning taranglik kuchini toping.