Fnfsc fnst org

 68

Proqnozumuzun  üzərinə  müsbət  təsir  göstərən  dəyişkən 

böyüklüklərin  ilk  sirasi  mövcud  pulun  dövriyyəsi  ilə  əlaqəlidir. 

Gürcüstanin  Milli  Banki  70  milyon  dollar  satinaldi.  Ümumilikdə, 

bütün  pu  aqreqatlari  ötən  ilin  həmin  ayi  ilə  müqayisədə  az  qalsin 

15%-lə  artdi.  Konkret  olaraq  ən  böyük  M3  və  M2  aqreqatlari  17%  və 

14%-lə  artdi,  halbuki  ən  azad,  dövriyyədə  mövcud  olan  pul  il  ərzində 

16%-lə  artdi.  İqtisadi  nəzəriyyəyə  görə,  artmiş  pul  ehtiyati  biznesin 

genişlənməsinə  və  istehlakçilarda  xərcləməyi  genişləndirir  ki,  bu  da 

bizi  aqreqatlara  tərəf  aparir.

Dəyişkən  böyüklüklərin  GDP-in  gözlənilən  artmasina  müsbət  tə-

sir  bağişlayan  ikinci  sirasi  xarici  sektorla  bağli  idi.  İyunda  ixracat 

ildə  37.4%  (zərərin  bir  qismini  mis  və  konsentrantlarin  yeni  ixraci), 

idxalat  isə  ardicil  olaraq  ildə  0,03%  azaldi.  Bunun  nəticəsində  xal-

is  eksport (Ticarət  balansi) 13.3%-lə  yaxşilaşdi.  Ümumilikdə,  ticari 

defisitin  azalmasi  GDP-in  real  artiminin  proqnozlaşdirilma  işində  müs-

bət  rol  oynadi. 

Pul  köçürmək  və  Turizm,  birbaşa  xarici  investisiyalarla  (FDI) 

birgə  Gürcüstana  daxil  olan  xarici  fondlarin  əsas  mənbəyini  təşkil 

edir.  İyunda  köçürmələr  17.1%-lə  əvvəlki  ilin  eyni  ayi  ilöə  müqay-

isədə  artmişdir.  Bir  daha  təkrar  edəcəyəm  ki,  bu  artimda  əsas  töhfə 

Rusiyanin  və  İzrailindir.  Vizitorlarin  sayini  nəzərə  alsaq,  Gürcüstanda 

28.5%  faizlik  illik  artim  vardir.  Hətta  turizm  illik  hesablamalara  görə 

43%-lə  artmişdir.  Gürcüstan  köçürmələr  və  turizmdən  gələn  gəlirlə 

yaşayan  ölkələr  sirasina  daxil  olmaqdadir  və  onlarin  artmasi  GDP-in 

real  böyüməsinə  müsbət  təsir  göstərir.

Biznesin  sağlamlaşmasi  və  istehlakçilarin  etimadi,  başqa  müsbət 

amillərlə  birlikdə,  GDP-nin  artmasinda  əhəmiyyətli  rol  oynadi.  Gürcü 

biznesinin  etibarliliğinin  göstəricisi  (BCI),  2017-ci  ilin  ilk  üç  rübündə 

biznesin  sağlamlaşdirilmasina  dəlalət  edir.  Qeyd  olunasidir  ki,  biznesi 

icra  etmək  bu  il  daha  çox  optimizm  əsasini  verir.  Bununla  birlik-

də,  istehlakçilarin  etimanidinin  göstəricisi  də  (CCI)  müəyyən  islahlara 

dəlalət  edir.  Məsələn,  iyunda  kommersia  banklara  qarşi  istehlakçilarin 

---

 69

tam  etibari  ötən  illərə  nisbətən  30%-dən  çox  artdi.  İstehlakçilarin  eti-

bar  keyfiyyəti  onlarin  pulu  xərcləməyə  hazir  olduqlarindan  xəbər  verir.

