Agarəhim Əsərlər Ana dilinin tədrisi metodikası
Yüklə 4,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Ağarəhim Əsərlər
47 nimsədilməsi. Bu tələbləri həyata keçirmək üçün məktəb təcrübəsində ən opti- mal iş formalarından istifadə olunmalıdır: — mətndəki çətin söz və obrazlı ifadələrin şagirdlərə seçdiril- məsi, onlarm sinonimlərinin axtarılıb tapdırılması, mənaların ara- sındakı fərqli cəhətlərin izah etdirilməsi və yaxud müəllim tərəfin- dən aydınlaşdırılması; — sözlə onun ifadə etdiyi əşya, təbiətin konkret obyekti arasın- da əlaqənin yaradılması; — oxşar və bir-birinə əks olan müxtəlif əşyanın ümumi və fərq- li cəhətlərinin müqayisə əsasında müəyyənləşdirilməsi, bir neçə əlamətin tapdırılması və ən əsaslarının ayrılması; — emosional-ekspressiv məna çalarlı sözlərin stilistik cəhətdən neytral vahidlərlə müqayisə etdirilməsi və həmçinin onların məna- larının açdırılması, yaxud müəllim tərəfindən izah edilməsi; — mətndəki antonim sözlərin seçdirilməsi və mənalarının izah etdirilməsi; — mətndəki çoxmənalı sözlərin seçdirilməsi və onların izah et- dirilməsi; — müxtəlif obrazlar, onların hərəkəti arasındakı oxşar və bən- zər cəhətləri ifadə edən söz və söz birləşmələrinin seçdirilməsi; — müxtəlif mətnlərdə eyni əşyaya aid olan epitetlərin müqayisə etdirilməsi və onlarin emosional-ekspressiv məna çalarlığının müəllim və şagirdlər tərəfindən izah edilməsi, şagirdlərin özlərinə epitet seçdirilməsi; — mətnin məzmunu ilə əlaqədar şəkillərin tərtibi və onlara baş- lıqların verilməsi; — mətndə iştirak edən iki-üç obrazın müqayisəli şəkildə xarak- teristikasının tərtib etdirilməsi; — oxunmuş materialın yaradıcı (yığcam, müxtəsər, kitabda ol- duğu kimi və öz sözləri ilə, mətndə nağıl edəni dəyişməklə, məz- munla bağlı illüstrasiyalarla və s.) nağıl etdirilməsi; — əvvəlcədən verilmiş söz və ifadələri işlətməklə mətnin məz- mununun nağıl etdirilməsi; |