İyunda,  Gürcüstan  hökumətinin  aksiz  vergisini  artirdiqdan  sonra  6 

ay  keçdi.  Bundan  sonra  inflasiyanin  illik  tempi  artaraq  7.1%-ə  gəlib 

çixdi  (son  üç  ildə  ən  yüksək  göstərəciyə).  İnflasiya  hətta  idxal  olun-

muş  mallarda  belə  ən  yüksək  səviyyəsinə  çatdi  –  9.8%.  Belə  olduqda 

baza  inflasiyasinin  göstəricisi  ümumi  inflasiyadan  aşaği  oldu  və  4.5% 

təşkil  edirdi.  Aksiz  vergisinin  artmasi  müvəqqəti  haldir  və  qiymətlərin 

səviyyəsinə  bircə  dəfəlik  təsiri  var.  Ancaq  yenədə,  bizim  hesablama-

larimizla,  inflasiya  tempinin  artmasi  GDP-nin  gələcək  artimina  mənfi 

təsir  göstərir.

Bizim  proqnozumuz  aparici  iqtisadi  indikatorlar  (LEI)  metodolo-

gi-yasi  üzərinə  əsaslanmişdir.  Həmin  metodu  Moskvanin  İqtisadi  Mək-

təbi  hazirlamişdir.  Biz  gürcü  iqtisadiyyatinin  dinamik  modelini  hazir-

ladiq,  ona  görə,  iqtisadiyyatin  hər  dəyişkən  böyüklüyünə  bir  neçə  amil 

təkan  verir.  ISET-PI  hər  rübdə  beş  ayliq  növbəti  proqnozu  elan  edir 

və  onun  dəqiqliyi  getdikcə  artir.  Bizim  birinci  proqnozumuzla  müza-

kirə  olunacaq  rübün  bitməsinə  kimi  təxminən  beş  ay  əvvəl  taniş  ola 

bilərsiniz.  Son  proqnozun  verilənləri  növbəti  rübün  ilk  ayinda  dərc 

olunur.

http://georgiatoday.ge/news/7530/Q3-Forecast-Revised-Down-

ward%2C-but-Strong-Tourism-%26-Export-Performance-Set-to-Boost-

Growth

---

 70

VI  FƏSİL.  EKSPERTLƏRDƏN  ALINAN  MÜSAHİBƏLƏR

Müsahibə  min  cür  səbəbə  görə  jurnalist  üçün  başilica  mənbədir.  Bir-

başa  məqalədə  ya  efirdə  səslənilən  həqiqi  səslər  ya  ekran  obrazlar 

əhvalata  daha  çox  inandiriciliq  aşilayir.  Bu  dəlillər,  sizin  işin  öh-

dəsindən  gəlməyinizə  işarə  edir.  Yaxşi  müsahibələr  və  sitatlar  sizin, 

bir  jurnalist  kimi,  etibarliliğinizi  artirir.  Oxucu  sizin  etibarli  mənbələr 

axtarmaq  üçün  böyük  vaxt  ayiridiğini  və  indi  də  tapdiqlarinizi  onlar-

la  paylaşmaq  istəyinizi  görür.  Bundan  əlavə,  müsahibə  quru  maliyyə 

sənədlərinə  obrazliliq  aşilayir.

Ekspertləri  tapmaq  və  müsahibə  üçün  tərəf  müqabili  seçmək

İlk  növbədə,  ekspertləri  harda  tapacağinizi  bilməlisiniz  (bax.  Build-

ing  Useful  Contacts).  Ekspertlər  biznes  administratorlari,  universitet 

profe-sorlari,  biznes  analitikləri,  menecerləri,  hökumət  vəzifəliləri  və 

yaxud,  sənaye  fəaliyyətini  araşdiran  istənilən  insan  ola  bilər.

Sizin  həmkarlariniz  sizə  yardim  edə  bilərlər.  Katiblər  və  ictimai 

münasibətlərdə  işləyən  şəxslər  də  yaxşi  məsləhət  verə  bilərlər.  Uni-

versitetlərin  məlumat  kitabçalarinda  fakültə  üzvlərinin  siyahisini  tapa 

bilərsiniz.  Beynəlxalq  təşkilatlarin  onlayn  saytlarinda  tez-tez  ekspertlər 

və  media  əlaqələrin  siyahisi  təqdim  olunur.

Müsahibənin  uğurlu  olub-olmamasi  müsahibə  üçün  tərəf  müqabili 

seçimindən  asilidir.  Müsahibəni  kimdən  alacağiniza  dair  bir  çox  nəzərə 

alinasi  şey  var:  onlarin  səriştəliliyi,  məsələni  sadə  dildə  başa  salmalari, 

həmin  məsələlərlə  bağli  baxişlari.

---